Çaya yakışan lezzetler

Bizde çay denildiğinde ilk akla gelen simittir. Çay ile simit vapur keyfinin, kahvaltının daha nice buluşmaların en mutlu çiftidir. Kaç aşk hikâyesinin sırdaşıdır. Bence bu ikiliyi baş tacı edip koruma altına alarak, bakalım başka neler eşlik ediyor çayımıza!

Türk kahvesinden sonra çayımızın UNESCO Somut Olmayan Soyut Kültürel Miras Listesi’ne eklenmesiyle gastronomimiz dünya standartlarında önemli bir adım daha attı. Çayın bizim için anlamı büyük. Dertte, tasada, sevinçte, eğlencede, günlük yaşamımızın her saatinde kader arkadaşımız, Türk toplumunun can yoldaşı, sohbetlerin başmisafiri, kültürümüzün temel ögelerinden biri. Öyle anlaşılıyor ki, bundan sonraki süreçte çayın demleme standardı ve eşlikçileri konusunu artık daha çok konuşacağız.

Modern Çay Evi Dem’in kurucusu Ömer Çağatay’a göre, doğru çay ve yiyecek eşleşmesinde tatların daha da kuvvetlenerek damakta iz bırakması, çayın tadının kaybolmaması beklenir. Çağatay ile hem çayın eşlikçilerini hem de iyi bir çay demlemenin püf noktalarını konuştuk. “Bizim kültürümüzde, toz çay kalitesinden dolayı çay demli ve sert içilir” diyen Ömer Çağatay, çayın en güzel eşlikçilerinin simit, börek, poğaça gibi hamur işleriyle, kekler ve sütlü, şerbetli tatlılar olduğunu söylüyor.

Çay çeşitlerine göre kriterler

Ömer Çağatay, çay çeşitlerine göre eşleştirme kriterlerinin de değiştiğini belirtiyor. En hafif ve narin içimli çay olan beyaz çayla yoğun bitter çikolata içeren bir tatlıyı eşleştirdiğinizde çayın tadını alma imkânı kalmıyor. Bunun yerine hafif meyveli bir tatlıyla bir araya getirildiğinde hem tatlıdan hem de çaydan çok daha fazla keyif alınıyor. Dünyada ise en çok tercih edilen aromalı siyah çay olan “Earl grey”i, bergamot aroması sebebiyle narenciye, limon, portakal soslu tatlılarla sunmak, tütsülenmiş bir siyah çay olan “Lapsang souchong” ile tütsülenmiş et veya somonu eşleştirmek iyi sonuç veriyor.

Çay ülkemizde farklı usullerde demleniyor. Bu konuda da bir standart olması çok önemli elbette. Ömer Çağatay, çayda dört dudak kaidesi baz alınmalı diyor: “Çay lebrenk, lebsuz, lebriz ve lebgez olmalı. Yani, dudak kanı renginde, dudağı yakacak kadar sıcak, çay bardağı dudağına kadar dolu ve çay dudağa, dil ve damağa buruk bir tat verecek şekilde olmalı. “

Suya dikkat!

Tüm çay çeşitleri için geçerli bir konu var: İyi su kullanmak. Bir bardak çayın neredeyse tamamının su olduğunu düşünüldüğünde kullanılan suyun kalitesi ve taze kaynatılmış olması önem kazanıyor. Su birkaç kez kaynatıldığında içindeki oksijen oranı azaldığından çay yaprakları suda daha az çözünüyor ve beklenen lezzet bulunamıyor. Çağatay’a göre, kullanılan suyun ideal pH derecesi 7 olmalı. Yani, suyun tadının çayın tat ve aromalarının önüne geçmemesi gerekiyor.

Osmanlı fincan böreği/Ayfer Yavi

MALZEMESİ:

İçi için: 

-150 g tereyağı

-200 g soğan, ince kıyılmış

- 500 g kıyma 

-1 çay kaşığı tuz 

-1 çay kaşığı taze çekilmiş karabiber

Hamuru için:

-1 yumurta

-150 ml su (1 su bardağı)

-250 g un (2 su bardağı)

-Yarım çay kaşığı tuz

Kızartmak için: 

- 200 g tereyağı veya sıvı yağ

YAPILIŞI:

Harcı için tereyağını eritip soğanları pembeleşinceye kadar kavurun ve kıymayı ilave edin. 15 dakika daha kavurduktan sonra tuzunu ve karabiberini serpin ateşten alın. Yumurtaları derin bir kapta suyu azar azar katarak çırpın, unu ve tuzu ilave ederek yumuşak bir hamur hazırlayın. Hamuru 4 bezeye ayırın, yuvarlayıp unlayın. Her bezeyi yufka inceliğinde açın. Yufkanın yarısına hazırladığınız içi belli aralıklarla koyun, diğer yarısını üzerine kapatın. Börekleri isterseniz 5x5 santimetre isterseniz fincan ağzı büyüklüğünde kesin. Kalan hamuru yoğurarak yeniden açıp iç koyun ve işleme devam edin. Tüm börekler hazır olunca tereyağını tavada kızdırın. Her bir böreğin iki tarafı da altın rengi olana kadar kızartın. Havlu kâğıda alarak fazla yağını emdirin ve sıcak olarak servis edin. Püf noktası: Kolay usulde yapmak isterseniz, hazır yufka kullanabilirsiniz. Bu durumda kenarların iyi yapışması için yumurta beyazı, kızartmak için de zeytinyağı kullanın!