Geçen cumartesi (12 Ocak) Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, yerel yönetimler toplantısındaki “Denizlerimizin kenarını, orman alanlarını betona çevirme gayretinde olanlar var” sözlerini hatırlatmıştım. İzmir’de orman alanlarının son yıllarda nasıl betonlaştığını örnekleriyle ortaya koymuştum. Bu yazıyla ilgili olarak çok sayıda geri dönüş aldım. Konuya devam etmemi istiyorsunuz. Bu kez de kıyı alanlarındaki betonlaşmadan bahsedelim.
***
İzmir’de 2025 yılına kadar uygulanacak imar planlarındaki durum şöyle:
Çeşme’de mevcut 607 hektar yapılaşmaya 646 hektar, Foça’da 392 hektar yapılaşmaya 625 hektar, Karaburun’da 591 hektar yapılaşmaya 700 hektar, Seferihisar’da 638 hektar yapılaşmaya 890 hektar ve Urla’da da 1945 hektar yapılaşmanın yanında 737 hektar daha yapılaşma olacak. Aliağa’da da var olan 749 hektarlık yapılaşmaya 880 hektar daha eklenecek.
Çeşme ve Alaçatı’nın da aralarında bulunduğu pek çok ilçede birinci derece SİT, yeşil alan, ağaçlandırılacak alan ya da tarım alanlarında yapılaşmanın önü açıldı.
Yeni planlarla Çeşme’de getirilen Çevre Düzeni Planı kullanım kararları, 09.08.2011 tarih ve 6216 sayılı koruma kurulu kararı ile tespit edilen Doğal SİT Alanı kararlarıyla tamamen çelişiyor. Çeşme’de birinci derece doğal SİT kapsamında olan 62 hektar alan imara açılarak turizm tercihli konut alanı yapıldı.
Benzer şekilde Çeşme ve Alaçatı’da yeşil ve ağaçlandırılacak alanda kalan toplam 168 hektar alan da imara açıldı.
Çeşme Musallah Mahallesi’nde “ağaçlandırılacak alan”, Reisdere Mahallesi’nde “kentsel ve bölgesel yeşil alan”, Ilıca Mahallesi’nde “makilik fundalık alan” olan 90 hektarlık bölge yapılaşmaya açıldı.
Güzelbahçe Çelebi Mahallesi’nde bulunan konut yerleşiminin kuzeyi ile otoyol arasında kalan, 1981 yılında İmar ve İskân Bakanlığı’nca onaylanan 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planlarda “korunacak tarım alanı” olarak belirlenmiş ve bugüne kadar tarımsal yapısını ve ağaç dokusunu korumuş, kentsel sınırlayıcı yeşil kuşak görevini üstlenen alan da yapılaşmaya açıldı.
Urla İçmeler’de de tarım alanlarının imarı “kentsel gelişim alanı”yla değiştirilerek yapılaşmanın önü açıldı.
***
İzmir kent merkezi’nde 7865, kıyı ilçelerde 3598 ve diğer ilçelerde de 7480 hektar olmak üzere toplam 18943 hektarda daha yapılaşma olacak. 18 bin 943 hektarlık büyüklük 189 milyon 430 bin metrekare. Bu da 420 fuar alanı demek. İzmirli, 420 fuar büyüklüğü kadar alanda daha beton görecek. Hem de bütün bunlar sadece 6 yılda gerçekleşecek.İzmir merkez kent (Balçova, Bornova, Buca, Çiğli, Gaziemir, Güzelbahçe, Karşıyaka, Konak, Narlıdere, Bayraklı, Karabağlar, Menderes ve Menemen) ilçelerinde şu anda yapılaşmış alanların büyüklüğü 21.2 hektar.
Çevre düzeni planının hedef yılında yani 2025 yılında ise bu bölgede yapılaşmış alanın büyüklüğünün 30 hektar olması öngörüldü. Burada kentsel gelişme alanı olarak planlanmış onaylı imar planlarının büyüklüğüne bakıldığında 5.670 hektar alanın var olduğu görülüyor. 2025 yılı için gereksinim duyulan alanın 5670 hektarlık bölümü, İzmir merkez kente bitişik, boş, planlı/planlanabilir alanlardan karşılanacak.
2016 hektarlık alan gereksinimi ise merkez kentin dışındaki yerlerden karşılanacak. Yani 6 yıllık sürede İzmir’in merkez alanındaki mevcut 21.2 hektarlık yapılaşmaya 7865 hektar daha eklenecek.
***
Özelleştirme Yüksek Kurulu, mülkiyeti Karayolları Genel Müdürlüğü adına kayıtlı Bayraklı’daki arsalar için imar plan değişikliği yaptı. Toplam 44 bin 542 metrekare yeşil alandan çıkarılarak kentsel ve bölgesel iş merkezine çevrildi. Mülkiyeti Maliye Hazinesi adına kayıtlı olan Bornova Kazım Dirik Mahallesi’ndeki parseller için de aynı durum söz konusu.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 1/25.000’lik Çevre Düzeni Planı’nda bu bölgeler Büyük Kentsel Yeşil alan olarak tanımlanıyor. Ama yürürlüğe giren Özelleştirme Yüksek Kurulu kararlarına göre, şimdi bu alanlara AVM de dahil her türlü ticari bina yapılabilecek.
Buca’nın İnönü Mahallesi’nde bulunan kamu mülkiyetindeki parseller için de Özelleştirme İdaresi’nce özel bir imar planı yapıldı. Buradaki yaklaşık 41 bin metrekarelik alan, resmi tesis alanından çıkarılarak ‘metropoliten aktivite merkezi’ haline getirildi.
Özelleştirme İdaresi’nin, ayrıca mülkiyeti kamu şirketlerine ait olan, Halkapınar’daki yaklaşık 64 bin metrekarelik alan için hazırladığı planlar var. Burası da yapılan imar plan değişikliğiyle ‘merkezi iş alanı’ olarak işaretlendi.
***
Durum bu. O kadar çok örnek var ki, yazmakla bitmiyor. Tüm uyarılara rağmen betonlaşma ormanda, kıyıda, havada her yerde devam ediyor.