Özbekistan lideri İslam Kerimov öldü

Beyin kanaması geçiren Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov, dört gün sonra dün kaldırıldığı hastanede öldü. 26 yıldır ülkeyi tek başına yöneten Kerimov’un ölümü üzerine, ülkede kimin iktidara geleceği yönünde tartışmalar alevlendi.

2003 yılından beri başbakanlık görevini yürüten Şevket Mirziyoyev, Orta Asyalı siyaset uzmanları tarafından Kerimov’un muhtemel halefi olarak değerlendiriliyor. 59 yaşındaki Mirziyoyev, ülkenin en önemli gelir kaynağı olan tarımın yönetimini de kontrol altında tutuyor. Özbekistan Maliye Bakanı Rustam Azimov diğer kişilere göre daha liberal tutuma sahip. Özbekistan Milli Güvenlik Servisi’ni 21 yıl boyunca yöneten Rustam Inoyatov’un ismi de adaylar arasında geçiyor. Inoyatov, 2005 yılında Andican kentinde çıkan ayaklanmayı sert bir şekilde bastırmış, olaylarda 187 kişi ölmüştü.

Kızı etkili olacak

Kerimov’un kızı Lola Karimova-Tillyaeva’nın göreve kimin geleceği kararına etki edeceği düşünülüyor. Özbekistan’ın UNESCO elçisi Tillyeava’nın eşi Timur Tillyaev’in de güçlü bir figür olduğu aktarılsa da hakkında bilinenler sınırlı. Çiftin, Özbekistan’daki mal varlıklarını satıp İsviçre’ye yerleştikleri biliniyor. Kerimov’un büyük kızı Gulnara Kerimova’dan babasıyla yaşadığı tartışmanın ardından iki yıldır haber alınamıyor. Kerimova’nın ev hapsinde tutulduğu düşünülüyor.

Kimdir?

Sovyetler Birliği’ne bağlı Özbekistan’ın Semerkand kentinde 1938 yılında dünyaya gelen İslam Kerimov, Taşkent’te makina mühendisliği ve ekonomi eğitimi aldı. Bir dönem mühendis olarak çalışan Kerimov, Sovyetler Birliği yönetimi altında Özbekistan’da Maliye Bakanı ve Başbakan Yardımcısı görevlerinde bulundu. Kerimov, ismi yolsuzluk iddialarına karıştığı için Sovyet istihbarat birimi KGB tarafında üç sene boyunca gözaltı hapsinde kaldı. Özbekistan’ın bağımsızlığını ilan etmesiyle 1991 yılında düzenlenen Devlet Başkanlığı seçimlerinde yüzde 86 gibi rekor bir oyla seçilen Kerimov, o tarihten itibaren görevi bırakmadı. Kerimov, IŞİD’in Suriye ve Irak’ta elde ettiği önemli toprak kazanımlarının ardından son dönemde Orta Asya’nın büyük bir terör tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu vurguluyordu.