General muradına erdi! Lübnan 900 gün sonra Cumhurbaşkanı seçti

Suriye iç savaşı nedeniyle zor günler geçiren Lübnan'da Mayıs 2014'ten beri boş olan Cumhurbaşkanlığı makamı için Parlamento'da bugün seçimler yapıldı. Cumhurbaşkanlığı'na Değişim ve Reform Bloğu lideri 81 yaşındaki Maruni Mişel Avn seçildi.

Basit memurluktan Cumhurbaşkanlığına kadar her görevin mezhepler arasında belli oranlarda bölüşüldüğü Lübnan'da Avn bir zamanlar can düşmanı olduğu Suriye ve Hizbullah'ın adayı. 'General' lakaplı Avn, bu koltuğa oturabilmek için 26 yıl bekledi.

İç Savaşta Suriye karşıtı

Avn, 1975-1990 yılları arasındaki Lübnan İç Savaşı'nın önemli figürlerinden biriydi. Komutana uzun süre karışmadı. Ancak 1988 yılında durum değişti. Zamanın Cumhurbaşkanı Emin Cemayel, kendi görev süresi dolarken Avn'u Başbakan olarak atadı.

Oysa Lübnan'da sistem gereği Cumhurbaşkanlığı Hristiyanlara, Parlamento Başkanlığı Şiilere ve Başbakanlık da Sünnilere ayrılmış durumda.

Avn'nın Başbakan olarak atanmasını Sünniler ve onları destekleyen gruplar kabul etmedi. O dönemde Sünniler de şimdikinin aksine Suriye'nin desteğine sahipti. Böylece Lübnan da iki farklı hükümet oluştu. Avn, bu duruma son vermek amacıyla harekete geçti. Suriye'yi Lübnan'dan çıkarma kararlılığında olduğunu açıkladı. Bu durum, ülkede iç savaşı şiddetlendirdi.

Avn'nın komutası altındaki gruplar dışındaki gruplar, Lübnan'ın siyasal düzeninde değişiklik yapan ve iç savaşı bitirmeyi hedefleyen Taif anlaşmasını yaptı. Bu anlaşma, Suriye'nin Lübnan'dan çekilmesini istiyor ama bunun için bir tarih belirlemiyordu. Avn bu anlaşmaya da karşı çıktı ve bir saldırı başlattı. Bu saldırıda kullandığı silahları da, o zamanlar Suriye'nin en önemli düşmanlarından biri olan Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'den aldı. Bu savaşta Avn'un tek düşmanı Sünniler değil, ülkedeki diğer Hristiyan grupları çatısı altında barındıran Samir Jaja'nın yönettiği militanlardı. İki Hristiyan grup arasında kıyasıya çatışmalar yaşandı.

Suriye, Avn'ı anlaşmayı kabul etmeye zorlamak için o zamanlar Avn'un kullandığı ama aslında Cumhurbaşkanı'nın çalışma ofisi olan Baabda Sarayı'nı bombalamaya başladı. Avn, kaçarak Fransız Büyükelçiliğine sığındı ve oradan da sürgüne gitti.

Avn taraf değiştirdi

15 yıl sürgünde kalan ve bu süre içinde Suriye'nin Lübnan'dan çekilmesi gerektiğini her fırsatta dile getiren Avn, nihayet ülkesine 2005 yılında döndü. O yıl, Avn'nın bir zamanlar çatıştığı Sünnilerin lideri eski Başbakan Refik Hariri öldürülmüştü. Bu suikastın sorumluluğunun Suriye rejiminde olduğunu düşünen Lübnanlıların kitlesel gösterileri sonucu Suriye rejimi, ülkeden askerlerini çekmek zorunda kalmıştı.

Ancak Avn, döndüğünde ülkedeki belirleyici başlıca güç olan Suriye destekli Hizbullah ile işbirliğine gitmeye karar verdi çünkü cumhurbaşkanlığına oturabilmek için Hizbullah onayı gerekiyordu.

Nitekim, o günden beri Lübnan'da Avn'nın adı cumhurbaşkanlığı için hep geçirilen bir isim oldu. Ancak, geçmişteki kan davaları diğer grupların desteğini alması önünde engeldi.

Avn karşıtları da tutum değiştirdi

Bununla birlikte Lübnan Cumhurbaşkanlığı koltuğu 2014'de boşalınca Avn yanlıları başka bir adayın seçilmesini de Parlamento çalışmalarına katılmayı reddederek engelledi. Aradan geçen zamanda da bir zamanlar aralarındaki savaşta bine yakın insan ölmesine rağmen Avn önce Samir Jaja'nın desteğini aldı. Avn, 31 Ekim'de yapılan iki turda cumhurbaşkanı seçildi.

Kaynak: Al Jazeera Türk