Teneke minareler…
Onarım bekleyen Hatuniye, Faikpaşa, Pazaryeri, Ali Reis Camilerinin restorasyonu hakkında bilgi almak için arkadaşlarla birlikte İzmir Vakıflar Bölge Müdürü Muzaffer Ataseven’i makamında ziyaret ettik. Vakıflar Bölge Müdürü’ne, Altınordu Mahallesi’nde Şeyh Camii’nde yapılan onarımın proje dahilinde, koruma kurullarının izniyle yapılıp yapılmadığını, bir zamanlar vakıf malı olan şimdi satılığa çıkan Merdivenli Medrese’yi, defineciler tarafından tahrip edilen türbeleri, bakımsız sebil ve çeşmeleri, cami ve mescitlerde kullanılan kalan eşya ve objeleri, hamam zengini kentte bir hamam müzesinin olmadığını, Ali Paşa ve Hisar Camii avlusunda bulunan şadırvanların durumunu, vakıf eserlerinin özgünlüğünü bozan özensiz ilaveleri, Başdurak ve Mısri Dergâhı akaretlerini örnekleyerek sorular sordum. Yılların ihmaline uğramış binlerce eserin bulunduğu İzmir’de Bölge Müdürlüğü yapmak kolay değil. Ayrıca bütün olumsuzlukları 1 yıldır görev yapan Vakıflar Bölge Müdürü’nün üzerine yıkmak da adil olmaz.
Vakıflar Bölge Müdürü Muzaffer Ataseven bizlere; restorasyonların zorluklarından, kira gelirlerinden başka gelirleri olmadığından böyle olmasına rağmen Türkiye genelinde önemli işleri başardıklarını anlatıp, sorularımı not ettiğini ve en kısa zamanda inceleyip cevaplayacağı söyledi. Ziyaret sonrası arkadaşlara vakıf binası odalarında bulunan Hisar Camii’nde kullanılan eski saatleri, vakıf binasının günümüz malzemesiyle modernleştirilen, tavan kaplamalarının sakilliğini gösterdim…
Zaman olsaydı Vakıflar Bölge Müdürü’ne cami ve mescitlere sonradan ilave edilen minarelerle ilgili sorular soracaktım. İzmir’in tarihi dokusuna ve inşa edildikleri dönemin mimarisine uyumsuz sonradan yapılan minarelerin tarihi çok eski değil. Sadece minareler değil, onarımları sırasında tarihi yapılara monte edilen plastik kapı ve pencereler, diğer yapı elemanları metal minareler gibi biz buraya ait değiliz der gibi duruyorlar… Örnek olarak Hasan Hoca, Patlıcanlı, Kılcı, Bayraktar, Kabasoğan, Karakol cami ve mescitlerini gösterebilirim. UNESCO Tarih Miras listesine teneke minarelerle giremeyeceğimiz kesin. Dışarıdan gelecek denetleyici heyete bu melez görüntüleri nasıl anlatılabilir… Demek istediğim, teneke minareler kaldırılsın, tarihi yapıları özgün değerleriyle koruyup yaşatalım…