Bunun muhtelif nedenleri var ama en önemlisi buğday rekoltesindeki düşüştür.Ülkenin buğday tüketimi yılda 18 milyon tondur. Bu yıl rekolte 17 milyon ton oldu. Türkiye Ziraatçılar Derneği'nden aldığım bilgiye göre, üretim ile tüketim arasındaki açık bu yıla has değil. "Türkiye buğdayda kendine yeter bir ülke olma durumunu kaybetti" diye konuştu dernek başkanı İbrahim Yetkin.Rekoltenin düşüşü fiyat artışının ana nedeni oldu. Bir ikinci neden, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) hububatta düzenleyicilik rolünü terk etmesidir.Bir kamu kuruluşu olan TMO geleneksel olarak piyasaya girer ve, gerekirse, müdahale edip fiyatları düzenlemek için, buğday stoklar veya ithal eder. TMO haziranda buğday fiyatını 42.5 kuruş/kilo olarak açıkladı. Ama kendisi bu fiyattan "hiç" denecek kadar az buğday satın aldı. "Cumhuriyet tarihinde ilk defa TMO 67.000 ton alım yaptı. Hiçbir şey değil bu. Buğdayın yüzde 99'u tüccarın elinde. Bunların sayıları taş çatlasa 15 değil. Fiyatı onlar belirliyor" diye konuştu Yetkin.İki gün önce buğday 53 kuruş/kiloya tırmandı. Bu, ürününün kaldırılmasının ardından iki ay geçmeden fiyatın yüzde 20'den fazla artması demektir.Ekmekçiler doğal olarak fiyatı bu oranda artırmak istiyor. Türkiye ekmek fiyatlarının hızla yükseleceği bir döneme mi giriyor? Büyük bir olasılıkla, evet. "TMO, eğer doğruysa, elinde 200.000 ton stok olduğunu söylüyor" dedi Yetkin. "Bununla fiyat düzenlenemez. Fiyat artışı için ideal bir ortam. Tüketicinin de üreticinin de kaybettiği böyle bir sistem olamaz." Ama işte oluyor.Yurtdışından ucuz buğday ithal ederek durumu düzeltmenin imkânı da yok. Avustralya gibi büyük üreticilerin kurak bir mevsim geçirmiş olması, Çin ve Hindistan'dan gelen talep, üretim sahalarının petrolün yerine geçebilecek yakıtların imalatında kullanılacak ürünlere ayrılması dünya çapında bir darlığa yol açtı. Hem buğdayda hem de başka ana gıda maddelerinde.Dünya çapında buğday stokları eriyor ve fiyatlar her yerde yükseldi.Tarım ürünlerinin fiyatları, iklime bağlı oldukları için, doğal olarak iniş çıkışlar gösterirler. Bu defa olağanüstü olan şey, birçok ürünün fiyatının aynı anda yükselmiş olması.Yeni hükümete meydan okuyan en büyük sorunlardan biri tarımdaki rekolte düşüklüğü ve fiyatların yükselmesidir. Yağmurların azalması eğer iklim değişikliğinin bir sonucuysa ve geçici bir fenomen değilse, bütün dünyayı olduğu gibi, Türkiye'yi zor günler bekliyor. mmunir@milliyet.com.tr TMO'da 200 bin ton stok
