04.01.2022 - 06:40 | Son Güncellenme:
Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr - Ünlü İtalyan astronom Galileo tarafından keşfedildiğinden beri Mars, insanlığın en çok merak ettiği gezegenlerin başında geliyor. ABD'li astronot Neil Armstrong’un 1969'da ay yüzeyinde ayak basmasından hemen sonra insanlık gözünü yeni hedefi olan Mars’a dikti.
Uzun yıllardır insanlı uzay görevleri durdurulmuş olsa da SpaceX CEO'su Elon Musk’un 2050 yılına kadar Mars’ta 1 milyon kişilik bir koloni oluşturma hedefi, uzay yarışını tekrar gündeme getirdi. Ancak Mars şu anki hali ile insan yaşamı için uygun olan bir gezegen değil. Dünyada çeşitli şirketler farklı projelerle Mars gezegeninde oluşturulması düşünülen yaşam alanlarını tasarlamaya çalışıyor.
BEŞ YILDIZLI OTEL GİBİ
Teksas merkezli inşaat teknolojileri geliştiren ICON isimli şirket, bu amaca hizmet eden bir projede NASA ile ortaklaşa çalışıyor. 3 boyutlu yazıcılar tarafından inşa edilen bu yaşam alanı spor salonları, dinlenme odaları ve daha birçok özelliğiyle adeta 5 yıldızlı bir oteli andırıyor. Mars Dune Alpha olarak bilinen 158 metrekarelik yaşam alanının yapımı Johnson Uzay Merkezi'nde devam ediyor.
İnşa çalışmaları tamamlandıktan sonra bu habitat, Mars şartları dikkate alınarak bir dizi testten geçirilecek ve oluşabilecek riskler en aza indirgenmeye çalışılacak. Testler başarıyla tamamlanırsa Dünya'dan yollanacak ekipmanlarla Mars üzerinde aynı ortam inşa edilecek. Bu projede 3 boyutlu yazıcı, maliyetleri en aza indirmek ve Mars’a ulaşmayı daha kolay hale getirmek için tercih edildi.
ICON, bir Mars üssünü 3 boyutlu yazıcıda inşa etmenin yanı sıra, ay için robotik yapı geliştirmeyi amaçlayan Olympus Projesi üzerinde çalıştığını da açıkladı.
NASA'nın Alabama, Huntsville'deki Marshall Uzay Uçuş Merkezi ile birlikte çalışan şirket, 3D yazdırılabilir bir yapıyı araştırmak için ay toprağıyla benzer özelliklere sahip malzemeler kullanacak.
TEST İÇİN GÖNÜLLÜ ARANIYOR
NASA, oluşturulan ortamın insan yaşamına ne kadar uygun olduğunu belirlemek amacıyla yapılacak testlerde görev alacak gönüllüler arıyor. İlana 30 ila 55 yaş arası Amerikan vatandaşı olanlar başvurabilecek. Bilim, mühendislik veya matematik alanında yüksek lisans derecesi olanlar ya da pilotluk deneyimi bulunanlar tercih edilecek.
Gönüllülerin fiziksel sağlığının iyi, herhangi bir beslenme sorununun da bulunmaması gerekiyor. Sigara içenler de aday olamayacak. Seçilen 4 kişi, 1 yıl boyunca Teksas'ta, Mars Dune Alpha adı verilen alanda yaşayacak. Gönüllüler deney alanında dünyadaki konforu bulamayacak, sevdikleri yiyecek ve içeceklerden de uzak kalacak. Aileleri ve arkadaşlarıyla iletişimleri oldukça sınırlı olacak, ekiptekiler test sona erdiğinde para da alacak. Mars'a benzer ortamda 4'er kişilik üç ayrı grup görev alacak. İlk grubun 2022 yılı sonbaharında göreve başlaması planlanıyor.
ÇİN YARIŞIN GERİSİNDE KALMADI
Mars’a kurulacak koloniler için Çin’de de bazı tasarımlar üzerinden çalışmalar yürütülüyor. Çin merkezli Open Architecture ve teknoloji devi Xiaomi’nin ortaklığında yürüyen projeye “Mars Case” adı verildi.
Yine Çin’de C-Space isimli şirket tarafından Mars Base-1 isimli bir tasarım üzerinde çalışılıyor. Gobi çölünde inşa edilen bu test sahasının ileride diğer ülkeler tarafından da test çalışmalarında kullanılması umut ediliyor.
Sera, basınç dengeleme alanı, dinlenme noktaları gibi yeteneklere sahip olan tesis 9 farklı kapsülün birleşiminden oluşuyor ve aynı anda 60 kişiyi misafir edebiliyor.
AVRUPA DA ÇALIŞMALAR YÜRÜTÜYOR
İsviçre’nin önde gelen üniversitelerinden olan École Polytechnique Fédérale de Lausanne'de (EPFL) Mars’ta kurulması planlanan yaşam alanlarına yönelik çeşitli tasarım çalışmaları yürütülüyor.
EPFL’de yapılan tasarımlarda Mars’a robot gönderilmesi ve Kızıl Gezegen'in kaynaklarının kullanılarak görev yapacak personelin 9 ay Mars’ta kalabilmesi hedefleniyor. Ayrıca bu tasarımlarda Mars yörüngesine bir lojistik üssü kurulması planlanıyor. Böylece lojistik maliyetlerinin azalacağı tahmin ediliyor.
Londra merkezli mimarlık şirketi olan Foster + Partners’de Mars görevinde kullanılması için kendi tasarımlarını geliştiriyor. Bu tasarım Mars yüzeyinde bulunan yumuşak alanların belirlenmesi ve yerleşim alanlarının bu bölgelerde temelin yerin bir buçuk metre altında olacak şekilde gezegenin dokusuna uygun olarak inşa edilmesini hedefliyor.