Tazlar köyünde dallar kiraz açtı

İşadamı Asım Kocabıyık, kendine ait bir karış toprağı bulunmayan Afyonkarahisar’daki
köyüne 2.3 milyon lira yatırım yaptı.


Asım Kocabıyık, kurucuları arasında olduğu TEMA Vakfı ile birlikte, 6 yaşına kadar yaşadığı memleketi Afyonkarahisar, Tazlar köyünde, son 12 yılda 2.3 milyon TL’lik yatırımla başlattığı, “Erozyon Önleme Amaçlı Kırsal Kalkınma Projesi”nin meyvelerini ikram etti! Henüz cevizler olgunlaşmamış, ama kirazlar bol boldu.
Önceki gün projeye emek verenler ve dostlarıyla birlikte Tazlar köyüne gelen Kocabıyık’a, TEMA Vakfı’nın kurucuları Hayrettin Karaca ile Nihat Gökyiğit eşlik etti. Borusan Holding’deki ‘Başkanlık’ koltuğunu 8 yıl önce oğlu Ahmet Kocabıyık’a bırakan Asım Kocabıyık, 1997’de başlatılan projeyle Tazlar’da kişi başına gelirin 2008’de 12.478 liraya yükselmesini sağladı. 2007’de 600 bin lira olan çiftçilerin bitkisel üretimden elde ettikleri gelir, 2008’de yüzde 20 artarak 724 bin TL oldu.
Tazlar’da Türkiye’nin 35 bin köyüne örnek olabilecek nitelikte yürütülen tarımsal projenin en önemli göstergesi köydeki nüfus artışı oldu. 1997’de 100 hanede 360 kişi yaşarken, 2008’de 240 hanede 400 kişi yaşamaya başladı. Dönemsel ikametlerle nüfus zaman zaman 1600’e ulaştı. Böylece köyde tersine göç oranı yüzde 33’e çıktı.

12 yıl önce geldi
Kocabıyık’a “Köyünüze ne sıklıkta gelirsiniz? Çitiniz, çubuğunuz var mı?” diye soruyorum. “Tazlar Köyünden Borusan’a” kitabında da anlattığı anılarına gidiyor ve 1924 yılında dünyaya gelen Asım Kocabıyık’ın hikayesini anlatmaya başlıyor...
“Köyden göç ettikten sonraki 8 yaz ziyarete geldik. 1941’de Müslamanlar’ın güvenlik için İstanbul’u boşaltmaları istenmişti. O zaman İstanbul nüfusu 600 bindi, 200 bini memleketine gitti. Biz de 2 ay Tazlar’da kaldık, döndük. 1960’a kadar 2 yılda bir köye gelir olduk. 1960-1976 arasında ziyaretlerim 10 yılda, 5 yılda bir gelir olur oldu. 12 yıl önce köye geldiğimde bir kalkınma projesi başlatmaya karar verdim. Bir karış toprağımız bile yok. Babamın 1952 yılında vefatından sonra köydeki malvarlığımızı 25 bin TL’ye sattık ve kalanları da amcamıza bıraktık; onlar da sattılar.”

“Anne-Toprak-Yurt Kokusu”
Kocabıyık’ın bir servet harcadığı köyde adının tek geçtiği yer “Asım Kocayık Çiftci Eğitim Merkezi”. Kocabıyık köydeki hiçbir yapıya adının verilmesine razı olmamış. 2003 yılında mevcut su kaynaklarını kontrol altına alarak, bitkisel üretimin su ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılan, 275 bin metreküp depolama kapasiteli “Satı Gelin Tazlar Göleti”ne önceleri işadamının adı verilmek istenmiş. Ancak Kocabıyık, gün boyu çeşme başında kovasını doldurmak için bekleyen annesini anımsayarak, gölete Satı Hanım’ın adını koymuş.
Törende “Göç ve istihdam sorunun yerinde çözmeyi” amaçlayan proje hakkında bilgi veren Afyonkarahisar Valisi Haluk İmga’dan sonra kürsüye çıkan Kocabıyık, ailesinin 1802’ye kadar uzanan bilgilerini aktarırken, dinleyiciler arasında bulunan Güneyköy’lü hemşerisi ve İngiliz finans kuruluşu Standart Bank temsilcisi İlhan Nebioğlu’nun babasıyla ortak olduklarını hatırlattı. Nebioğlu, yayıncılık da yapan babasının 1936 yılında yazdığı “Anne-Toprak-Yurt Kokusu” kitabından bir makale okudu.
Karaca, söze, “Köylü olmaya özendim ama ne yapayım ki kasabalıyım” diye başladı.
Siyasilere atıfta bulunan Hayrettin Karaca, “Hepsi ‘Kalkınma köyden başlar’ dedi ama hiçbirine bunu yapmak nasip olmadı! Başlatın artık da görelim. Toplumsal barışın topraktan geldiğini gösteriyoruz. ‘Yavru Tema’, ‘Genç Tema’ kuruldu. Toprağın sorunlarını sahiplenen bir gençlik yetişiyor. Onlara ve size çok güveniyorum. Bir gün “halkın partisi” kurulacak. Kanepe, buzdolabı, kömür dağıtıldı, seçimler bitti köylü yine aç. Toprak yasasını çıkartan iki önemli siyasetçimiz oldu; biri MSP’li (kapatılan RP’den bakan olmuştu) Musa Demirci, diğeri AKP’den Sabri Güçlü. Gayretlerini takdir ediyorum” diyerek sürdürdü konuşmasını.
Şenlik gün boyu sürdü; katmer yendi, yayık ayranı içildi; en çok da kiraz toplandı.
Kocabıyık köyden bir müjdeyle ayrıldı. Afyon Üniversitesi’ne hukuk fakültesi kuracaktı. Kocabıyık’ın yaptığı sosyal yatırımlar ülkede en çok ihtiyaç duyulan alanların da altını çiziyor: Eğitim, tarım ve hukuk!


Köyde yaşam değişti

-1997 yılında başlattığı Kırsal Kalkınma Projesi sayesinde bölgenin erozyon tehdidi giderilirken, tarımsal verimlilik yüzde 50 oranında artırıldı.
- Satı Gelin Tazlar Göleti ve kapalı sistem sulama yatırımı ile 2 kilometre drenaj, 12 kilometre sulama kanalı yapıldı. Bin 600 dekarlık sulama alanının 1200 dekarı, damlama ve yağmurlama sistemiyle sulanır hale getirildi. Sulamanın doğru ve verimli yapılması sonucu, verim artışı ve enerjide büyük oranlarda tasarruf sağlandı.
- Gölet çevresinde 27 hektar alana 52.40 adet muhtelif türde orman fidanı dikimi gerçekleşti. 
- Köyün içme suyu şebekesi yenilendi, 18 kilometre yol yapıldı. Afyonkarahisar Valiliği desteği ile köy içi kanalizasyon şebekesi tamamlandı ve iki adet foseptik ile örnek nitelikte doğal arıtma yapıldı.
- Asım Kocabıyık Uygulamalı Çiftçi Eğitim Merkezi’nde ise 600 çiftçiye eğitim verildi.
- 13 bin 200 dekar kuru tarım arazisinden sulamaya açılan 1600 dekarlık arazinin 1200 dekarı doğru sulama sistemleri ile sulandı.
- Proje ile dikilen meyve ağaçları henüz ekonomik verim yaşına ulaşmadıkları halde; Türkiye ortalamasına göre cevizde yüzde 17, kirazda yüzde 55, vişnede yüzde 57, nohutta yüzde 49, kuru fasulyede yüzde 77 oranında verim artışı oldu.