En hızlı düşen ve yükselen G-20 borsası İMKB

ABD’nin önde gelen yatırım bankalarından Lehman Brothers tam bir yıl önce, 15 Eylül 2008’de çökmüş ve Lehman’ın batması küresel boyutta bir paniği tetiklemişti. Lehman’ın batışını izleyen altı ayda, küresel finans sisteminin felce uğraması, dünya ekonomisinde ve uluslararası ticarette benzeri görülmemiş bir daralmaya yol açmış, hisse senedi borsalarındaki senkronize çöküş de bunu izlemişti. Bu ortamda, 1930’lardaki “Büyük Depresyon”u çağrıştıran bir çöküşün yaşanabileceğini ileri sürenler olmuştu.
Şimdi bir yıl sonra gelinen noktada “Büyük Depresyon” tehlikesi büyük ölçüde atlatılmış görünüyor. ABD Başkanı Obama’nın da bugün yapacağı konuşmada, bu sonucun elde edilmesini sağlayan politikaların ve sistemi ayakta tutan yoğun kamu müdahalesinin önemini vurgulaması bekleniyor.

Panik aşılınca
Gerçekten de benzeri görülmemiş boyutlardaki devlet müdahalesi sayesinde küresel finans sistemi ayakta tutulabildi ve küresel ekonomideki hızlı daralmanın durdurulması mümkün olabildi. Bunun sonucunda, panik havasının etkili olduğu dönem bu yılın mart ayı ortalarında aşılmaya başlandı. Panik dönemini izleyen altı ayda yaşanan normalleşmeye dönüş sürecini önceden satın alan hisse senedi borsalarının da hızlı bir tırmanışa geçtiği görüldü.
New York Times’ın deneyimli yorumcusu Floyd Norris, G-20 ülkeleri borsalarının son bir yıldaki performansını karşılaştıran ilginç verilere yer verdi geçen günkü yazısında. Söz konusu borsaların performansını dolar bazında karşılaştıran Norris, son bir yıllık dönemi ikiye ayırarak 9 Eylül 2008 - 9 Mart 2009 arasındaki “panik” dönemiyle, 9 Mart 2009 - 9 Eylül 2009 arasındaki “normalleşme” dönemindeki performansı karşılaştırma olanağını da veriyor bize.
Bu iki döneme ait verilere baktığımızda her iki dönemde de artıda kalabilen tek borsanın Çin borsası olduğunu görüyoruz. Türkiye borsası yani İMKB ise “panik” döneminde en büyük düşüşü yaşayan, buna karşılık “normalleşme” döneminde de en yüksek oranlı yükselişi yaşayan borsa olarak dikkati çekiyor.
Ancak son altı ayda kaydettiği hızlı yükseliş İMKB’nin son 12 aydaki getirisinin artıya geçmesini sağlayamamış. Son bir yılda Çin borsası dolar bazında % 50 değer kazanırken Brezilya borsası % 16, Endonezya borsası % 14, Güney Afrika borsası % 8 değer kazanmış, İMKB ise son bir yılda % 8 değer yitirmiş. Son bir yıldaki değer kaybı Fransa’da % 11, İngiltere’de % 13, ABD’de % 16, İtalya’da % 17 ve Rusya’da % 29’u buluyor.