Kobani’de yaşanan olayların yurt genelinde protesto edilmesi sırasında yaşananların yarattığı kısmi travmayı atlatan hükümet, polise yetki paketinde önemli bir hamleye imza attı.
17 ve 25 Aralık sürecinin ardından emniyet teşkilatında yeniden yapılanma çalışmaları başlatan İçişler Bakanlığı, geçen hafta Başbakanlık’a yetki düzenlemesini gönderdi.
Bu çerçevede, emniyet teşkilatını ilgilendiren diğer konu ise kadro düzenlemesini sağlayacak mevzuat çalışmasıydı.
Daha önce jandarma ve emniyetin aynı çatı altında birleştirilmesi yönündeki çalışmada yaşanan bürokratik sorunlar nedeniyle bu kez İçişleri Bakanlığı yeni formül oluşturdu.
Mülki İdare’den gelen bir bakan olarak, devletin dinamiklerini ve yönetim yapısını iyi bilen Bakan Efkan Ala’nın talimatıyla, hazırlanan düzenlemenin yasalaşması halinde; emniyet teşkilatında radikal değişiklikler gerçekleşecek.
Yeni düzenlemenin ilk ayağını, İçişleri Bakanlığı’nın iş ve işlemlerini düzenleyen 3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Yasa’nın 37. maddesindeki değişiklik oluşturdu.
Valilerin önü açılıyor
Bakanlıkça yapılan taslak çalışmada, aktif valilikten merkeze çekildikten sonra boşa çıkan merkez valilerine görev verilmesi öngörüldü.
Düzenlemeyle merkez valileri kendilerinin bizzat onay vermesi halinde, kadrosu vali kalmak koşulu ve İçişleri Bakanı’nın onayıyla il emniyet müdürü olabilecek.
Böylelikle merkeze çekildikten sonra “bankamatik memuru” olarak tanımlanan merkez valileri aktif göreve getirilecek.
Bu düzenlemenin başka bir yönü ise, İçişleri Bakanı, il emniyet müdürü atamak için “üçlü kararname” hazırlamayacak. Bakan; istediği merkez valisini ya da aktif görevdeki bir valiyi önce merkeze çektikten sonra il emniyet müdürü olarak görevlendirecek.
Bunun bir uygulaması halen İstanbul Emniyet Müdürü Selami Altınok. Ancak Altınok’un bir farkı henüz düzenleme yasalaşmadığı için görev onayı altı aylık sürelerle uzatılıyor. Yeni düzenleme ile süre uzatımı olmaksızın atama yapılabilecek.
En az genel müdürlük...
Düzenleme içinde yine merkez valileri, Başbakanlık ve diğer bakanlıklarda “en az genel müdürlük ve eşdeğer” görevlere atanabilecek.
Merkez valilerinin il emniyet müdürü olmaları kapsamında en az 30 büyük kentte merkez valilerinin bakan onayı ile İstanbul benzerinde olduğu şekilde il emniyet müdürü yapılmasını planlandığı geçen hafta içinde kulislere yansıdı.
Yeni düzenleme, polislerin cezalandırılması konusunda da İçişleri Bakanı, Emniyet Genel Müdürü, il valisi ve il emniyet müdürüne “re’sen ceza verme” yetkisi getiriyor.
Halen yürürlükteki mevzuata göre, polisler haklarındaki soruşturmalar sonrasında ilgili disiplin kurullarınca cezalandırılırken, düzenlemenin yürürlüğe girmesi halinde disiplin kurulları olmaksızın polislere disiplin cezası verilebilecek.
Kınama ve aylık kesim
Cezalandırma kapsamında bakan, Emniyet Genel Müdürü, il valisi ve il emniyet müdürü, emirleri altındaki polislere “kınama ve aylık kesim cezası”nı re’sen verebilecek.
Halen emniyet teşkilatında kullanılan disiplin tüzüğünün idari olarak en düşük iki cezası olan kınama ve aylık kesim cezaları alan polislerin bir üst rütbeye terfisi yapılamayacak.
Terfi edemeyen gidecek
Yine kulislere yansıyan bilgilere göre; rütbe terfi konusunda yapılan düzenlemede ise, üst üste beş yıl boyunca bulunduğu rütbede terfi alamayan polislerin emniyet teşkilatıyla ilişiği kesilecek.
Böylelikle; bakan, Emniyet Genel Müdür, il valisi ve il emniyet müdüründen kınama ve aylık kesim cezası alıp terfi edemeyen personelin teşkilattan ayrılması kolaylaşacak.
Yeni düzenlemede yıllardır rahatsızlık yaratan kadro fazlalığı sorunu da “kısıtlı kadro” düzenlemesi ile aşılıyor.
Şöyle ki; birinci sınıf emniyet müdürlüğü kadrosu yaklaşık 700 kişiyle sınırlandırılacak. Her yıl toplanacak terfi komisyonlarında 1. sınıf emniyet müdürlüğüne terfi sırası bekleyen polisler, 700 kişilik kadronun boşalması halinde 1. sınıf olabilecek. Aksi takdirde bulundukları 2. sınıf emniyet müdürlüğünde bekleme alacak. Beş yıllık bekleme süresini dolduran polis müdürleri emekli olacak.
Yeni ilçe müdürleri
Ayrıca, halen il emniyet müdür yardımcılığı yapan bazı 2. sınıf emniyet müdürleri, halen 3. sınıf emniyet müdürlerinin yürüttüğü ilçe emniyet müdürlüğü görevine atanabilecek.
Sosyal durumu ve nüfus yoğunluğuna göre belirlenecek olan ilçelere 2. sınıf emniyet müdürü ataması yapılabilecek.
Hükümetin bazı yasal düzenlemeleri çerçevesinde “rahat nefes alması” planlanan polis teşkilatının özlük hakları konusunda aynı rahatlamayı yaşayamayacağı anlaşılıyor.
Bu yeniden yapılandırma çalışması henüz yasalaşmadan emniyet teşkilatında kaynamalara neden olurken, yasalaşması halinde neleri yaşayacağımızı hep birlikte göreceğiz.