Önemli bir bölümü Çamaltı Tuzlası içinde kalan Kuş Cenneti, Orta Gediz Deltası olarak adlandırılan bir bölge.
Kuşlar için önemli bir beslenme ve üreme alanı.
Türkiye’de sadece Tuz Gölü ile İzmir Kuş Cenneti’nde üreyen flamingolar var.
İzmir Kuş Cenneti, nesli dünya ölçeğinde tehlike altında olan ve tüm dünyada popülasyonu 15 bin kadar olan tepeli pelikanların Türkiye’de ürediği 5 alandan biri.
Her yıl sayıları 700’ü bulan tepeli pelikan, kışı İzmir Kuş Cenneti’nde geçiriyor.
Bölgede 289 kuş türü kaydedilmiş. Kuş sayısının 127 bine kadar çıktığı görülmüş.
Kuş Cenneti’ni oluşturan Gediz Deltası’nın 2 milyon yılda oluştuğu tahmin ediliyor.
***
Geçen yıl İzmir Kuş Cenneti’nde Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile İzmir Kuş Cenneti’ni Koruma ve Geliştirme Birliği arasında protokol krizi çıktı.
Bakanlık; Büyükşehir, Foça, Çiğli, Menemen ve Karşıyaka belediyelerini devre dışı bıraktı.
İzmir Kuş Cenneti’yle ilgili Ankara’daki bürokratlar tam yetkili oldu, bölgede yaşayan ve en iyi tanıyan, başta belediyeler olmak üzere birliği oluşturan birimler dışlandı.
Kuş Cenneti’ni İzmir’de en iyi bilen isimlerden biri olan Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Sıkı’nın bu doğa harikasının zarar görebileceğiyle ilgili ciddi kaygıları var.
Aynı zamanda Tabiat Tarihi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı da olan Sıkı ‘kuş profesörü’ olarak tanınıyor ve 35 yıldır Kuş Cenneti’ni inceliyor.
***
Kuş Cenneti’nin olası tehlikelere karşı acilen Milli Park ilan edilmesi gerektiğine dikkat çeken Sıkı, şu bilgileri verdi:
“Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü, Kuş Cenneti’nin milli park olması için 1999 yılında İzmir 1 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’na başvurdu.
Kurul, milli park yapılması yönünde karar vermesine rağmen, geçen 19 yılda bu gerçekleşmedi.
Oysa, 2863 (3386) sayılı kanuna göre, bir an öne yapılması gerekiyor.
DKMP Genel Müdürlüğü’nün 2863 (3386) Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 57. maddesine muhalefet ederek İzmir Kuş Cenneti’nin milli park ilan edilmesi için gerekli mercilere başvuru yapmayı geciktirmesi durumunda konuyu yargıya taşıyacağız. Menemen Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunacağım.”
***
Ömrünün 35 yılını Kuş Cenneti için harcayan Prof. Dr. Mehmet Sıkı çok haklı. Kuş Cenneti, benzerine çok nadir rastlanan bir alan.
Ama ne yazık ki potansiyel tehlikeler altında. Yaklaşık 3 yıl önce Kuş Cenneti’nin dibindeki Çamaltı Tuzlası, Özelleştirme İdaresi’nce satılığa çıkarıldı.
Hatta ihale ilanında yer tarifi yapılırken ‘Kuş Cenneti yakınında’ ibaresi yer aldı.
Bu kadar da değil. Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın, Sulak Alanları Koruma Yönetmeliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmeliğe göre sulak alanlarda; ham petrol ve madencilik, enerji endüstrisi, ulaşım, altyapı ve kıyı yapıları, metallerin üretimi ve işlenmesi, mineral ve inşaat malzemeleri endüstrisi gibi alanlarda faaliyet mümkün hale getirildi.
Kuş profesörünün kaygısı, tüm İzmirlilerin kaygısı olmalı.
50 yıllık çabalar sonucu oluşan Kuş Cenneti’nin bu güne kadar milli park ilan edilmemesini anlamak mümkün değil.
