ABD'nin ATACMS hamlesine Rusya'dan ilk resmi tepki! 'Üçüncü Dünya Savaşı'nın başlangıcına doğru bir adım'
18.11.2024 - 10:54 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Washington'ın Ukrayna'nın uzun menzilli füzelerle Rus topraklarının vurmasına izin vermesi, dünya gündemini alt üst etti. Rus medyasındaki yorumlarda Trump dönemi yaklaşırken savaşın kaderini değiştirecek adımın yansımaları var.
Ukrayna'daki savaşın 1000'inci güne girmesine sayılı saatler kala ABD uzun menzilli füzeleriyle Rus topraklarının vurulmasına yeşil ışık yaktı. ABD lideri Joe Biden, görev süresinin dolmasına yaklaşık iki ay kala Kiev yönetiminin aylardır talep ettiği izni vermiş görünüyor.
Beyaz Saray ya da Pentagon tarafından ATACMS füzelerine dair kısıtlamaların kaldırılmasına ilişkin henüz resmi bir duyuru yapmadı ancak hem Washington Post hem de New York Times gazeteleri haberlerini ABD'li yetkililere dayandırdı.
New York Times ve Washington Post gazetelerine konuşan ve adlarının açıklanmasını istemeyen ABD'li yetkililer, Ukrayna'nın ATACMS kullanımına izin verilmesi kararının, Kuzey Kore askerlerinin Ukrayna'da Rus saflarında savaştırılmasına tepki olarak alındığını belirtti.
ATACMS'ların menziline giren Rus askeri üsleri ve birliklerinin bulunduğu noktalar.
STORM SHADOW'LARIN ÖNÜNÜ DE AÇIYOR
Joe Biden'ın kararı, İngiltere ve Fransa'nın da Ukrayna'ya uzun menzilli Storm Shadow füzelerini kullanmasına müsaade etmesini de beraberinde getirecek. İngiltere ve Fransa henüz Biden'ın kararına bir tepki vermedi.
Washington'ın ATACMS kararı, Rusya'nın Kursk bölgesindeki Ukrayna güçlerinin savunmasına yönelik. Kiev Ağustos ayında bu bölgeye sürpriz bir saldırı düzenleyip Kursk çevresini ele geçirdi. Biden yönetimi bu kararla, Ukrayna'nın şu anda elinde tuttuğu küçük Rus toprağını, ilerideki olası müzakerelerde pazarlık kozu olarak elinde tutmasına destek olacağını söylüyor.
Ukraynalılar Kursk çevresinde 11 bin Kuzey Kore askerinin bulunduğunu tahmin ediyor.
ATAMCS'lerin menzili 300 kilometreyi aşabiliyor ve hızlarının yüksek olması nedeniyle engellenmeleri de zor.
'FÜZELERİN KENDİSİ KONUŞUR'
ATACMS kararı beklendiği gibi Ukrayna'da büyük sevinç yarattı, Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy "Bu tür şeyler kamuoyuna duyurulmaz, füzelerin kendisi konuşur" dedi.
Kiev merkeli Ukrayna Güvenlik ve İşbirliği Merkezi'nin başkanı Serhiy Kuzan, Washington'ın kararını "Savaşın gidişatını değiştirebilecek bir şey değil ama güçleri daha da eşitleyeceğini düşünüyorum" sözleriyle yorumladı. Kuzan, kararın Rus ve Kore güçlerinin Ukrayna ordusunu Kursk bölgesinden sökmek için başlatması beklenen büyük saldırıya karşı koymak adına tam zamanında alındığını vurguladı.
Rusya lideri Vladimir Putin daha önce Batılı ülkeleri uzun menzilli füzelerin Rus topraklarında kullanılmasına karşı uyardı ve bunun NATO'nun Ukrayna Savaşına 'doğrudan katılımı' anlamına geleceğini söyledi.
RUSYA: ABD ATEŞE BENZİN DÖKÜYOR
Washington'ın aldığı karar, Rusya'da ise deprem etkisi yarattı. Kremlin'den yapılan açıklamada, ABD tarafından sağlanan füzelerin Rusya'nın derinliklerine ateşlenmesi halinde Moskova'nın bu saldırıyı Ukrayna'dan değil, bizzat ABD'den gelmiş olarak göreceği belirtildi.
Açıklamada Rusya ve Putin'in pozisyonlarını çok net bir şekilde ortaya koydukları ve ABD'nin kararının Washington'un çatışmaya yeni bir düzeyde müdahil olduğuna işaret ettiği belirtildi.
Açıklamada ayrıca, görevden ayrılan Biden yönetiminin 'ateşe benzin dökmek' ve bu çatışma etrafında gerilimi daha da tırmandırmak için adımlar atma niyeti taşıdığının 'açık' olduğu belirtildi. BBC Rusya Editörü Steve Rosenberg, Kremlin'in tepkisinde özellikle 'gerilim sarmalı' ifadesine vurgu yaptı.
'ABD politikasında büyük değişiklik' başlığını atan ekonomi gazetesi Kommersant, Rus milletvekilleri ve uzmanların Joe Biden'ın ATACMS kararını gerilimi tırmandırmaya yönelik bir adım ve müstakbel ABD Başkanı Donald Trump'ın hayatını zorlaştırmaya yönelik bir girişim olarak algıladığını yazdı.
Federasyon Konseyi Dış İlişkiler Komitesi Birinci Başkan Yardımcısı Vladimir Dzhabarov, TASS haber ajansına yaptığı açıklamada "Bizi gafil avlamayacaklarını düşünüyorum. Ben buna inanıyorum. Yine de bu eşi benzeri görülmemiş bir adım. Üçüncü Dünya Savaşı'nın başlangıcına doğru çok büyük bir adım ve Amerikalılar bunu iki ay içinde artık hiçbir şeyden sorumlu olmayacak bir büyüğün elleriyle yapacaklar"dedi. ABD'deki Demokrat Parti hükümetinin provokasyon yaptığını ve Donald Trump yönetiminin hayatını zorlaştırdığını belirten Dzhabarov, "Misilleme saldırısı öyle olacak ki Ukrayna'daki tüm karar alma merkezleri ve Dinyeper Nehri üzerindeki tüm köprüler yıkılabilir" diyerek Kiev yönetimini tehdit etti.
Rusya Federasyonu Konseyi Anayasa Komitesi Başkanı Andrei Klishas,Telegram kanalından "Batı, Ukrayna'nın kalıntılarının devlet olma niteliğini tamamen kaybetmesiyle sonuçlanabilecek bir tırmanma düzeyine karar verdi" mesajını paylaştı.
Duma Dış İlişkiler Komitesi Başkanı ve LDPR lideri Leonid Slutsky ise, "ABD'nin Rus bölgelerinin derinliklerine yönelik füze saldırıları kaçınılmaz olarak çok daha ciddi sonuçlara dönüşme tehdidi taşıyan ciddi bir tırmanmaya yol açacaktır. Ve Biden yönetimi, Trump ekibini sadece Ukrayna ihtilafını çözme sorunuyla değil, aynı zamanda küresel bir çatışmayı önleme gibi daha da akut bir sorunla karşı karşıya bıraktığının farkına varmalıdır" yorumunu yaptı.
'ABD NEDEN SESSİZCE TARAF DEĞİŞTİRDİ?'
Dış ve Savunma Politikası Konseyi Başkanlık Kurulu üyesi Andrei Ilnitsky, Kommersant'a verdiği demeçte "Öncelikle bunun sahte ya da provokatif bir soruşturma olup olmadığını çözmemiz gerekiyor" deyip Ukrayna lideri Zelenskiy'nin bir tırmanmaya ihtiyaç duyduğunu savundu.
Söz konusu hamleyi "Bidencıların, daha doğrusu onların arkasında duran ve tüm Clinton dönemini yönetenlerin, Trump ve ekibini köşeye sıkıştırma, hızlanan lokomotiflerinin önündeki oku savaş rayına kaydırma girişimidir" cümlesiyle yorumlayan Ilnitsky, "Nasıl oluyor da bütün bunlar "İngiliz saçmalıkları" kokuyor?" dedi.
Rus haber ajansı Ura, 'ABD neden sessizce tarafını değiştirdi ve bundan sonra ne olacak?' başlığıyla gelişmeleri aktardı.
TRUMP KARARI GERİ ALIR MI?
Seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump'ın 20 Ocak'ta başlayınca kararı tersine çevirip çevirmeyeceği net değil. Trump, uzun süredir ABD'nin Ukrayna'ya yaptığı mali ve askeri yardımın boyutlarını eleştirmiş ve bunu nasıl yapacağını açıklamadan, savaşa çabucak son vereceğini belirtmişti.
Trump'ın en yakın dış politika danışmanlarından Richard Grenell kararı eleştirdi ve X hesabından "İktidardan ayrılmadan önce savaşı tırmandırıyorlar" dedi.
ABD'DEN ON MİLYARLARCA DOLARLIK SİLAH
Ukrayna'ya on milyarlarca dolarlık silah yardımı sağlayan ABD, savaşın ilk günlerinde yalnızca Javelin tanksavarlarını sahaya sürdü. 2022'nin ilkbaharında HIMARS çoklu füze fırlatıcılarının Ukrayna'ya verilmesi savaşın kaderini değiştirdi, Rus ilerleyişi durduruldu.
Vladimir Putin'in Herson hezimetinin ardından taktik değiştirip Ukrayna'nın kritik altyapı ve enerji tesislerine füze yağdırması, Washington'ın aylarca devam eden Patriot direnişini kırdı. Ukrayna'ya Patriot hava savunma sistemlerinin sevk edilmesi, bir dönüm noktasıydı.
2023 yılının başlarında ise ABD diğer Batılı müttefikleriyle tank sevkiyatına başladı, Abrams tankları cepheye sürüldü. Kiev yönetiminin uzun süre boyunca talep ettiği ATACMS füzeleri Ekim 2023'te Ukrayna'ya gönderildi ancak ABD söz konusu füzelerin Rus topraklarında kullanılmasına 17 Kasım 2024 Pazar gününe kadar izin vermedi.
