06.05.2022 - 12:06 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Rusya'nın 9 Mayıs'ta kutlamaya hazırlandığı İkinci Dünya Savaşı'nda Nazi Almanya'sının mağlup edildiği Zafer Günü yaklaşırken, Ukrayna işgali istediği gibi gitmeyen Rus lider Vladimir Putin bir de üstüne İsrail'den özür diledi.
Rusya Savunma Bakanlığı, günlük bilgilendirme toplantısında Donbas bölgesindeki Kramatorsk'taki büyük bir cephaneliği füzelerle vurduğunu açıkladı. Sosyal medyada yayınlanan görüntülerde, şehrin her noktasından görülebilen büyük patlamaların kaydedildiği göze çarptı.
Ukrayna bugüne kadar 25 bin Rus askerini öldürdüğünü, 1092 Rus tankını imha ettiğini ve 2 bin 650 zırhlı aracın da yok edildiğini bildiriyor. Kiev'in verdiği bilgiye göre, 196 savaş uçağı ve 155 helikopter de düşürüldü. İngiltere geçen hafta öldürülen Rus askerlerinin sayısını 15 bin olarak vermişti.
Â
Rus ordusu ilk kez Ukrayna'da bir kadın askerini de kaybetti. 27 yaşındaki Valentina Galatova'nın haftalarca kuşatma altında tuttukları Mariupol'de bir top mermisinin isabet etmesiyle öldüğü bildiriliyor.
Rus medyası, bir çocuk annesi kadın askerin Putin'in Ukrayna işgaline gönüllü olarak katıldığını ve sağlık ekibinde yer aldığını yazdı. Haberlerdeki bir başka detay, Rus ordusunun cephe hattında kadınların savaşmasına izin vermemesi nedeniyle Valentina Galatova'nın cephede yaralanan askerlerin tedavisini üstlenmesiydi.
Rus medyası, ilk kadın askerin 14 Nisan'da öldüğünü üç hafta sonra doğruladı. Haberlerde, Sibirya doğumlu Galatova'nın genç yaşta batıdaki Rus şehri Voronezh'e taşındığı da aktarıldı. Voronezh, Ukrayna'nın en büyük ikinci kenti Harkov'a yaklaşık 290 kilometre uzaklıkta.
2014'te Moskova'nın desteklediği Rus yanlısı ayrılıkçılar Donbas'taki bazı bölgeleri ele geçirince Valentina Galatova bu kez Donetsk'e taşındı. Burada psikoloji eğitimi alan 27 yaşındaki kadının kocası da kağıt üstündeki Donetsk Halk Cumhuriyeti ordusunda askerdi. Galatova'nın kocası, geçen yıl sınır hattındaki çatışmalarda hayatını kaybetti. Rus medyası, Putin'in çağrısı üzerine Valentina Galatova'nın gönüllü olarak orduya katıldığını özellikle belirtiyor.
Rus kadın askerin öldüğü Mariupol, işgalin en büyük yıkımı getirdiği yer. Azak Denizi kıyısındaki Ukrayna liman kenti, yaklaşık iki aydır Rusya'nın ağır bombardımanı altında. Rus işgalciler, kentteki Azovstal Çelik Fabrikası'na sığınan son Ukrayna güçlerini ele geçirmek için saldırıyor.
Â
Avrupa'nın en büyük demir çelik fabrikası olan tesisteki sivillerin tahliyesi için ise yoğun bir çaba var. Hafta içinde 500'ü aşkın kadın, çocuk ve yaşlı otobüslerle Zaporijya'ya taşındı. Rusya üç gün ateşkes ilan ettiğini duyursa da fabrikadaki patlama sesleri kesilmiyor.
Agence France-Presse (AFP) haber ajansı, ateşkesin kuşkulu olduğunu belirtiyor ve Azostal'da kanlı çarpışmaların yaşandığını bildiriyor.
Buna karşın yeni bir BM konvoyunun bugün Mariupol'e ulaşması bekleniyor. BM yetkilileri, tesiste sıkışıp kalan sivilleri tahliye etmeyi deneyecek.
Associated Press (AP) haber ajansı ise, 9 Mayıs'ta kutlanacak Zafer Günü için Mariupol'e belediye çalışanlarının Rusya bayrağı astığını gösteren fotoğrafları dünyaya geçti.
Â
Rusya adına 24 Şubat'ta başlayan Ukrayna işgalinin en dramatik anlarından biri, Karadeniz Filosu'nun amiral gemisi Moskva'nın füzelerle vurulduktan sonra batmasıydı. Rusya, 14 Nisan'da Karadeniz'in dibine gömülen devasa savaş gemisinde yangın çıktığını savunuyor ancak geminin yayınlanan fotoğrafları iki füze darbesi aldığını gösteriyordu.
ABD'li yetkililer, Putin için belki de en utanç verici anlara yol açan geminin batışında Pentagon'un rolü olduğunu doğruladı. NBC'ye konuşan yetkililer, Moskva saldırısının Ukraynalıların ABD'lilerden Odesa açıklarında seyreden bir gemiyi sormasının ardından gerçekleştiğini söylüyor.
ABD istihbaratı Ukrayna'nın en önemli limanı Odesa'nın güneyindeki geminin Moskva olduğunu kısa sürede belirledi ve koordinatlarını Ukrayna ordusuna bildirdi. Ardından Ukraynalılar iki Neptün füzesi ateşlediler ve 510 mürettebatıyla Karadeniz'de seyreden gemi vuruldu.
NBC, Moskva'nın batışında ABD'nin rolünün daha önce hiç doğrulanmadığını hatırlatıyor.
12 bin 490 tonluk güdümlü füzeler taşıyan dev kruvazör, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana operasyonda batan ya da batırılan en büyük Rus savaş gemisiydi. Moskova, günler sonra gemide can kaybı olduğunu kabul etmişti.
Amerikan New York Times gazetesi de, sayıları 12'yi bulan Rus general ve aralarında albayların da bulunduğu onlarca rütbeli askerin Ukrayna'da öldürülmesinde ABD'nin rolü olduğunu yazdı. Gazetenin haberine göre, korgeneraller Yakov Rezantsev ve Andrey Mordvichev de dahil birçok Rus generalin bulunduğu koordinatlar ABD'liler tarafından anlık olarak Ukrayna birliklerine iletildi. Cephe hattından gelen anlık istihbaratla saldırıya geçen Ukrayna ordusu, generallerin bulunduğu noktayı vurdu.
New York Times'a konuşan bir ABD'li yetkiliye göre, Amerikan istihbaratının cephe hattındaki Rus komuta merkezlerine odaklandı ve hareket halindeki karargahları bile izledi. Ukrayna istihbaratı ise yeri belirlenen üst düzey Rus askeri yetkililerin ana karargahla iletişimini kesip topçu atışlarına ve diğer saldırılara başladı. New York Times'a konuşan ABD'li yetkili, kaç Rus generalin öldürüldüğü yönündeki soruya ise yorum yapmaktan kaçındı.
Ukrayna ordusu, anlık istihbarat sayesinde işgalin ilk günlerinde kaybedilen Herson'da iki Rus korgenerali öldürdü. Korgeneral Andrey Mordvichev'in konumu 19 Mart'ta, Korgeneral Yakov Rezantsev'in yeri ise 25 Mart'ta Ukrayna'ya iletildi. Tümgeneral Anton Simonov'u ise Harkov'da vurdu. Bir diğer Tümgeneral Vitaly Gerasimov da 7 Mart'ta yine Harkov'da öldürüldü.
Rusya'nın neredeyse haritadan sildiği Mariupol'de Tümgeneral Oleg Mityaev çatışmalarda vuruldu. Tümgeneral Andrei Sukhovetsky 3 Mart tarihinde bir keskin nişancı tarafından öldürüldü, yine aynı rütbedeki Andrey Kolesnikov'un ölüm tarihi ise 11 Mart.
Kremlin ise Perşembe günü yaptığı açıklamada yalnızca ABD değil İngiltere ve NATO'nun Ukrayna ordusuna istihbarat desteği sağladığından haberdar olduklarını kaydetti.
Aynı gün ABD Savunma Bakanlığı Pentagon da Rus generallere ilişkin istihbarat verildiği yönündeki haberleri yalanladı. Sözcü John Kirby, Rus üst düzey askeri yetkililerin koordinatlarını Ukrayna ordusuyla paylaşmadıklarını söyledi.
Bir önceki hafta Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un Hitler'in Yahudi kanı taşıdığını söylemesi İsrail'de depreme yol açmış, Tel Aviv'den gelen özür taleplerine Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova zehir zemberek açıklamalarla yanıt vermişti.
Putin, olaydan günler sonra İsrail Başbakanı Naftali Bennett'le bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi ve Lavrov adına özür diledi. Bennett, Moskova'dan gelen özrü kabul ettiğini söyledi.
Rus Dışişleri Bakanlığı resmi Twitter hesabından İsrail'e ateş püskürmüş ve ardından sözcü Maria Zaharova İsrailli paralı askerlerin Ukraynalı aşırı sağcı Neo-Nazi grup Azak Taburu'yla omuz omuza savaştığını ileri sürmüştü.