9 Eylül kutlamaları

İşgal edilmiş, şehit vermiş, yokluk ve sefaletle baş başa bırakılan İzmir’de, İzmirliler kurtuluş günlerini dört gözle beklediler. Türk ordusu, büyük kurtarıcının “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir ileri!” emrine uyarak zafer tacını 9 Eylül 1922 tarihinde başına taktı. Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarının önderliğinde ülkemizin işgali, İzmir’in kurtarılmasıyla son buldu. İzmir’de 9 Eylül kurtuluşu coşku içinde kutlanır, şehitler ve gaziler anılır, genç kuşaklara esaretin ve özgürlüğün ne anlam ifade ettiği anlatılırdı. Kutlamalara civar köy, kasaba ve yakın ilçelerden gelenler katılır, ev ve işyerlerine bayrak asılması ihmal edilmez, kent bir anda gelincik tarlasına dönüşürdü.

9 Eylül sadece İzmir’de değil, diğer şehirlerimizde de kutlanırdı. Denizlililer, böylesine anlamlı günde, 9 Eylül şerefine kentte düzenlenen muhteşem fener alayına, Denizli İhtiyat Zabitanı, Türk Ocağı, Terziler Derneği, Halk Fırkası, Kızılay, Çocuk Esirgeme Kurumu, Kunduracılar Cemiyetleri, Bilgi ve İdman Yurtları ve Denizli Ahalisi olarak katıldı. İstanbul Belediyesi’nin düzenlediği kutlamada, İstiklal Caddesi’nden 9 Eylül korteji geçerken, Asri Sineması’nda Cumhurbaşkanlığı Orkestrası, İstiklal Marşımızı ve İzmir Marşı’nı çalmış. İzmir Marşı’nı dinleyenler, tekrar edilmesini istemiş. (11 Eylül 1924 Anadolu Gazetesi, 10 Eylül 1927 tarihli Ahenk Gazetesi)

Al bayrakla zafer yürüyüşü

9 Eylül’de, Basmane Garı önünde toplanan tören alayı, 10 Eylül 1922 tarihinde Gazi Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarının geçtiği Anafartalar Caddesi üzerinden Çorakkapı, Altınpark, Tilkilik, Mezarlıkbaşı istikametinde yürüyerek Konak Meydanı’na (Atatürk Meydanı) ulaşırdı. Anafartalar Caddesi, birkaç gün öncesinden boydan boya törene hazır hale getirilir, yaşlıların töreni rahat izlemesi için işyerlerinin önüne sandalyeler dizilirdi... Süvari alayı, Türk ordusunun İzmir’e girişini canlandırır, bando takımı, bayrak, flama taşıyanların arkasından efeler, gaziler, sporcular, sivil toplum örgütleri, askeri birlikler, İtfaiye teşkilatı, tanınmış firmalar ve diğer kuruluşlar yürüyüşe geçer, gıda sektörü halka bisküvi, şeker, makarna, sabun ve benzeri İzmir’de üretilen yerli malı ürünleri dağıtırlardı.

İzmir Büyükşehir Belediyesi, unutulmuş Anafartalar Caddesi yürüyüşünü 2012 yılında yeniden başlattı. Sabah erken saatlerde Basmane Karakolu önünde toplanan İzmirliler ve sivil toplum kuruluşları, ellerinde al bayraklarıyla zafer yürüyüşü geleneğini cadde üzerinde bu yıl da devam ettirdi. İzmirli kadınların 95 yıl önce duvar levhasına nakış nakış işlediği, kurtuluşla ilgili düşüncelerini hep birlikte okuyalım. “Vatanın sinesini bürümüştü kahrı zeval / Şarktan zuhur edip kurtardı vatanı muazzez Kemal”... İzmir’in 95. kurtuluş yılı kutlu olsun...