Sezin Sivri
Tüm Yazıları
Dünya Çocuk Hakları Günü’nde çocukların karşı karşıya kaldıkları hak ihlallerini gündeme taşımak amacıyla, konunun uzmanı Ebrize Çeltikçi ile yaptığım röportajın son bölümünde sizlerleyiz.
Çalışan-işçi çocuklarımızın sorunlarına çözüm için önerileriniz nelerdir?
Yoksullukla mücadele
Bu mücadelede devletin sağladığı tüm sosyal desteklerden gerçek ihtiyacı olanların haberdar olup faydalanabilmeleri çok önemlidir. Çocuklara münferit yardımlar yerine desteklerin ulaşılabilir, kurumsal bir metodoloji ile faydalanıcıların hemen en yakınında muhtarlıklar eliyle yapılması daha yararlı ve gerçekçi olur. Yoksul çocuklar, mutlaka yoksul aileleriyle birlikte yerelde, sürekli ve en yakın desteklerle korunmalıdır.
Takip ve yaptırım
Çocuk işçiliği yeterli kurumsal kontrol ve takiplerle, kesin cezai tedbirlerle acil olarak önlenmelidir. Çocuk çalıştıran, çocuğa fena muamelede bulunan her kişi ve ilgiliye gerekli idari, mali ve ağır cezai caydırıcı yaptırımlar uygulanmalıdır. Çocuklarımızın hakları, kurumsal ve en yakın çevresindekilerce de çok sıkı şekilde takip edilmelidir.
Yaz okulları
‘Yaz Okulları’ Çalışma Bakanlığı’nın çok geliştirici bir uygulamasıdır. Ancak, mevsimlik işçilerin çocukları için düzenlenen bu okullarda öğrenci kontenjanları henüz sembolik olup ihtiyacı karşılamamaktadır . Yerelde ve her bölgede tarım işçisi ebeveyn ve çocuk nüfusuna göre planlanmalıdır. Her aileden bir çocuk yerine, aynı ailenin tüm çocuklarının katılımını sağlayacak muhtemel ihtiyaçlara göre, gerekli planlama ve düzenlemeler yapılmalıdır.
Çalışan çocuklar tekrar okula dönmek istediklerinde onları kazanmak adına durumlarına özel, finansal destekler ve eğitimsel esneklikler sağlanmalı, okula devamlarının önündeki engeller kaldırılmalıdır. Hiçbir çocuğumuz eğitim sistemi dışında bırakılmamalıdır.
Kamuoyu vicdanı
Kamuoyu vicdanında, çocuk işçiliğinin normal karşılanması ve kabul görmesi yaygın fikrini, çalışan çocuklara sahip çıkacakları şekilde değiştirmeliyiz. Çocuk işçiliğinin, çocuk beden ve kişilik gelişmesine, dolayısıyla toplum hayatımıza yapacağı tahribat konularında kamuoyunda farkındalık yaratacak etkinlikleri medyada sürekli tekrarlayarak gerekli değişimi sağlamalıyız.
- Ebrize Hanım, siz 2016 yılında Bakırköy Çocuk Masası’nı, 2017’de de Bakırköy Belediyesi Tıp Merkezi- Sağlık ve Sosyal Çocuk Destek İstasyonu’nu kurdunuz ve bu kurumların başkanlıklarını yürütüyorsunuz. Bakırköy Çocuk Masası’nda neler yapıyorsunuz?
Bakırköy Belediye BaÅŸkanlığı ile Kaymakamlığı iÅŸbirliÄŸiyle gerçekleÅŸtirdiÄŸimiz Bakırköy Çocuk Masası pilot uygulamamızda, çocukları ve haklarını yerelde ve yakın, ilçe ilçe ve mahalle mahalle izleyip, çocukların mahallelerinde muhtarlıklarına bizzat baÅŸvurarak istek ve ihtiyaçlarına cevap bulacakları bir sistemi oluÅŸturduk.ÂÇocukları ve ailelerini koruyup-gözetecek, onları örselemeden ve kurum kurum dolaÅŸtırmadan taleplerini baÅŸvuranlar adına takip edip çözüp cevaplayacak destek hizmetleri, ihtiyaç sahibi çocuklara ve ailelerine sunacak kurumlar arası iletiÅŸim ve iÅŸbirliÄŸi ile iyi bir yönetiÅŸim modeli olarak ‘Bakırköy Çocuk Masası’ pilot uygulamamızın yurt genelinde en ücra köye kadar yaygınlaÅŸmasını önermekteyiz.
Babadan miras yoksulluk ve yoksunluk, işçi çocuklarımızın ortak kaderidir. Yaşıtları okulda eğitim görürken onların çalışıyor olması kendi tercihleri değildir. Çaresizlik ile çalışmak arasında türlü iş kazası ve iş hastalıklarına uğrama riskleri yüksektir. Kimi küçük yaşına rağmen büyük kentlerin sokaklarında, sokak jargonu ve kültürlemesiyle kendi başlarına bırakılmıştır. Kimi, köle muamelesiyle işçi adı altında büyüklerinin rızasıyla şehirler arası, hatta sınır ötesi alınan-satılan metalar olarak görülür. Dolayısıyla bölgeden bölgeye, aileden aileye farklılık gösterse de, değişmeyen sonuç yoksulluğun ve yoksunluğun vurduğu çalışan çocukların yaşadığı zihinsel, fiziksel, toplumsal ve ahlaki mezalimdir. Hangi sektörde olursa olsun ‘çocuk işçiliği’ çocukların kişiliklerini, yeteneklerini ve özsaygılarını yok eden, geleceklerine zarar veren işlerdir.
Ebrize Çeltikçi ile röportajımız, 3 hafta sonrada burada son bulsa da, bu röportaj dizisini okuyan hiçbir bireyin artık çocuk hakları ve çalışan işçi çocuklarımız konusunda duyarsız kalmayacağını ve çözümün bir parçası olacağını ümit etmek istiyorum.