Metin Münir

Metin Münir

mmunir@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Aklınıza gelebilecek her mal, genellikle aklınıza gelemeyecek kalitesizlikte ve çirkinlikte, KİTler tarafından imal ediliyordu. Yazları Tekel birası almak için kuyruğa girerdik.Sonra Turgut Özal Amcanız iktidara geldi. Siz ona da yetişmediniz. Özelleştirme diye bir şey çıkardı. O gün bugündür KİT'ler özelleştiriliyor, yani en çok parayı kim verirse ona satılıyor. (Casus olmamaları koşuluyla. Casuslara şirket satılmıyor. Abank'ın yarısının Yunan Alfabank'a satılmasına BDDK izin vermedi, biliyorsunuz. Yönetim kurulu üyelerinden biri Yunan istihbarat teşkilatının eski başkanıymış. Bu şekilde Türkiye hayati bir tehlikeyi daha atlatmış oldu. ) Gençler. İnanmayacaksınız. Daha yirmi-yirmi beş yıl öncesine kadar Türkiye'de kamu iktisadi teşekküllerinin (KİT) hâkim olduğu kapitalist-Sovyet tipi bir ekonomik model hüküm sürüyordu. 1991'de Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşunun 86'sı, en büyük 10 şirketin yedisi kamu iktisadi teşekkülüydü.Geçen sene KİT'lerin sayısı 16'ya düştü. İlk 10 içinde kala kala Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü (EİAŞ) kaldı. Türkiye sanayide -bankacılıkta durum farksız değildir- özel sektör ağırlıklı bir yapıya kaydı. Size daha da çarpıcı bir bilgi: 1982'de, yani serbest piyasa ekonomisine geçişin ilk yıllarında, 500 büyük endüstriyel kuruluşun üretimden satışlarında kamu kuruluşlarının payı nerdeyse yüzde 50'ydi. 2006'da bu pay yüzde 7 civarına indi. Bu arada devletin babalığı da tarihe karışmaya başladı. 1982'de 500 büyük şirketten ücret alan KİT işçilerinin sayısı toplamın yüzde 53'ü iken, bu rakam 2006'da yüzde 15'ti. Özel sektör ağırlıklı yapı KİTler yok oluyor. Ama K'nin, yani kamunun, yani politikacı ve bürokratların, ekonomideki boğucu ağırlığı sürüyor. Her köşe başında rüşvet isteyenler var. Hemen hemen her işte yolsuzluk var. Bütün yollar Ankara'dan geçiyor. Türkiye, Osmanlı'nın zamanında olduğu kadar merkeziyetçi. Başbakanlar Osmanlı sultanlarından bile güçlü çünkü sesleri daha uzaktan duyuluyor, emirleri en ücra yerlerde uygulama yeteneğine sahip. Özal sağ olsaydı acaba ne düşünürdü, diye merak ediyorum. Herhalde "Devin sol elini kopardım ama sağ eli hâlâ çalışıyor ve tuttuğu silah eskisinden daha güçlü. Boşuna uğraşmışım. Bunlar adam olmaz" derdi. mmunir@milliyet.com.tr Türkiye merkeziyetçi bir ülke