İhmal mi, terör mü?

11 Eylülün yıldönümüne çok kısa süre kala Rusyada 89 kişinin ölümüne yol açan çifte uçak faciasının ardından gizli servis, terör olasılığından çok teknik sorunlar üzerinde duruyor. Her ağustos ayında bir facianın yaşandığı Rusyada bu kez kurbanlar 2 uçağın yolcuları oldu ve farklı yönlere giden uçaklardaki 89 kişinin kaderi önceki gece kesişti. Yaşanan ilk şokun ardından 2 facia arasında benzerlikler bulunduğunun anlaşılması, akıllara terör olasılığını getirdi. Çeçenler, faciayla ilgileri bulunmadığını açıkladı. Sibir Havayollarına ait TU - 154 tipi uçağın Moskovadaki Domodedova Havaalanından saat Türkiye saatiyle (TSİ) 20.35te Soçiye gitmek üzere havalanması gerekiyordu. İçinde 38i yolcu toplam 46 kişi bulunan uçak 10 - 15 dakika rötar yaptı. Bu sırada aynı alanda Volga - Avyaeskprese ait TU - 134 tipi uçağın 35 yolcusu ve 8 kişilik mürettebatı kuleden kalkış izni bekliyordu. Volgagrada gidecek uçak izni TSİ 21.15te doğru alabildi. TU - 134 TSİ 21.56da, TU - 154 TSİ 21.59da radardan kayboldu. TU - 154le bağlantının kesilmesinden az önce bir sinyal alındı. Sinyal bazı haberlere göre, TU - 154ün kaçırıldığını ya da mürettebatın saldırıya uğradığını gösteriyordu. Bazı haberlere göre ise, sadece SOS sinyali verilmişti. Ardından, TU - 134ün Moskovanın 180 kilometre uzağındaki Tulaya, TU - 154ün ise Rostov yakınlarına düştüğü anlaşıldı. Tuladaki görgü tanıklarına göre, düşmesinden önce uçakta 3 patlama meydana geldi. Uçakta 3 patlama oldu 10 bin metre yüksekten Rostov yakınlarında düşen uçağın enkazı ve cesetler 50 kilometre çapında bir alana yayıldı. Bu da, uçağın havada patlamasının kanıtı olarak yorumlandı. Bazı cesetler evlerin damlarında bulundu. Uçakların kara kutuları deşifre edilmek üzere Moskovaya getirildi. 50 kmlik alana yayıldı Soçideki tatilini keserek Moskovaya dönen Devlet Başkanı Vladimir Putinin talimatıyla soruşturma başlatan Federal Güvenlik Servisi (FSB), henüz terörle ilgili bir bulguya rastlamadı. Terörizm ihtimalini de reddetmeyen FSB Sözcüsü Sergey İngatçenkoya göre, şu anda 5 temel olasılık üzerinde duruluyor: Motorların bozulması, kalitesiz yakıt kullanılması, yakıt ikmali sırasında güvenlik kurallarına uyulmaması, pilot hatası ve olumsuz hava koşulları. Uçakların düştüğü bölgelerde yağış ve fırtına vardı. Moskovada yetkililerden bilgi alan Putin, havaalanlarındaki güvenliğin İçişleri Bakanlığına devredilmesi talimatı verdi. Bugün için yas ilan edildi.Rus uçaklarının genellikle eski ve bakımsız olduğu biliniyor. Sibir Havayolları, Rostovda düşen 24 yıllık uçağın 1983 yılında onarımdan geçtiğini, son bakımının ise 10 Ağustosta yapıldığını açıkladı. Son 20 yılda yaşanan 19 ayrı TU - 154 kazasında toplam 1739 kişi hayatını kaybetti. TU -134ün ise 1977 yılından bu yana kullanıldığı açıklandı. Uçakların havalandığı Domodedova, şu anda Moskovanın en modern havaalanı olarak kabul ediliyor ve yoğun güvenlik önlemi uygulandığı biliniyor. Terör değil demiyorlar Çeçen ihtimali Uçak facialarının ardından terör olasılığına ağırlık verenler, hedefin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin olabileceğini iddia ediyor. FSBnin teknik sorunları öne çıkarmasına karşın aynı havaalanından kısa aralıklarla havalanan uçakların aynı dakikalarda düşmesinin tesadüf olabileceğini düşünenler azınlıkta. Yanıt bekleyen bir diğer soru da, düşen uçaklardan birinin Soçiye gitmesiyle Putinin tatilini burada geçirmesi arasında bağlantı bulunup bulunmadığı. Terör olasılığını ciddiye alanlar, amacın Çeçenistandaki seçimler öncesi Putine mesaj vermek ya da bizzat Rusya liderinin Soçideki konutunu vurmak olabileceğini öne sürüyor. Uçakların kalktığı alana giden yolda önceki gün bir patlama meydana gelmişti. Facianın ardından, uçaklardan birinden kaçırıldığı ya da mürettebatın saldırıya uğradığı yolunda sinyal alındığı bildirilmişti. Bu daha sonra yalanlandı. Sibir Havayolları ise bu konuda ısrar ediyor ve uçağın terör eylemi sonucu düşmüş olabileceğini öne sürüyor. Rus yetkililer, Çeçenlerin büyük kentlere saldırmasından endişe ediyordu. Çeçen komutan Şamil Basayev de yeni saldırılar düzenleme tehdidinde bulunmuştu. Rus ordusu, Moskova üzerinde uçan kuşkulu yolcu uçaklarını düşürmek için izin talep etmişti. Bunun somut bir ihbara mı dayandığı, yoksa genel bir önlem olarak mı gündeme geldiği bilinmiyor. Hedef Putin miydi? Votkacılar sorguda 8 Rus vatandaşı, önceki gün yaşanan uçak facialarından son anda kurtulmayı başardı. Soçiye giden uçakta bileti bulunan ve uçuş kartını da alan 6 yolcunun aşırı alkollü oldukları gerekçesiyle uçağa binmesine izin verilmedi ve bagajları çıkarıldı. Votka sarhoşluğunun yanı sıra "hayatta kalmanın sarhoşluğunu" da yaşayan 6 Rus, gizli servis tarafından sorguya alındı.Volgagrada giden uçağa bilet alan 2 kişi ise geç kaldıkları için uçağa binemedi. Bu kişilerin yerine yedek listesinden 2 yolcu son anda uçağa alındı. Polis, bu uçağa binmekten vazgeçen 2 yolcu hakkında soruşturma yapıyor. Uçağa alınmayan 6 sarhoş kurtuldu