24.10.2010 - 00:00 | Son Güncellenme:
Ayşegül Aydoğan Atakan
Milliyet'in okul öncesi ve ilköğretim çocuklarına yönelik hazırladığı 'Anne ve Çocuk Ev - Okulu' setiyle ilgili pediatrik nöroloji uzmanı Prof. Dr. Sabiha Paktuna Keskin, "Bu kitaplar çocuğuyla hoş vakit geçirmek, yetenekli alanlarını belirleyip onları takip etmek isteyen anneler için önemli bir kılavuz. Takdirle karşılıyorum, böyle kaynaklara ihtiyaç var" dedi.
Milliyet'in bu setini incelediğinizde ilk dikkatinizi çeken neler oldu?
Öncelikle Milliyet'in 'Anne ve Çocuk Ev - Okulu' projesini takdirle karşılıyorum. Böyle kaynaklara ihtiyaç var. Çocuğumuz evimizde de olsa okulda da olsa onun gelişmesi için elimizden gelen her şeyi yapmak arzusundayız. Bunun takip edilmesi ama doğru olarak yapılması lazım.
Bu kitaplarda çocuğun yetenekleri detaylarıyla sınıflandırıldığından yeteneklerini keşfedebiliriz. Çocuğu eğiten kişilerde farkındalık yaratmak için programlanmış. Çocuğun dokunma, görme, duyma, kavrama, ince ve kaba motor, bedenini fark etme, yön algılayabilme, alan algısı gibi tüm yetenekleri sınflandırılmış. Bu kitapları değerledirirken çocuğunuzun zayıf olduğu yanları tespit edip onları geliştirebileceksiniz. Diğer taraftan iyi olan tarafalarını belirleyip daha iyiye götürebileceksiniz.
Kitaptaki aktiviteleri nasıl buldunuz?
Aktiviteler yapılırken birincisi çocukla birebir vakit geçirilecek. "Çocuğumla nasıl kaliteli zaman geçiririm" diyenler için uygun bir kaynak. Mesela kız çocukları için dikiş çeşitleri, hamur açabilmek gibi aktiviteler, erkek çocukları için bir otomobil üretebilmek var. Bunlar hızla akan bilgisayar, iletişim ve dijital dünyada artık banal olarak bir tarafa bırakılan yetenekler. Oysa ki çok şey öğretiyor. Çocuğun birçok yeteneğini bu yolla test edebiliyorsunuz. Kitapların yaş gruplarına göre ikiye ayrılmış olması da önemli. Pek çok açıdan aynı zamanda anaokullarınının da faydalanacağı bir kaynak.
Evde yapılan aktivitelerin yetenek ve zihinsel gelişime etkisi nedir?
Bugüne kadar kullanılan kavram öğretmek-ezberletmek eğitimiyle değil de, çocukların zihin aktivitelerini görebileceğimiz bu tip kitaplarda gösterilen aktivitelere yönelik olanaklar sunulacağı eğitim sistemine geçilmeli. Bu eğitim sistemine geçiş için ilk adımdır bu kitaplar. Amaç, zihin geliştirmeyi eğitim sisteminde model olarak farkına vardırmak. İlk eğitim her zaman ev ve anne eğitimidir. Anneler sıfırdan itibaren çocuğunun eğitimine başlamalı ama 'A'yı öğreterek değil, zihningelişimine katkıda bulunarak.
ONU ŞEKLE SOKMAYA ÇALIŞMAYIN
Anneler aktivitelerde nelere dikkat etmeli?
Mutlaka keyif alınarak yapılmalı. Çocuğunuz bir şeyleri boyarken, keserken onun aldığı keyiften siz de keyif alıyorsanız yapmalısınız. Çocuğun kapasitesi nedir? Mevcut kapasite ne kadar yükseğe çıkartılabilir? Bu dikkate alınmalıdır. Çocuk yapamadıklarında serbest bırakılarak yapabildiğinin daha da iyisini yapması üzerinde çalışmalı. Yaptırımcı yöntemden uzaklaşılmalıdır. Ailenin fark etmesi gereken "Çocuğum neyi kendisi yapabiliyor?" sorusunun yanıtıdır. Biz çocuğu şekle sokulması gereken bir meta olarak görüyoruz. Belki çocuk bizim şekline sokmak istediğimizden daha üstün! Böyle kitaplar bize bu farkındalığı veriyor.
18'İNCİ AYDAN İTİBAREN EĞİTİME BAŞLANABİLİR
Kitaplarda aktiviteler süreleriyle birlikte verilmiş. Aktivite süresi yaş gruplarına göre ne olmalı?
Dikkatin süresi dahi önemli bir yetenektir. O süreyi kazanmak çocuğun yaşa ihtiyacı var. İlk üç yaşta bir şeye dikkatini verebildiği süre maksimum 5-10 dakikadır. Siz ondan yarım saat, bir saat dikkat bekleyemezsiniz. Mesela “Disleksi” dediğimiz öğrenme bozukluğu genelde okul çağında ortaya çıkabiliyor. Ama bu kitaplar sayesinde okul öncesi dönemde de ortaya çıkarılabilir.
Çocuk alıştırmaları tamamlayamıyorsa ne yapılmalı?
Bu tip alıştırmaları bir kerede bitirmek zorunda değilsiniz. Bugünbirazını, yarın birazını yapabilirsiniz. Önemli olan çocuğun anneyle ya da eğiticisiyle geçirdiği sürede tamamlanmak üzere önüne konulmuş bir iş. Burada çocuk sıkıldığı anda aktiviteyi bırakmak önemli. Asla zorlamamalı.
0-3 yaş aktivitelerinde çocuk ne zamandan itibaren annesine eşlik edebilir?
Bebek 18'inci aydan itibaren bu kitaptaki aktivitelere katılmaya başlayabilir. Ama tabii dört dörtlük yapması beklenemez.