Haziran 2004 yılında Botaş, Bulgargaz (Bulgaristan), Transgaz (Romanya), MOL (Macaristan) ve OMV'nin (Avusturya) ortaklığı ile kurulan Nabucco Company Pipeline Study GmGH (Nabucco Boru Hattı İş Geliştirme Şirketi) konsorsiyumunun, 2011 yılına kadar 3 bin 300 kilometre uzunluğunda ve 4.6 milyar dolara mal oması hedeflenen Nabucco projesi, "alternatif hat" olarak Avrupa gündemine oturuyor.Nabucco'nun yüzde 65'inin Türkiye topraklarından geçmesi de haliyle Türkiye'yi öne çıkarıyor. Orta ve Doğu Avrupa`nın önde gelen petrol ve doğalgaz şirketi OMV'nin yıllık uluslararası basın toplantısını ve enerji konferansını izlemek üzere gittiğim Viyana'da, "Türkiye'nin Kafkasya, Orta Asya ve Ortadoğu doğalgaz boru hattı geçişlerinde bir üs olacağı" beklentisi üzerinde duruldu. Petrol Ofisi'nin (PO) yüzde 34 hissesini satın alarak akaryakıt dağıtım kanallarına giren OMV, yine aynı ortakla Ceyhan'da bir rafineri yatırımı izni almak üzere EPDK'ya başvurmuştu.OMV'nin CEO'su ve İcra Kurulu Başkanı Wolfgang Ruttenstorfer ile bu süreçte Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (EPDK) haklarında soruşturma yürüttüğü 30 şirketten 28'ine toplam 1.6 milyar YTL idari para cezası verilmesi üzerine görüşlerini alarak söyleşimize başladım.Lisansı olmayan bayilere akaryakıt ikmali yapıldığı gerekçesiyle verilen para cezalarına ilişkin olarak Ruttenstorfer, "Bu eski bir konu. Anladığım kadarıyla, PO, o zaman bazı noktalara tedarik yapmak zorunda kalmış. Yoksa Türkiye ekonomisi zarar görecekmiş. Umarım, sorun en iyi şekilde çözülür" diyor. 'Zorunluluk ortaya çıkmış' 1997 - 2000 arasında Avusturya Maliye Bakanlığı da yapan Ruttenstorfer ile söyleşimiz şöyle devam etti: Karadeniz'de petrol umudu Hiçbir zaman tek tedarikçiye odaklanmamakla birlikte Azerbaycan'ın öncülüğü var. Azerbaycan tüm gazını Türkmenistan'a satmış durumdadır. İleride ne yapmak isteyecek, göreceğiz. Nabucco projesinde beş şirketin yanı sıra yeni ortaklıklar söz konusu olacak mı? Rusya, İran; Suriye bile bu hatta katılabilir. Hazar Denizi boru hattı projesinin fizibilitesi AB ve diğer merciler tarafından değerlendiriliyor, mutlaka sonucu olacak. İran ile görüşüyor musunuz? Doğan Grubu ile çalışmaktan mutluyuz. Ancak yeni arayış var veya yok diyemem. Tüpraş ihalesini kaybettiğimiz için üzüldük, çünkü biz entegre hareketin getireceği sinerjiye inanıyoruz. Bu nedenle Doğan ile rafineri için de çalışıyoruz. Türkiye'ye ilginiz Tüpraş özelleştirmesi sırasında da ortaya çıkmıştı. Türkiye'de yeni işbirlikleri için girişimleriniz oluyor mu? Botaş'ın isteklerini değerlendiriyoruz, görüşmelerin kazan-kazan felsefesinde olmasını temenni ediyoruz. Şu anda 5 ortağız. Türkmenistan, Kazakistan, İran gazları Hazar Bölgesi'nde önemli role sahip. Nabucco burada anahtar konumunda. Bu bölgenin dış dünyaya açılan en önemli doğalgaz kapısı Nabucco olacak. Botaş ile ortaklığınızdan da aynı oranda memnun musunuz? İran gazını satmak zorunda. Yine kazan-kazan felsefesine dayanarak Türkiye üzerinden geçirebilir. İran Avrupa'ya, Türkiye'yi atlayarak gazını satabilir mi? Perakende yapmayacağız, toptan ticarette olacağız. Dağıtım ihalesi planlarımızda yok. Türkiye'de doğalgaz dağıtım ihalelerine girecek misiniz? Türkiye bir enerji dağıtım noktası olmak istiyor. Nabucco bu stratejide önemli rol oynuyor, gerçekleştiğinde Türkiye enerji dağılım üssü olabilir. Sizce Türkiye enerji üssü mü, geçiş noktası mı olmaya aday? Türkiye'nin kıyı şeridinde (Karadeniz) araştırma yapabiliriz ancak şu anda planımızda yok.OMV, bugün alt sınırı varil başına 15 dolar olan petrol arama maliyetlerinin önümüzdeki yıllarda 70 dolara çıkabileceği projeksiyonundan hareketle, yenilenebilir enerji kaynaklarına da ilgisini sürdürüyor.Orta ve Doğu Avrupa'da OMV'yi Tuna Nehri boyunca izleyebilirsiniz. 2 bin 800 kilometrelik Tuna Nehri üzerinde yüzde 18'lik pazar payına sahip olan OMV'nin Rusya'nın doğalgaz devi Gazprom ile işbirliği 1968 yılına dayanıyor. Sovyet Rusya'sı ile iş yapan ilk Avrupalı şirket OMV'nin, Çek Cumhuriyeti'nden, Bulgaristan'a kadar geniş bir yatırım ağı bulunuyor. 2005 yılında 15.6 milyar dolar satış gerçekleştiren OMV, Romanya'da ve Almanya'da da petrol arama ve dağıtım alanlarında ortaklıklar yaptı. syilmaz@milliyet.com.tr Doğu Avrupa'daki yatırımlarınız gibi, Türkiye'de de petrol aramasını planlıyor musunuz?
