Metin Münir

Metin Münir

mmunir@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Sıcak para içeri aktığında ekonomi büyür, akış ters döndüğünde yavaşlar. Eğer kaçış büyük ve ani olursa sonuç 2001'deki gibi büyük bir devalüasyon ve krizdir.AKP'nin birinci iktidar dönemine rastlayan beş sene içinde sıcak para Türkiye'yi hayal kırıklığına uğratmadı. Uluslararası finansman bolluğu ve düşük faizler içerideki istikrarla birleşince sıcak para akışı rekor düzeylere çıktı. Yabancı yatırımcıların halen İstanbul Menkul Kıymetler Borsası ve Hazine tahvillerine bağlı yaklaşık 90 milyarı var. Türkiye ihraç ettiği mal ve hizmetlerle ithal ettikleri arasındaki açığı kapatmak için sıcak paraya bel bağlayan bir ülkedir. Ekonominin büyümeye devam etmesi için bu paranın olduğu yerde durması gerekir, bir. Cari açığı (yani, ihracat ile ithalat arasındaki farkı) kapatmak için fazladan bir 30 milyar dolar sıcak paraya ev sahipliği yapması gerekir, iki. Aksi takdirde beş yıldan beri sürekli büyüyen ekonominin yavaşlaması olasıdır.Dünya finans piyasalarının çalkantı içine girmesi bu tatsız olasılığın gerçekleşme şansını yükseltti. Çalkantının bir tezahürü, yatırımcıların riskli ülkelerden ve yatırım araçlarından kaçmasıdır.Türkiye riskli ülkeler sınıfındadır. Krizin Amerika Birleşik Devletleri mortgage piyasında patlak verdiği 25 temmuzdan bu yana borsa yüzde 17 civarında düştü. Lira dolar kaşısında yüzde 10, euro karşısında yüzde 8 civarında değer kaybetti. Düşüş yaşayan tek ülke Türkiye değil. Ama Türkiye ortalamanın üstünde bir düşüş yaşadı ve bu yatırımcıların Türkiye ile ilgili endişelerinin artmakta olduğunu gösteriyor. Türkiye riskli ülke sınıfında İniş eğilimi dışarıdaki gelişmelere bağlı olarak devam edecek.Önümüzde iki senaryo var. Uluslararası çalkantı devam ettiği sürece piyasa dalgalı bir biçimde aşağı iner. Bittiğinde kriz olmadan yeni bir noktadan yola devam ederiz. Bu düşük bir olasılık değil. ABD ve Avrupa'da merkez bankalarının kuvvetli ve çabuk pozisyon almaları krizin frenlenebileceğine dair ümitleri artırıyor.İkinci ve şimdilik daha küçük olasılık, art arda birkaç büyük darbenin gelmesidir. Böyle bir şeyin olması halinde 2001'deki gibi dikiş tutturmak zor olur. mmunir@milliyet.com.tr Art arda darbe gelir mi?