Fed’in ocak toplantısında yaptığı keskin U dönüşüyle hepimizi şaşırtması sonrası sisler dağılmaya başladı. Geçtiğimiz hafta ocak toplantısına ait tutanaklar açıklandı. Bu hafta da Başkan Powell kongrede yaptığı sunumda Fed’in duruşundaki değişikliğin sebeplerini tekrar izah etmeye çalıştı.
Ocak kararının perde arkasına dair yeni neler öğrendik? Kararın hemen ardından yapılan açıklamada belirtildiği üzere, ABD hükümetinin o dönemde kapalı olması, Avrupa ve Çin büyümesindeki riskler ve ticaret savaşlarının yarattığı belirsizlikler Fed’i sabırlı olmaya iten temel faktörler olarak görülüyor. Peki, bu riskleri aralık ayında neden göremediler? Bu soru geçen hafta San Francisco Fed Başkanı Mary Daly’ye soruldu. Daly, “Aralık toplantısından ocak toplantısına ne oldu da duruşunuz bu kadar değişti?” sorusunu özetle şöyle cevapladı: Aralıkta konuştuğumuz kişiler ileriye dönük yatırım ya da istihdam planlarında herhangi bir değişikliğe gitmeyeceklerini söylediler. Piyasada oynaklık vardı. Ancak veri güçlüydü ve piyasa oynaklığı kararlara olumsuz yansımamıştı. Fed de henüz nötral faiz seviyesine ulaşmadığı için faizleri bir basamak daha artırdık. Ancak sonrasında piyasalardaki oynaklık arttı, finansal koşullar sıkılaştı ve global büyümenin tahminlerin altında geleceğine dair art arda raporlar aldık. Bu şartlar altında, tam da nötral faiz seviyesine gelmişken, beklemeye ve önümüzü net görmeden hareket etmemeye karar verdik.
Fed tutanakları da Daly’nin görüşlerini destekler nitelikte. Tutanakların detaylarına inildiğinde önemli bir özeleştiriye yer verildiğini de görmek mümkün. Şöyle ki aralık sonrası finansal piyasalarda yaşanan oynaklık ve sıkılaşmaya katkı veren faktörler sıralanırken zayıflayan veri ve ticaret savaşlarının yarattığı belirsizlikler kadar Fed’in iletişim politikası sorumlu tutulmuş. Aralıkta yapılan iletişimin finansal piyasalar tarafından “Fed piyasalardaki sıkılaşmayı göz ardı ediyor” şeklinde yorumlandığı ve bunun sonrasında Fed üyelerinin yaptığı düzeltmelerle “Fed’in sabırlı olacağı” mesajının piyasalarca kabul edildiği not edilmiş. Bu tartışmanın tutanaklarda yer alması Fed’in gerektiğinde kendi eleştirisini de yaparak piyasalarla paylaşması açısından önemli.
Yeni alternatifler
Fed bir süredir enflasyon hedeflemesi konusunda alternatif fikirleri değerlendiriyor. Eski Fed başkanı Bernanke’nin şu sıralar aktif olarak üzerinde çalıştığı bu alternatiflerden bir tanesi geçici fiyat hedeflemesi. Buna bir çeşit “ortalama enflasyon hedeflemesi” şeklinde de bakılabilir. Amaç, her sene yüzde 2’lik hedefi tutturmaktan ziyade, politika faizinin sıfır olduğu dönemde ortalama yüzde 2’lik enflasyonu tutturmak. Dolayısıyla, eğer bu dönemde enflasyonun yüzde 2’nin altına düştüğü yıllar varsa bu durum sonraki yıllarda Fed’e enflasyonu yüzde 2’nin üzerine çıkarma imkânı tanıyor ve hatta enflasyon yüzde 2’nin üzerine çıkmadan da politika faizinin artmayacağı kuralını getiriyor.
