Kadir Has Üniver- sitesi’nin düzenlediği “Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması” ile ilgili Raporun dış politika bölümü, Türk kamuoyunun güncel uluslararası meseleler karşısındaki tutumu hakkında ilginç veriler içeriyor.
Bu verilerin bir kısmı belki de hükümetin hoşuna gitmeyecektir. Zira araştırma ekibinin bilimsel metotlarla gerçekleştirdiği anket, kamuoyunun önemli bir kesiminin iktidarın bazı konularda yürüttüğü dış politikayı onaylamadığını gösteriyor.
Araştırmadan çıkan bazı sonuçlar beğenilir veya beğenilmez, ama bulgular halkın belirli meselelerdeki eğilimlerini ortaya koyuyor.
Artık bu verileri dikkate alarak gereken sonuçları çıkarmak, hükümet yetkililerine ve diplomatlara düşüyor...
Neden beğenilmiyor?
Kamuoyunun izlenen dış politika ile ilgili verdiği “genel kanaat notu” düşük. “Hükümetin dış politika performansını” başarısız bulanların oranı yüzde 41.6. Başarılı bulanların şimdiki yüzde 33 oranı ise, önceki yıla göre bir gerilemeyi yansıtıyor.
Raporun bazı tespitleri bunun nedenleri hakkında bir ipucu veriyor. Örneğin Suriye politikasına “başarısız” diyenlerin oranı yüzde 53 -ki bu geçen yılın üstünde bir sayı. Buna karşılık Suriye politikasını “başarılı” bulanların oranı ise yüzde 21’e düşmüş durumda.
Mısır konusunda da Hükümetin izlediği politikayı onaylamayanların oranı yüzde 47, beğenenlerin oranı ise yüzde 21 civarında.
Anketçilerin araştırdığı diğer bir konu da, Kobani olayları sırasında izlenen politika ile ilgili. Halkın yüzde 51’i Hükümetin bu olaylar sırasındaki tutumunu onaylamıyor, sadece yüzde 19’u destekliyor...
Tehdit algısı
Rapor kamuoyunun tehdit algısı konusunda bazı ilginç bulgular içeriyor. Aslında IŞİD konusunda kamuoyunda en ufak bir tereddüt yok: Bunu terör örgütü olarak sayanların oranı yüzde 93, Türkiye için de bir tehdit olarak görenlerin oranı da yüzde 82’yi buluyor.
Hangi ülkelerin Türkiye için bir tehdit olarak görüldüğü konusunda çıkan sonuçlara gelince, bu listenin başında İsrail geliyor. İsrail’i tehdit olarak kabul edenler yüzde 53. Suriye ve İran daha düşük oranda bir tehdit sayılıyor. Hatta Suriye’yi tehdit olarak görmeyenlerin oranı yüzde 45’e yükselmiş bulunuyor. Yunanistan’ı da tehdit saymayanlar (yüzde 47) sayanlardan fazla...
ABD için tehdit algısı yüzde 36, AB ülkeleri için de yüzde 35 civarında. Rusya için ise çok daha düşük: yüzde 27.
Bu bulgular, kamuoyunun Batılı ülkelere karşı şüpheci tavrını ortaya koyuyor.
Kiminle beraber?
Bu bağlamda “Türkiye’nin hangi ülkelerle beraber olması gerektiği” konusundaki soruya verilen yanıtlarda da aynı kuşku ve güvensizlik göze çarpıyor.
Kamuoyunun çok az bir kesimi ABD ile (yüzde 12), Müslüman ülkelerle (yüzde 15), Avrupa ülkeleriyle (yüzde 5) ve Rusya ile (yüzde 6) bir beraberlik ve işbirliği istiyor. Büyük çoğunluk (yüzde 34) “kimseyle ittifak kurulmamalı, yalnız hareket edilmeli” diyor.
Gerçi bu oran iki yıl önce yüzde 49 idi, ama bugünkü haliyle de, demek ki halk arasında “Türkün Türkten başka dostu yoktur” kanısı hâlâ hâkim...
