El Yapımı Ziller 30 Ülkeye İhraç Ediliyor

EDİRNE (AA) - Edirne'nin Uzunköprü ilçesinde üretilen el yapımı ziller ABD başta olmak üzere yaklaşık 30 ülkeye ihraç ediliyor.

Bakır ve kalayın eritilmesinin ardından belli alaşımlar eklenerek bronz olarak dökülen ziller usta ellerde çekiçle dövülerek son halini alıyor. Yurt içi ve yurt dışındaki birçok müzik grubu ve baterist Uzunköprü'de üretilen zilleri tercih ediyor.

Uzunköprü Sanayi Sitesi'ndeki atölyesinde 12 kişilik ekibiyle çalışan çıraklığını marifetiyle ustalığa dönüştüren zil ustası Mustafa Er, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tamamen el yapımı olan zillerin müzisyenler tarafından tercih edildiğini söyledi.

Zil yapımını İstanbul'da Ermeni asıllı bir ustadan öğrendiğini anlatan Er, "Mesleğe 20 yıl önce başladım. Zilin tarihine baktığımızda Osmanlı'ya kadar gidiyor. Osmanlı zamanında mehteran takımının kullanılması için yapılan ziller günümüze kadar gelmiş. Bu işin ilk ustası Ermeni asıllı Avetis Zilciyan. Zaman içinde bu mesleği öğrenen ustalardan bu zanaat bugüne kadar geldi. Ermeni asıllı ustaların birçoğu ABD'ye göç etti. Bizde bu ustalarımızın devamıyız" dedi.

-Türk zilleri tercih sebebi

Zil yapımının zahmetli ve sabır gerektiren bir iş olduğunu belirten Er, şöyle devam etti:

"Zilin ham maddesi bakır ve kalay. Bu maddelerin eritilmesini yapıyoruz. Belli aşamalardan ve alaşımlardan geçiriyoruz. Ondan sonra bronz olarak dökümünü yapıyoruz. Döktükten sonra zilleri levha haline getiriyoruz. Ondan sonra tamamen el işçiliği. Komple elde döverek şekil veriyoruz. Daha sonra tornada son halini veriyoruz ve satışa hazır hale getiriyoruz.

Türk zilleri tamamen el yapımı olduğu için tutuluyor. Bu işi Avrupa'da yapanlar var. Ancak onlar hep makineyle yapıyorlar. Bizim zillerimiz tamamen el yapımı. Her çekiç darbesini bir nota gibi düşünün. Böylece ortaya eşsiz bir ses çıkıyor. Yaklaşık 30 ülkeye ihracat yapıyoruz."

- Her zil birbirinden farklı

Atölye çalışanlarından Samet Kırmızıgül de 15 yıldır zil yapımında çalıştığını belirterek, "Bizim zillerimizin tutulmasının sebebi tamamen el yapımı olması. Yüz yıllardır süre gelen gizli formülle bunu yapıyor olmamız. Avrupa'da bizim gibi zil üreten yok. Türkiye'de sadece 2-3 firma bu tarzda üretim yapıyor. Yaptığımız zillerin her vuruşunda kendine göre bir anlamı var. Hiçbir zil birbiriyle aynı değil. Şimdiye kadar binlerce zil ürettik ve hepsi birbirinden farklıdır. İnce ziller caz müziğine kalın ziller ise rock müziğine hitap ediyor. Dünyanın birçok ülkesine zil gönderiyoruz" diye konuştu.