31.07.2022 - 07:00 | Son Güncellenme:
Afrika dışında ilk kez İngiltere’de mayıs ayında ortaya çıkan maymun çiçeği virüsünden ötürü Afrika dışındaki ilk ölümler Brezilya ve İspanya’da gerçekleşti. 41 yaşındaki bir adam Brezilya’da hayatını kaybederek Afrika dışında maymun çiçeği virüsünden ötürü ölen ilk kişi oldu. Ardından İspanya da bir ölüm açıkladı, Avrupa’da ilk kez biri maymun çiçeği virüsünden hayatını kaybetmiş oldu. Bu kişinin kimliği ile ilgili bilgi verilmedi.
20 binin üstünde vaka
Geçen hafta Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), maymun çiçeği virüsünü “küresel sağlık acil durumu” ilan etmişti. Brezilya Sağlık Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, virüs nedeniyle hayatını kaybeden kişinin lenfoma kanseri nedeniyle düşük bağışıklığa sahip olduğu ve diğer hastalıkların da durumunu kötüleştirdiği aktarıldı. Şu ana kadar yaklaşık 1066 vakanın tespit edildiğini belirten bakanlık, 513 şüpheli vakanın da incelendiğini duyurdu. Brezilya’da hastalığı taşıyan vakaların yüzde 98’inin gay erkekler olduğu kaydedildi. İspanya Sağlık Bakanlığı da bir kişinin maymun çiçeği nedeniyle hayatını kaybettiğini duyurdu. Avrupa’da vaka sayısının en yüksek olduğu ülke olan İspanya’da 3750 vakadan yüzde 3.2’sinin hastanede tedavi görüyor. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinin verilere göre, dünyada 21 bin 148 maymun çiçeği vakası tespit edildi.
New York alarmda
ABD’nin New York Eyaleti’nde maymun çiçeğine karşı acil durum ilan edildi. New York Valisi Kathy Hochul, acil durum ilanının daha hızlı yanıt ve daha iyi aşı dağıtımına yol açacağını söyledi. Karar, New York Eyaleti Sağlık Komiseri’nin maymun çiçeğini “halk sağlığı için yakın bir tehdit” olarak ilan etmesinden bir gün sonra geldi. Hochul cuma günü attığı Tweet’te “Maymun çiçeği salgınıyla mücadele ile devam eden çabalarımızı güçlendirmek için eyalette Afet Acil Durumu ilan ediyorum” dedi. En son cuma günü güncellenen Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri verilerine göre, 1345 kişi ile New York ülke çapında en fazla vakayı kaydetti. Onu 799 ile Kaliforniya’nın izlediği açıklandı. Kaliforniya’nın San Francisco kentinde OHAL ilan edilmişti.
Nasıl bulaşıyor, belirtileri neler?
Maymun çiçeği, nadir görülen bir virüs. Çiçek hastalığına benzer bir hastalığa neden oluyor. Ancak maymun çiçeği görülen kişilerde hastalık daha hafif geçiyor ve uzmanlar bu durumda bulaşma olasılığının daha düşük olduğunu söylüyor. Virüs genellikle tropik yağmur ormanlarının yakınındaki Batı Afrika ülkelerinde görülüyor. Virüsün, Batı Afrika ve Orta Afrika olmak üzere iki ana türü var. İngiltere’de hastalığın bulaştığı 2 kişi Nijerya’ya seyahat etmişti. Bu nedenle daha hafif geçen Batı Afrika virüsünü kapmış olmaları muhtemel ancak durumları henüz doğrulanmadı. Bildirilen 3. vaka, virüsün hastalardan bulaştığı bir sağlık çalışanıydı. Virüs, maymun çiçeğine yakalanmış başka bir kişiyle yakın temas halinde yayılabiliyor. Virüs vücuda deri sıyrıkları, solunum yolu, gözler, burun veya ağız yoluyla girebiliyor. Cinsel ilişki sırasında doğrudan temas yoluyla da bulaşabiliyor. Virüs ayrıca bulaştığı maymunlar, sıçanlar ve sincaplar gibi hayvanlar ya da yatak takımı ve giysi gibi nesnelere temas yoluyla yayılabiliyor.
Yüzde başlayıp…
Virüsün ilk belirtileri ateş, baş ağrısı, şişlikler, sırt ağrısı, kas ağrısı ve halsizlik. Ateş düştükten sonra, genellikle yüzde başlayan ve daha sonra vücudun diğer bölgelerine, çoğunlukla avuç içlerine ve ayak tabanlarına yayılan bir döküntü gelişebiliyor. Çok kaşıntılı olabilen döküntü değişip bir kabuk oluşturuyor ve farklı aşamalardan geçtikten sonra düşüyor. Yaraları iz bırakabiliyor. Virüs genellikle kendiliğinden geçiyor ve hastalık 14 ila 21 gün sürebiliyor. Virüse yakalananlarda vakaların çoğu hafif geçiyor. Virüs bazen su çiçeğini andırıyor ve birkaç hafta içinde kendi kendine yok oluyor.