Özay Şendir

İngiliz Sunday Times, geçen sene İstanbul’daki kazılardan yola çıkarak Vikinglere dair ilginç bir makale yayımladı.

O makalede, Vikinglerin  İstanbul’dan dönerken, kakule, safran ve köfteyi ülkelerine götürdükleri anlatılıyordu.

Bizans döneminde köfteye keftedes denilirmiş, yemek tarifi verilen bir yerde pişirilmiş  fotoğrafı  gerçekten İsveç köftesine benziyor ama İsveçliler üç yıl kadar önce ünlü köftelerinin 18. yüzyıl başlarında Kral 12. Charles tarafından İstanbul’dan getirildiğini açıkladılar.

Yani İsveç köftesinin kökeninin İstanbul olduğu kesin ama Bizans döneminde mi gitti, Osmanlı döneminde mi kafalar karışık.

***

Yassıada tarihini çalışırken karşıma çıkan ilginç bilgilerden biri, Adanın Rus korsanlar tarafından işgal edilmesi, tapınakların yıkılması ve din adamlarının öldürülmesi olmuştu.

Haziran 860’da düzenlenen o saldırı Bizans İmparatoru’nun Doğu Akdeniz’deki Arap gücüne karşı sefere çıktığı döneme denk

Kuşadası Endüstri Meslek Lisesi öğrencileri arasında okulda başlayan bir tartışma, bir parkta düello olarak devam etti.

Boran Sönmez ve Z.K adlı öğrenci birbirlerine muşta ve bıçakla saldırdılar.

Kalbinden bıçaklanan 16 yaşındaki Boran Sönmez olay yerinde hayatını kaybetti, öğrenciyken katil olan Z.K olay yerinden kaçtı.

Kimsenin polis neredeymiş demeye falan hakkı yok.

Bu ülkenin en popüler elektronik ticaret sitelerinden birinde 21 cm’lik sustalı bıçak satılıyor.

Yine çok popüler bir başka sitede mınçıka, diğerinde muşta.

Kama, boğma zinciri, şok cihazı, biber gazına da ulaşım çok kolay.

Alenen satanlar olduğu gibi, demir muşta, dekoratif eşya, mınçıkayı av silahı olarak satanlar da var.

Başlık çok iddialı farkındayım ama iddianın sahibi Rusya’dan savunma haberleri veren bir internet sitesi olan Annanews.com.

Öyle sıradan bir site değil, zaten 2018’den beri Rusya’nın Federal İletişim, Bilgi Teknolojisi ve Kitle İletişim Denetleme Servisi Roskomnadzor’a da kayıtlı.

Bu sitede pazartesi günü ilginç bir video yayımlandı.

Suriye’de çekilen videoda Türkiye’nin askeri harekât yürütmesi beklenen alanlara doğru ilerleyen BMP-2 araçlarının görüntüsü vardı.

Haberi de ikinci konvoyda yer alan tüm BMP-2’lerin “mükemmel” durumda oldukları ve tahminen Rusya tarafından Suriye’ye verildiği de vurgulanıyordu.

Terörle mücadele için verilmiş olamaz mı sorusu elbette haklı bir soru ama BMP-2’lerin özellikleri kafa karıştırıyor.

BMP-2’lerin 30 mm’lik topunun helikopterlere karşı 2500 metre menzilde etkili olduğu, tanksavar füzesi atabildiği gibi bilgiler var.

Araca o kadar çok ekleme yapılmış ki yer daraldığı için aracın taşıyabildiği asker sayısı bir azaltılmış.

Tarih, almasını bilenler için derslerle doludur ya,

Size 9 Eylül 1922’yi, Yunan ordusunun İzmir’de denize döküldüğü günü hatırlatmayacağım Sayın Başbakan,

Ama 25 Aralık 1916’yı hatırlatacağım mutlaka.

Atina Metropoliti Theoklitos’un, 60 bin Atinalıyla  beraber Venizelos için lanetleme ayini düzenlediği o günü.

Çanakkale Savaşı’na girmek için elinden geleni yapan ama Alman İmparatoru’nun kız kardeşiyle evli Kral’ın engeliyle karşılaşan, ülkenizi İngilizlerin yanında konumlandırmaya çalışan  Başbakan Venizelos’un yaşadıklarını bir düşünün isterseniz.

Şu sıralar Fransa ve ABD’ye anlaşmalar yapıyorsunuz ya, tarihi hatırlayın.

Ekim 1915’te Selanik’e giren İngiliz ve Fransızlar ülkenize soru sormadılar, Ocak 1916’da Yunanistan toprağı Korfu’yu işgal edenler de müttefik zannettiğiniz Fransızlar değil miydi?

***

Bankaların emekli maaşlarını alabilmek için verdikleri promosyonları herkes biliyor.

Bilinmeyen, “emekli avı”nın vahşi yüzü.

Koronavirüs aşısı üst yaş gruplarına uygulandığı dönemde elemanlarını emekli avlamak için hastanelere yollayan şube müdürleri biliyorum.

Bu kurumsal bir uygulama mı yoksa şube müdürlerinin inisiyatifi mi, bilmiyorum ama acımasız olduğu gerçek.

Sonra müşteri emekli maaşını başka bankaya alamasın diye hesaba bloke koyup, müşteriyi şubeyle konuşmaya zorlayanlardan tutun da,

Emekli maaşınızı başka bankaya alırsanız, “Başka bir hesap numarasına tanımlı destek hesabınız kapanır” diyenlere kadar çeşit çeşit zorluk çıkarılıyor insanlara.

Bana şikâyetini dile getiren herkese söz konusu bankaları BDDK’ya şikâyet etmelerini öneriyorum.

Ancak BDDK’ya sadece e-şikâyet yapılabiliyor ve bu da birçok emekli için zorlu bir işlem süreci.

Türkiye 2017’de Rusya ile S-400 almak üzere anlaşma yaptı.

Hindistan Ekim 2018’de Rusya ile S-400 anlaşması yaptı.

Türkiye S-400 füzelerini teslim aldı, Hindistan bu sene sonuna kadar teslim alacak.

Rusya S-400 füzelerinin kullanımı için Türk personele eğitim verdi, Hint personelin eğitimi sürüyor.

Buraya kadar durum bire bir aynı.

***

ABD, Türkiye’yi S-400 füze alımı nedeniyle F-35 programından çıkardı.

Burada iki nokta önemli.

Dünyadaki tüm F-16’lar 6 füze ateşleme kapasitesine sahip.

NATO üyesi ülkelerin tamamı aynı havadan havaya füzeyi kullanıyor, dolayısıyla füzelerin menzilleri de aynı.

Hani Yunanistan F-16’larını “Viper” seviyesine çıkarıyor ve Türkiye de hem “Yeni Viper F-16 seviye uçak alıp, eski modelleri de viper seviyesine çıkarmak istiyor” ya, bu bilgileri de unutun zira “Viper”, tüm F-16’ uçakların gayri resmi adı, hepimiz hata yapıyoruz.

Doğru yorum için doğru bilgi gerekir ya, Türkiye’nin Washington’ı nasıl test ettiğini anlamak için baştan başlamak gerek.

Bizim “Viper” seviyesi dediğimiz şey aslında F-16’nın Block-70 modeline dönüştürülmesi.

Girişte yazdığım bilgi bu model için de geçerli ama Block-70’e dönen bir F-16’ya güç katan şey AESA radarına kavuşması.

Bu radarı takan F-16 hem daha fazla hedefi takip edebiliyor hem de radar çok kısa sürede açılıp kapandığı için, uçağın saklanmasını sağlıyor.

Siz düşmanın yerini tespi

Eskimo dilinde kar ve buzun durumunu anlatan onlarca kelime var ama araba diye bir kelime yok.

Çok uzun yıllar önce okuduğum bir makalede yazıyordu bu bilgi, dillerin ihtiyaçlara göre şekillendiğini anlatıyordu.

Hemen aşk kelimesinin kökenine bakmıştım ardından.

Kimi kaynaklar Arapça kimi kaynaklar Farsça kökenli diye yazmıştı aşk için.

Neyse ki sevgi, Türkçe kökenli bir kelime sev’den türemişti.

Nefret Arapça kökenli, öfke ise eski Türkçe öpke’den (akciğer) türemiş.

Aşk ve nefret, sevgi ve öfkeye göre daha yıpratıcı duyguları tanımlar ya, her kelime bir kültürün izini de taşır aslında.

***