Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Güneşten, rüzgardan ve bioenerji jeneratörlerinden elde edilen enerjiler, karbon salınımlarının neredeyse hiç olmaması nedeniyle “temiz enerji” veya “yenilenebilir enerji” olarak anılıyor. Özellikle, güneş ve rüzgardan elde edilen enerjinin nispeten küçük boyutlarda ve kırsal alanda da elde edilebilmesi, elektrikle hiç tanışmamış insan toplulukları için kurtarıcı bir enerji çeşidi olarak görülüyor.
Dünyamızda, halen 1.6 milyardan fazla insanın hiç elektrik kullanmadığı hesaplanıyor. Uluslar arası Enerji Ajansı’nın verilerine göre, Hindistan’ın nüfusunun % 25’ini oluşturan 288.8 milyon kişi elektriksiz yaşıyor. Bangladeş’in nüfusunun % 59’u(95.7 milyon kişi), Endonezya’nın nüfusunun % 36’sı(81.8 milyon kişi), Nijerya’nın nüfusunun % 49’u(76.4 milyon kişi), Habeşistan’ın nüfusunun % 83’ü(68.7 milyon kişi) elektrik kullanamıyor.

Kömür enerjisi büyük problem
Güney Afrika’da kullanılan enerjinin % 73’ü, Çin’de % 70’i, Hindistan’da % 53’ü, Güney Kore’de % 30’u, Japonya’da % 25’i kömürden elde ediliyor. Dolayısıyla, bu ülkelerde büyük oranlı hava kirliliği hüküm sürüyor. 15.000 kömür madeni ocağı bulunduğu hesaplanan Çin’de, hava kirliliği nedeniyle yılda 470.000 çocuk ölümü yaşanıyor. 1 ton kömürün oluşturduğu Karbon Dioksit’in temizlenmesi için ise, 30 ila 80 dolar harcamak gerekiyor. Kömürden enerji elde edilmesinden vazgeçemeyen Çin, kömürün yarattığı kirliliği yok etmek için ciddi bütçeler ayırıyor. Karbon salınımı ve hava kirliliği bakımından nükleer enerji kullanımı, kömürden ve petrolden çok daha iyi.
BP ve Bloomberg verilerine göre, Norveç, İsveç, Fransa, Brezilya ve Kanada kullandıkları enerjinin sadece % 1 ila 7’sini kömürden elde ediyor. Brezilya Hükümeti, son yıllarda yaklaşık 93 milyar dolar harcayarak, Amazon Nehri üzerine 20 adet baraj ve hidro enerji santralı kurdu.

Güneş enerjisi ucuzluyor
Bloomberg New Energy Finance’a göre, “Watt başına dünya ortalaması” olarak, 1975 yılında 94.81 dolara mal olan güneş enerjisinin maliyeti, 2011 yılında 0.96 dolara kadar düştü. Bu fiyat hala yüksek sayılıyor. Ancak, elektrik enerjisinin kırsal alanlara taşınma maliyeti hesaba katılırsa, güneş enerjisinin gittikçe ucuzlamasının elektrikle hiç tanışmamış olan 1.6 milyar insanı, elektriğe kavuşturabileceği hesaplanıyor.

En yeşil bankalar
Öte yandan, artık uluslararası bankalar bile “temiz enerji”ye verdikleri kredilere ve “temiz çevre” için gösterdikleri hassasiyete göre, “yeşil bankalar” olarak anılıyor. Bloomberg’in sıralamasına göre, dünyanın en yeşil bankası, İspanyol Banco Santander. Onu, Bank of America ve İtalyan Intesa takip ediyor. Bizde, Akbank’ın bu konuda çalışmaları var.