Yaşlı bir insanın genel karakteristiği nedir? Enerjisi yoktur. Geleceğe değil, geçmişe dönüktür. Hatıralarla yaşar. Çatışmadan kaçar. Enerji yorar. Gelecek değildir aradığı. Yumuşak bir yaşamdır tercihi. Huzur ona yeter. Rekabet bozar.
Ege son altı bin yıldır sürekli kullanılıyor. Buna rağmen bakir görünen bir bölge ve deniz. Doğası o kadar cömert ki yaşayanların orayı haketmek icin yeteri kadar çabalamadıklarını düşündürüyor insana.
Yaşlı doğmuş sanki. Mümkün olduğu refahın tehlikeye düşmeyeceği hayat tarzı yaşanır hep. Yaşamda muhafazakârdır (korumacı). Yara alma ürkekliği vardır hep.
Hayat tarzını koruma refleksleridir Ege’yi durduran. Ekonomik hareketlenmeye yeltenene; yel değirmenlerine saldıran Donkişot gözüyle bakılır. Donkişot’un yardımcısı Sanço Panço; Egeli oluyor bu durumda. Sahte pehlivan. Gaz vermekten ibaret işlevli fiziki bir varlık.
Ege adı, Ege Denizi’nin batı yakasında yaşamış Aigeus adlı bir Yunan kralından gelir. Efsane de özetle şöyledir: Oğlunu canavarı yenmek için yolcu eder. Tembihler: “Giderken siyah bayrağı çek. Eğer yenilirsen dönüşte de onu indirme ki akibetini anlayayım. Yok eğer kazanırsan o zaman da beyaz bayrak çek.”
Oğlan gider. Canavarı yener. Huzur kazandırmıştır krallığa. Zafer sarhoşluğu içinde beyaz bayrak çekmeyi unutur. Gelen geminin siyah bayrağını gören Aigeus da kendini burçlardan denize atarak intihar eder. Ondan sonra o denize Aigus’un adı verilir.
Kıssadan hisse; bedelsiz huzur olmuyor. Geçmişte ödenen bedellere eyvallah. Ama huzuru korumak için de bir şeyler yapmak gerekiyor. Oğlan bayrağı değiştirse; kral hayatta kalacak. Yaşlı bile günümüzde huzurunu katlamak için saksı da olsa eşeliyor.
Düşmanı Ege’de süpürdük, denize döktük; eyvallah. 1. İktisat Kongresi’ni Cumhuriyet’in ilk günlerinde aynı topraklarda tarihe yazdık; eyvallah. Ekonomik ve sosyal huzuru bulduk; ona da eyvallah. Hala üstünde yatmak niye?
2023’ün daha refah, daha huzurlu Ege’si için bir şeyler yapmaya çalışanlar var. İlerinde 10 ilin devlet kurumları, sivil toplum örgütleri, iş adamları, üniversiteler var. Makamlarda süreklilik olmayabilir ama hedeflerde süreklilik herkesin yararına. O halde iş paraya ve yenilenmesi gereken yasalara gelince Sanço Panço kesilmek niye?