Zeynep Aktaş

Yılın son dönemecine girilirken Borsa İstanbul’da endeks bir kez daha atağa geçti. Üst üste gelen olumsuz haberlere rağmen şirketlerin güçlü kârlılıkları ve gelişmekte olan ülkelere yaşanan para akışı borsayı canlı tutuyor. Borsa İstanbul, yılbaşından bu yana yüzde 40 oranındaki getirisi ile dünya borsaları arasında en fazla kazandıran üçüncü borsa oldu. İlk sırada yüzde 65’lik getiri ile Arjantin borsası yer aldı.

Borsa, yabancı payı gerilemesine rağmen yükseliş kaydetti. Eylül ayında yüzde 66 seviyesine kadar yükselen yabancı payı ekim sonunda yüzde 65.20’ye kadar geriledi. Bu süreçte 9 Ekim’de 99.210 seviyesine kadar gerileyen BIST 100 Endeksi yeninden çıkışa geçerek yabancı payında yaşanan gerilemeye rağmen 110.423 seviyesindeki zirvenin de üzerine çıktı ve 113 bin seviyesine yükseldi.

Dolar bazında hedef

Dolar bazında BIST 100 Endeksi 29.121 seviyesinde. Endeksin dolar bazında ilk hedefi 40 bin. Endeks Mayıs 2013’te gerilemeye başlamadan önce 50 bin seviyelerinde idi. Buradan gerileyerek 27 binleri test etmiş ve sonrasında iki defa denemesine rağmen 40 bini aşamamıştı. Şimdi Aralık 2016’da test edilen en düşük seviye olan 19.872’lerden bu yana yükselişte. Bu çıkışta dolar

Piyasalar dolar kurunda yaşanan sert atağı fiyatlarken Borsa İstanbul, güçlü seyrini devam ettirerek haftayı 107.884 seviyesinden tamamladı. Piyasalar dolardaki hareketlilikle heyecan yaşadı. Kurun 3,8421’e doğru yukarı atağı gözlerin dövize çevrilmesine yol açtı. ABD 10 yıllık faizlerindeki yükseliş, olumlu gelen ekonomik veriler, John Taylor’un FED başkanı olma ihtimalinin fiyatlanması tüm dünyada doların değer kazanmasına neden olurken Türkiye’de negatif ayrışma arttı. ABD Hazine Bakanlığı’nın bazı bankalara ceza kesmeye hazırlandığı ve Alman bankalarının Türkiye’ye yatırımlarını durdurmaya hazırlandığı yönündeki haberler moralleri bozmasına rağmen kurdaki bu yükselişi fırsat görenler satışa geçti. Doların geçen hafta piyasaların kapanmasından sonra gece yükselmesi ise dikkat çeken önemli bir ayrıntı. Gösterge tahvil faizi ise hafta boyu yüksek seyrini korudu ve yüzde 12,80 ile haftayı kapattı. Gram altının TL fiyatı haftaya başlarken152 TL idi. Son mesai günü ise 155,2 TL oldu.

Powell’ın etkisi

FED başkanlığı için John Taylor’un adı geçiyordu. Ancak ABD Başkanı Donald Trump’ın, Fed Guvernörü Jerome Powell’ı atama eğiliminde olduğu yönündeki haberler dolar/TL’de 3,80’in altının

Sığ hacimli kur oyunları ve sıcak para hareketi TL’deki kaybı artırdı. Bir ay önce 3.30’ları hedef gösteren yabancı yatırım bankaları şimdilerde riskleri işaret etmeye başladı.

Piyasalar kapalıyken önceki gece yaşanan bir haber akışı kurda sert fiyat hareketlerini beraberinde getirdi. Dolar, euro ve sterlinde yüzde 1’e varan yükselişler oldu.

Dolar/TL önceki akşam dış piyasalarda 3.80 seviyesinde işlem görürken euro/TL 4.50 seviyesinde işlem gördü. İngiliz sterlini ise 5 TL’yi aştı.

Yılbaşından eylül ayına kadar geçen sürede Türkiye’ye yabancılar tarafından yapılan 10 milyar dolarlık giriş, piyasaları rahatlatırken endeksin 110 binlere çıkmasında, dolar/TL’nin ise 3.38’lere gerilemesine olanak sağlamıştı. Sonra bir anda yükseliş başladı. TL’nin diğer gelişmekte olan para birimlerine göre daha fazla olumsuz ayrışarak dolar karşısında hızla değer kaybetmesinde haber akışları etkili oldu.

Haber akışı etkiledi

Dün ise dolar/TL gün içinde en yüksek 3.7810, en düşük 3.7640 seviyesini gördü. Dolar kurunda yaşanan sert yükseliş sonrası Merkez Bankası’ndan faiz konusunda adım bekleniyordu. Gerçekleşmeyince 3.78’lere hareket yaşandıysa da kurda tekrar 3.76’lara doğru gerileme yaşandı.

Dolar

Şirketlerin güçlü beklenen kârlılıkları borsada hareketlenmeyi de beraberinde getirdi. Önceki hafta başı 100.000 psikolojik desteğinin altına kayarak 99.210’a kadar gerileyen BIST 100 endeksi yeniden 110.530 zirvesine yöneldi. Ulaştırma ve banka hisseleri öncülüğünde yaşanan çıkış, borsada güçlü dirençlerin test edilmesini sağlıyor.

Endeks haftayı yüzde 2.13 değer artışıyla tamamlarken sanayi hisseleri yüzde 1.06, banka hisseleri ise yüzde 1.69 değer kazandı. Bilanço sezonunun başlaması ile hisselerde seçicilik arttı. Şirketlerin üçüncü çeyreğe ait mali sonuçları Arçelik ile başladı. Şirketin satışları ilk 9 ayda geçen yıla göre yüzde 30.8 artış gösterdi. Aynı dönemde kârı yüzde 29.6 azaldı. Önümüzdeki hafta yoğun bilanço gündemi var. Türk Telekom, TAV, Akbank, TSKB, Turkcell, Garanti Bankası, Kardemir ve Yapı Kredi bilançolarını açıklayacak. BIST şirketlerinde üçüncü çeyrek bilançoları için son tarih solo sonuçlar için 30 Ekim, konsolide sonuçlar için 9 Kasım. Kasım ayının ikinci haftasına kadar hisse bazında seçici hareketler daha fazla öne çıkabilir.

Yabancıdan alım geldi

Ulaştırma sektöründe yüksek kârlılıkların açıklanma beklentisi sektör hisselerini yukarı taşıdı. ABD ile vize

Son 25 günde 3,38’den 3,63’lere tırmanarak yüzde 7,19 değer kazanan dolar kuru, söz konusu hareketine rağmen, yılbaşından bu yana tasarruf araçları içerisinde yılın en kötü performansını gösteren enstrüman oldu. Arada sert hareketlerde bulunsa da yılbaşından bu yana ancak yüzde 3,15 değer kazanabildi. Oysaki mevduatın getirisi dahi aynı dönemde yüzde 8 oldu. Kurda yılbaşında test edilen seviyeler yılın zirvesi olarak kaldı. Döviz pozisyonu yüksek olanlar kurdaki her oynaklığı fırsata çeviriyor. Çok düşük hacimlerle test edilen olağandışı fiyatlar, tasarruf sahiplerinin paniklemesine neden oluyor.

‘Yerli’ dolar satıyor

Son üç haftadır yerli yatırımcılar dolar satıyor. Yurtiçi yerleşik yatırımcıların bankalardaki döviz mevduatı 15 Eylül’de 167 milyar 807 milyon dolar iken 6 Ekim’e gelindiğinde 163 milyar 361 milyon dolara geriledi. Yerli yatırımcılar son 3 haftada 4,4 milyar dolarlık satış yaptı. Aynı sürede dolar/TL kuru 3,44’ten 3,62’ye yükseldi. Dolar 3,65’in üzerindeki her hareketinde satış baskısıyla karşılaştı. Yerli yatırımcıların dolar/TL’de yılbaşından bu yana ortalama maliyeti 3,65 seviyelerinde bulunuyor. Bu nedenle 3,65’li seviyelerde satıcıların daha aktif oldukları