Ruanda Oteli filminin kahramanı serbest bırakıldı

Rusesabagina, iki yıl önce terör suçlamasından 25 yıllık hapis cezasına çarptırılmış ve taraftarları yargılamayı göstermelik diye tanımlamıştı.

Bir hükümet sözcüsü Rusesabagina’nın cezasının “başkanlık emriyle hafifletildiğini” belirtti. 68 yaşındaki eski otel müdürünün, 1994’teki soykırım sırasında 1200 kişinin hayatını kurtardığı belirtiliyor.

ABD Başkanı Joe Biden, Rusesabagina’nın salıverilmesini “mutluluk verici bir sonuç” diye tanımladı.

Rusesabagina salıverilmesi, yıllar süren diplomatik baskı ve Katar’ın arabuluculuğuyla yapılan görüşmeler sonucu gerçekleşti.

Baskının büyük bölümü Rusesabagina’nın 2009’dan buy ana yaşadığı ABD’den geldi. Ailesi, Ruanda hükümetinin Rusesabagina’yı kalıcı oturum hakkına sahip olduğu Teksas’tan 2020’de hileyle ülkeye çağırdığını savunuyordu.

Rusesabagina Ruanda’dan 1996’da ayrılmış ve hikayesi Belçika’nın başkenti Brüksel’de taksi şöförlüğü yaptığı 10 yıl boyunca büyük ölçüde bilinmiyordu.

Yaşananlar gazeteci Philip Gourevitch’ın 1998’de soykırımla ilgili yazdığı bir kitapta yer almış, ancak asıl olarak 2004’te Don Cheadle’ın oynadığı Hollywood filmiyle küresel düzeyde bilinir olmuştu.

Ruanda soykırımı Nisan 1994’ten itibaren 100 gün sürmüş ve çoğunluğu Tutsi etnik grubundan 800 bin kişi aşırılık yanlısı Hutular tarafından katledilmişti.

O dönem otel müdürlüğü yapan Rusesabagina, binaya sığınan 1200 kişiyi şiddet olaylarından korumuştu.

Rusesabagina ABD Başkanı George W. Bush’tan madalya almış ama sonra Ruanda lideri Paul Kegame’nin karşıtlarından biri olmuştu.

Rusesabagina 2018’deki bir video mesajında rejim değişikliği çağrısı yapmış ve “Ruanda’da değişim için mümkün olan her aracı kullanmamız zamanı geldi” demişti.

2020’de taraftarlarına göre kendisini Burundi’ye götüreceğine inandığı özel bir jet, Ruanda’nın başkenti Kigali’ye inmişti.

Eylül 2021’de, Ruanda’da 2018 ve 2019’da can kayıplarının yaşandığı saldırıların arkasındaki bir isyancı grubu desteklemekle suçlandı.

Rusesabagina’nın yanı sıra, Ruanda Demokratik Değişim Hareketi adlı muhalif bir partinin sözcüsü Callixte Nsabimana da serbest kaldı.

Ruanda hükümeti sözcüsü "Hiç kimse bunun ne anlama geldiği konusunda sanrılara kapılmasın. Çünkü hüküm giydikleri ağır suçları işlediklerine dair bir uzlaşı var. Ruanda yasalarına göre cezanın hafifletilmesi, hükmü ortan kaldırmıyor” dedi.

RUANDA SOYKIRIMI

Ruanda Devlet Başkanı Juvenal Habramiyana ile komşu ülke Burundi'nin Devlet Başkanı Cyprien Ntaryamira'yı taşıyan uçak 6 Nisan 1994'te Kigali'ye inişe hazırlanırken açılan ateşle düşürülmüştü. İki devlet başkanı da Hutu kökenliydi.

Hutular, saldırıdan Tutsi isyancıları sorumlu tuttu.

Ertesi gün yaklaşık 13 milyon nüfuslu Ruanda'da halkın çoğunluğunu oluşturan hükümet yanlısı Hutular, azınlıktaki Tutsi kabilesinden halka ve onlara yakın olduğunu düşündükleri ılımlı Hutulara karşı büyük bir katliam başlattı.

Soykırım sırasında Ruanda'daki kiliselerde on binlerce kişi öldürülmüş, yüz binlerce kadına da tecavüz edilmişti.

Kaynak: BBC News Türkçe