Çipras’ın “ince ayar” arayışı

Yeni Yunan Başbakanı Aleksi Çipras’ın başarı şansı nedir? Seçim kampanyasında halkına verdiği sözleri tutabilecek ve aynı zamanda ülke ekonomisinin bağlı olduğu Avrupalı ortaklarıyla bir anlaşmaya varabilecek mi? Bu hükümet iktidarda ne kadar kalabilecek?..
Bu sorular önceki gün Kadir Has Üniversitesi’nde düzenlenen bir konferansta enine boyuna tartışıldı. Panelistlerden dördünün Kadir Has, Boğaziçi ve Bilgi Üniversitesi’nde çalışan Yunanlı öğretim üyeleri olması tartışmalara ayrı bir derinlik kazandırdı.
Konuşmacıların da belirttiği gibi, SYRİZA’nın ve lideri Çipras’ın Yunanistan’ın en sıkıntılı bir döneminde yeni fikirler ve çözüm önerileriyle ortaya çıkışı halkta büyük umutlar yaratmıştır. Ancak bu beklentileri çok yüksek tutmamak, yeni iktidarın bütün vaatleri çok kısa sürede gerçekleştirmesine bel bağlamamak gerek.
Bununla beraber Yunanlı konuşmacılar, ihtiyatlı bir iyimserlik içinde, bu yönetimin halk desteğinden aldığı güçle, ülkeyi bugünkü sıkıntılı durumundan kurtaracak adımlar atabileceğine ve iktidarda normal 4 yıl (bazısına göre 2 yıl) kalabileceğine inanıyor.
Vaatler ve gerçekler
Ancak bunun olması, yeni hükümetin bir yandan halkı ekonomik bakımdan rahatlatacak tedbirleri alırken, diğer yandan mali kaynak sağlayan “Troyka” ile mutabakata varmasına bağlı.
Çipras seçim kampanyasında partisinin radikal sol çizgisi çerçevesinde çok kesin konuşmuş, borçlarının bir kısmının ertelenmesini, bir kısmının da silinmesini isteyeceğini, bu arada ülkeye empoze edilen kemer sıkma programını da terk edeceğini söylemişti.
Yunanlı akademisyenler yeni iktidarın popülist ve katı ideolojik tutumundan daha gerçekçi ve pragmatik bir çizgiye geleceği ve özellikle Avrupalı ortaklarıyla pratik bir noktada buluşmaya çalışacakları kanısındalar.
Nitekim bunun ilk işaretleri gelmeye başladı bile. Daha iş başına gelir gelmez Çipras ve ekibi, Avrupa’nın çeşitli merkezlerine dağılıp eski borçlar ve yeni mali destek konusunu görüşmeye başladılar. Çipras Fransa ve İtalya liderlerinden bazı umut verici sözler dinledi, AB yöneticileriyle görüşmelerinde de onlara “uzlaşmaya hazır olduğu” mesajını verdi ve “Müzakerelerde iyi yöndeyiz” şeklinde konuştu.
Son gelişmeler Çipras’ın iç ve dış politikalarında bir “ince ayar” arayışı içinde olduğunu gösteriyor. Bu panelistlerin de belirttiği gibi ideolojik çizgiden tamamen uzaklaşmak anlamına gelmese de belirli bir esneklik ve pragmatizmin işareti sayılabilir.
Laboratuvar gibi...
Çipras’ın ve partisi SYRİZA’nın önümüzdeki haftalarda ve aylarda göstereceği performans Yunan halkı için olduğu kadar başta Güney Avrupa olmak üzere birçok ülke tarafından dikkatle izlenecektir. Bir bakıma Yunanistan benzer sorunlarla karşılaşan uluslar için bir nevi laboratuvar durumundadır.
Konferansta bir Portekizli gencin kendi ülkesinde ve komşu İspanya’da Çipras’ın bir örnek olarak alındığını söylemesi boşuna değil.
Bütün mesele Çipras’ın giriştiği denemenin ne kadar başarılı olacağıdır. Bunu da ancak zamanla anlayabileceğiz.