Röntgen, 120 yıldan beri, hastalıkları teşhis etmekte kullanılıyor. 1970’den beri kullanılan ‘tomografi’, ‘CT Scan’ gibi ileri teşhis teknikleri de, artık sık kullanılır hale geldi. Sadece ABD’de, yılda 80 milyon ‘tomografi’ ve ‘CT Scan’ çekiliyor. Bu teknikler, ülkemizde de gittikçe artan ölçüde kullanılıyor. Bu yeni teknikler, kademeli röntgen kullanılması anlamına geliyor ve hastalar, çok ciddi radyasyon riski ile karşılaşıyorlar.
Yüksek oranda radyasyon alınması, kanser riskini de artırıyor. Son yıllarda artan kanser vakalarının bir çoğu, bu yeni tekniklerin gereksiz yere veya bilgisiz kişilerce kullanılması sonucu ortaya çıkmış durumda. Öyle ki, ‘tomografi’ veya ‘CT Scan’i kullanan teknisyen, bir çok vakada çekilen resmi beğenmeyip, yenisini çekiyor. Siz de, olması gerekenin 2 - 3 katı radyasyona maruz kalabiliyorsunuz.
Sadece ABD’de, yılda 15.000 kişinin ‘CT Scan’in oluşturduğu kanserler nedeniyle öldüğü, anlaşıldı. ‘CT Scan’ sırasında çocuklar da, zorunlu olarak, yetişkinler kadar radyasyona maruz kalıyor ve bunların 1/1000’i, işlemi takiben kan kanseri oluyor. ABD’de, ‘CT Scan’ yaptıran her 10.000 kişiden 45’i, 10 yıl içinde kanser oluyor.
Fukushima kadar radyasyon!
‘Ultrasound’ uygulamalarında radyasyon ve kanser riski yok ama bu teknikle çok detaylı bilgi elde edilemiyor. ‘MRI’ cihazları, manyetik dalgalar ve radyo dalgaları kullanıyor ve radyasyon riskleri yok. ‘Mammogram’ ve diş röntgenleri, vücudu minimal ölçüde radyasyona maruz bırakıyor. Kısa süren röntgen, özellikle kemiklerin durumunu göstermekte başarılı ve sürekli film biçiminde (çoklu) çekilmedikçe, kişiyi kabul edilebilir derecede bir radyasyona maruz bırakıyor.
‘PET’ ve ‘CT Scan’dan ise, gerekli olmadıkça kaçınılmalı. ‘CT Scan’ uygulanan bir hasta, Japonya’daki Fukushima nükleer santralındaki radyasyon sızıntısı sırasında santralde çalışan bir işçi kadar, radyasyon alıyor.
ABD’de bazı doktorların, bu cihazları kullanan merkezlerle anlaştığı ve hastalarını bu merkezlere yönlendirdiği anlaşıldı. Yine, yanlış teşhis etme riskini azaltmak için doktorların sık sık, ‘tomografi’ ve ‘CT Scan’ istedikleri ortaya çıktı. Doktorlar, çoğu zaman hastalarını radyasyon riskine karşı uyarmıyor. Bazı durumlarda ise, bilgisiz hastalar, bu cihazlara girmek için, doktorlara baskı kuruyorlar. Kullanımın artmasındaki en önemli neden ise, bu cihazların kullanılması konusunda, yeterli düzenleme olmaması. ABD’deki hastanelerin yüzde 35’inde ise, bazı bölgelerin daha detaylı görülebilmesi için, doktorlarca ikinci bir ‘CT Scan’ isteniyor.
RADYASYON NE KADAR KALICI?
Maruz kalınan radyasyon,
- Diş röntgeninde, 1 gün,
- Çene dahil, diş röntgeninde, 7 gün,
- Çift taraflı göğüs röntgeninde, 12 gün,
- Mammogram’da, 7 hafta,
- Omurga röntgeninde, 6 ay,
- Kafa tomografisinde, 8 ay,
- Omurga CT Scan’ında, 2 yıl,
- Kolon CT Scan’ında, 3 yıl,
- Karın-batın CT Scan’ında, 3 yıl,
- Kalp CT Scan Anjio’sunda, 4 yıl,
- Tekrarlanan karın-batın CT Scan’ında, 7 yıl,
- PET ve CT Scan bir arada yapıldığında, 8 yıl, boyunca vücudu terk etmiyor.
