BM: Saddam Hüseyin'in devrilmesinin ardından kurulan Irak siyasi misyonu sona eriyor

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, oybirliğiyle Irak'taki BM siyasi misyonunun 2025 yılı sonunda ülkeden ayrılmasına karar verdi.

Misyon, Saddam Hüseyin'i deviren ABD öncülüğündeki işgalin ardından 2003 yılında Irak'ta yeniden inşa çabalarını koordine etmek için kurulmuştu.

Irak hükümeti 8 Mayıs'ta Konsey'e gönderdiği bir mektupla misyonun 2025 yılı sonuna kadar tamamlanmasını istedi. Karar, UNAMI olarak bilinen Irak'taki Birleşmiş Milletler Yardım Misyonu'nun görev süresini, tüm çalışmalarının sona ereceği 31 Aralık 2025 tarihine kadar 19 ay daha uzatıyor.

Misyonun kapatılması için kabul edilen kararda, Irak'ın yolsuzlukla mücadele, insan haklarına saygı ve insan haklarının korunması, halka temel hizmetlerin ulaştırılması, istihdam yaratılması ve ekonominin çeşitlendirilmesine yönelik reform çabalarına destek ifade ediliyor. Yaklaşık 2,500 ABD askeri, büyük ölçüde Bağdat ve kuzeydeki askeri tesislerde olmak üzere ülkenin dört bir yanına dağılmış durumda.

ABD Büyükelçi Yardımcısı Robert Wood kararın kabul edilmesini memnuniyetle karşıladı. Wood, “Hepimiz Irak'ın son yıllarda önemli ölçüde değiştiğinin ve UNAMI'nin misyonunun güvenli, istikrarlı ve egemen bir Irak'ı teşvik etme taahhüdümüzün bir parçası olarak yeniden düzenlenmesi gerektiğinin farkındayız” dedi. Kararda ayrıca UNAMI'nin ülke içinde yerinden edilmiş Iraklıların ve Suriye'dekilerin geri dönüşüne, sağlık ve diğer hizmetlerin sağlanmasına ve ekonomik kalkınmaya yardımcı olması gerektiği belirtiliyor.

ABD'nin desteklediği kararda BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'ten 31 Aralık 2024'e kadar Irak hükümetiyle istişare halinde bir 'geçiş ve tasfiye planı' hazırlaması isteniyor. Konsey, Irak'ın DEAŞ ve El Kaide yanlıları ve onlara bağlı gruplarla devam eden mücadelesi de dâhil olmak üzere istikrar çabalarını desteklediğini açıkladı.

ABD öncülüğündeki askeri koalisyon tarafından 2017'de Irak'ta ve 2019'da Suriye'de yenilgiye uğratılan DEAŞ'ın hücreleri her iki ülkede de varlığını sürdürüyor. Irak Başbakanı Muhammed Şii el-Sudani, Irak güvenlik güçlerinin ülkede kalan DEAŞ hücreleriyle başa çıkabilecek kapasitede olduğunu ve koalisyonun varlığına artık ihtiyaç kalmadığını savunuyor.