Unutmanın, yaşlanmanın bir parçası olduğunu düşünenlerden misiniz? Oysa durum hiç de sandığınız gibi değil. Alzhemir, beta-amiloid ve tau proteinlerinin beyin hücrelerinde birikmesi sonucu sinir hücrelerinin ölmesiyle hafıza kaybı, bunama ve günlük faaliyetleri gerçekleştirememeyle sonuçlanan dejeneratif bir beyin hastalığıdır. Tüm dünyada sayısı giderek artan Alzheimer hastaları ise bilim insanlarını, hastalığın erken tespiti ve alternatif tedavi noktasında yeni yöntemler bulmaya yönlendirmiş durumda.
Son olarak Johns Hopkins Tıp Fakültesi'nde yapılan araştırma da bunlardan biri. Araştırmada kas kütlesi kaybının diğer adıyla sarkopeninin, demans riskini önemli ölçüde artırabileceğine dair veriler elde edildi. Ağzın işlevsel görevini yerine getirmeye yardımcı olan kasların da demansla ilgili mesaj verdiği ortaya çıktı.
Obezite, yüksek tansiyon, diyabet ve sigara kullanımı, bilişsel işlev kaybı olan bunama sorununun bilinen risk faktörleri arasında yer alıyor. Yapılan yeni çalışmalara göre daha az kas yoğunluğuna sahip olanların bunama geliştirme olasılığı yüzde 60 oranında daha fazla. Kas kütlesi ve gücünde önemli bir kayıp olarak tanımlanan sarkopeninin, dünyadaki yaşlı nüfusun yüzde 10 ila 16'sını etkilediği tahmin ediliyor. Sarkopeninin bilişsel gerilemeyle bağlantısı tam olarak çözülemedi ancak araştırmacılar bunun miyokinlerden (kaslar ve beyin arasında iletişimi sağlayan molekül) kaynaklanabileceğini düşünüyor. Yani daha az kas kütlesi, daha az miyokin salınması anlamına geliyor. Ayrıca sarkopenisi olan kişiler daha az egzersiz yapabiliyor ve daha az sosyal aktiviteye katılabiliyor, bu da bunama için iki büyük risk faktörü.
Gelelim araştırmanın en dikkat çeken bölümüne... Demans hastası olmayan 621 yaşlının beyin görüntüleri incelenerek ne kadar kas kaybı yaşadıkları belirlendi. 6 ay boyunca takip edilen katılımcıların gözlem sonucunda çoğunun daha küçük temporalis kaslara (ağzın açılıp kapanmasını sağlayan kaslar) sahip olduğu ve demans riskiyle burun buruna oldukları görüldü. Ayrıca daha büyük ve güçlü temporalis kasları olanlara kıyasla bilişsel test puanlarında ve beyin boyutlarında daha fazla düşüş tespit edildi. Araştırmacıdan çıkan sonuç ise şu: Çene kasının kalınlığı ve büyüklüğü gibi özellikler vücuttaki kas kütlesi hakkında bir fikir verebilir. Dolayısıyla bu kasa bakarak demans riskinin olup olmadığı yorumu yapılabilir. Tabii bu sonucun daha fazla veriyle ve başka çalışmalarla da desteklenmeye ihtiyacı var. Ancak yine de tehlike çanlarının çalmaya başlayıp başlamadığını ortaya koyması bakımından önem arz ediyor.