Kuzey Suri- ye’deki kaotik ortamda, Kürt siyasi hareketi PYD’nin durumu, IŞİD’e karşı mücadelede el ele veren Türkiye ve ABD için bir ikilem oluşturuyor.
Aslında Ankara’nın ve Washington’un PYD’ye (Demokratik Birlik Partisi) ve onun askeri kanadı YPG’ye (Halk Koruma Birlikleri) karşı görüşleri birbirlerinden oldukça farklı. Ancak son olarak artan IŞİD tehdidi karşısında, iki müttefik İncirlik hava üssünün kullanımını da kapsayan yeni mutabakatın PYD ile ilgili pozisyonlarında bir “ince ayar” yapmış bulunuyorlar.
Temel pozisyonlar
ABD’nin şimdiye kadar PYD-YPG karşısında takındığı tavrı belirleyen, “IŞİD faktörü” olmuştur.
PYD, Esad rejiminin Kuzey Suriye’deki boşluğundan yararlanarak bölgede kendi kantonlarını kurma stratejisinde, IŞİD güçleriyle karşılaşmıştır. IŞİD’in gücünü kırmayı amaçlayan ABD, bu durumda PYD-YPG’yi kendi doğal müttefiki olarak görmüş ve cihatçılara karşı savaşan Kürt güçlerine hava bombardımanı dahil her türlü desteği sağlamıştır. ABD şimdi de Kuzey Suriye’yi IŞİD’den temizleme stratejisinde, savaş alanında (yani karada) başarı gösteren YPG’ye güveniyor.
Türkiye’nin PYD-YPG karşısındaki tutumunu ise, esas “PKK faktörü” belirliyor. PYD-YPG’yi PKK’nın bir uzantısı olarak gören Ankara, Kürt hareketinin Kuzey Suriye’de kendi sınırları boyunca yayılmasından kaygılı. Bu nedenle şimdiye kadar ABD’nin PYD’ye destek olmasından da rahatsız olmuştur.
Yeni koşullar
Son zamanlarda IŞİD tehdidinin Türkiye’yi de hedef alan boyutlar alması, hükümetin tutumunu yeniden gözden geçirmesine ve ABD ile ortak stratejiler üzerinde müzakerelere oturmasına yol açtı.
Bu stratejide Türkiye için de Kuzey Suriye’de IŞİD’in varlığıyla mücadele ön plana geçti. TSK bir yandan Kuzey Irak’ta PKK’ya, diğer yandan da Kuzey Suriye’de IŞİD’e karşı cephe açtı.
Türkiye, Kuzey Suriye’yi IŞİD’den “arındırma” stratejisinin bundan böyle (kendi topraklarındaki üslerinden itibaren) koalisyon güçleriyle birlikte uygulayacak.
Çıkış yolu
Bu birliktelik hükümetin PYD-YPG konusundaki şüpheci ve kaygılı tavrını değiştirdiği anlamına mı geliyor?
ABD ile varılan mutabakatın içeriği resmen açıklanmış değil, ancak sızan haberler, PYD güçlerinin IŞİD’e karşı savaşında zarar görmemesine özen gösterileceğini gösteriyor. Girişilecek operasyonların esas amacı IŞİD’i bölgeden atmak. Bunda PYG dahil diğer yerel güçlerden de yararlanılacak. Ama bölgenin bazı hassas noktalarının PYD’nin yönetimi altına geçmesi söz konusu olmayacak.
Kısacası, son yapılan ince ayarla PYD ikileminden ortak bir çıkış yolu bulunmuş görünüyor.
