Gayrimenkul sektörünü ayağa kaldıran, konut fiyatlarını da artıracak olan yüzde 1 KDV’den yüzde 18’e geçişi, “Tavukçu KDV artışı istiyor, inşaatçı niye isyan ediyor” örneğiyle yanıtlayan Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, aslında yumuşak olan düzenlemeyi tercih ettiklerini belirtiyor
Fransa’nın Cannes şehrinde yapılan ve başta Avrupalı olmak üzere dünyanın önde gelen gayrimenkul yatırımcıları ve fonlarını bir araya getiren MIPIM fuarına katılan Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Türkiye cephesinde çok tartışılan yeni konuta “kademeli KDV” düzenlemesi konusunda net konuştu.
Maliye ile yaptıkları görüşmeler sonrası önlerine bu konuda iki paket geldiğinin bilgisini veren Ali Babacan sektörde çok itiraz gelen ve kaldırılması yönünde taleplerde bulunulan bu düzenlemenin aslında çok daha ağırının önlerine geldiğini ama şu anki kademeli sisteme karar verdiklerini anlattı.
‘Aslında çok değil’
Gelen itirazlar konusunda “KDV’si yüzde 18’e kadar çıkabilecek projelerin oranı yüzde 5 dolayında. Yani, yükselen KDV’nin kapsadığı projeler çok fazla değil” diyen Babacan, “Biz nispeten daha yumuşak formülü seçtik” diyor. Babacan, ağır formül ile ilgili olarak ise, “Şimdi formülü yeniden konuşmanın anlamı yok. Ancak, şu anda devreye girmiş olandan çok daha ağırdı” ifadelerini kullanıyor.
Yapılan son düzenleme ile 2013 ruhsatlı projelerde 150 metrekarenin altında da olsa arsanın metrekare birim fiyatı 500 TL’nin altındaysa yüzde 1, 500 TL ile 1000 TL arası olan yerler yüzde 8, 1000 TL üzeri olanlar yüzde 18 KDV ödüyor. Böylece küçük, büyük farkı olmaksızın tüm konutlarda değerine göre KDV sistemi uygulanıyor. Önceki sistem ise 150 metrekare konutun aşağısına yüzde 1, 150 metrekare ve üzerine yüzde 18 KDV şeklindeydi.
1 milyona sosyal konut
Dar gelirli vatandaşların ev sahibi olması, bir diğer ifadeyle “sosyal konut” projesi adına insanlar küçük metrekareli ev alırken daha az KDV ödesin düşüncesiyle başlatılan sistemde gelinen noktanın çok farklı olmasının bu düzenlemeyi beraberinde getirdiğini anlatan Ali Babacan, şunları kaydediyor:
“Orada hedef dar gelirlinin konut alımı sırasındaki faturasına katkıda bulunmaktı. Ancak, özellikle İstanbul’da 100 metrekarelik konutların 1 milyon lira dolayında fiyatla satıldığı projeleri görüyoruz.”
Ali Babacan, bu alanda KDV iadesi sistemiyle ilgili kaçak olduğunu da açıkladı.
KDV iadesi suistimali
Burada ciddi sorunlar tespit ettiklerini ifade eden Babacan, yüzde 18 KDV düzenlemesinin altında yatan önemli gerekçelerden birinin de işte bu konu olduğunu ifade ediyor. Babacan bu konuda şunları söylüyor:
“Konut işinde yüzde 17’lik KDV iadesi konusunda suistimal şüphesi çok yaygındı. İnşaat şirketi konutu yaparken malzemeleri yüzde 18 KDV’den kullanıyor. Konutu yüzde 1 KDV’yle sattıktan sonra dönüp Maliye’den 17 puanlık KDV’nin iadesini istiyor. İşte bu iade taleplerinde suistimaller de söz konusu.”
Babacan, suistimal konusuna da şu sözlerle açıklık getirdi:
“Şirket malzemeyi satın aldığından konutu bitirip sattığı güne kadar bir süre geçiyor. Sonra faturalar toplanıp KDV iadesi için başvuru yapılıyor. Çok karmaşık bir durum. Gösterilen faturaların ne kadar sağlıklı olduğunu anlamak o kadar kolay olmuyor.”
Milyarlarca lira
Müteahhitlere KDV iadesi yoluyla Maliye’nin kasasından yapılan yıllık ödemenin 3-4 milyar TL aralığında bir yere oturduğu ifade ediliyor. Yeni sistemde yüzde 1 KDV ile satılan konutların sayısı oldukça azalacağından devletin kasasından bu yolla çıkacak olan paranın tutarı da aşağı çekilmiş olacak.
Fransa’nın Cannes kentindeki Uluslararası Gayrimenkul Fuarı MIPIM’de Türk standlarını gezen Başbakan Yardımcısı Babacan, “Konut satışında KDV konusunda Maliye’den 2 öneri geldi. Ancak biz kademeli sistemi seçtik” dedi.
Tavukçular gelip, ‘KDV artsın’ dedi, yükselttik
KDV iadesi sisteminin suistimal edilmesi ile ilgili olarak farklı bir sektörden, tavukçuluktan örnek veren Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, “Sektör kendisi bize geldi ve KDV iadeleriyle ilgili büyük sıkıntı olduğunu anlatarak daha yüksek KDV istedi. Biz de yüzde 1 olan oranı yüzde 8’e çıkardık” diyor.
Şubat 2013 sonunda Bakanlar Kurulu’nun Resmi Gazete’de yayımlanan kararıyla, beyaz ette toptan teslimlerde yüzde 1 olan KDV oranı, yüzde 8’e yükseltildi. Bu karar tüketiciyi etkilemezken, üreticinin aradaki yüzde 7’lik KDV farkını devletten mahsup etme imkanını ortadan kaldırıyor.
Bankalara Rekabet cezası yorumu
‘Cezayı ben de ilandan sonra gördüm...’
Ekonomi Bakanı Ali Babacan’ı yakından ilgilendiren gündem maddelerinin başında bankalara kesilen 1.1 milyar TL’lik Rekabet Kurumu cezası geliyor. “Ceza öncesi görüşme maratonu içinde olan bankalar ceza sonrası sizinle görüşmeye geldi mi?” sorusuna Ali Babacan, “Hayır” yanıtını veriyor.
Babacan, “Rekabet Kurumu konuyu inceleme aşamasındayken BDDK gidip sektörü anlattı. Kurul, kararını vermeden önce bir hafta boyunca kapandı, kimseyle görüşmedi. Kararı ben de onlar ilan ettikten sonra gördüm” diyor.
Pek umut vermedi
Babacan, bu noktadan sonra işleyişin gayet açık olduğunu şu sözlerle ifade ediyor:
“Artık Rekabet Kurumu kararını vermiş durumda. Bu aşamadan sonra bize verilen karara saygı duymak düşer. Bankaların konuyu yargıya taşıma hakları var. Zaten bazıları da yargıya gidecekleri yönünde açıklamalar yaptılar. İş yargıya giderse, oradan çıkacak karara da saygı duymak gerekir.”