      Şortla gelenlerin kapıdan çevrildiği İstanbul Kuzguncuk'taki Fethipaşa Korusu'nda olup bitenlerin, bilinenden fazla olduğunu okurumuz Arcun Tanju'nun yazdığı mektuptan öğreniyoruz. Bakın ne diyor okurumuz mektubunda:
      "Belediye, 1998 bahar aylarında Kuzguncuk'taki Fethipaşa Korusu'nun içine kaçak bir inşaat yaparak "Şelale Çay Bahçesi" adını verdi. Fethipaşa Korusu çok küçük bir korudur. En uzak iki ucu arasındaki mesafe, yürüyerek 10 dakikadan fazla çekmez. Şehir merkezine çok yakın olduğu için çevre semtlerden gelen yüzlerce insan düzenli olarak burada spor yapar. Söz konusu çay bahçesine insanların daha da kolay gelebilmesi için Fethipaşa Korusu yaz başında motorlu araç trafiğine açıldı. Motorlu araçlarıyla korunun içine girenler çöplerini arkalarında bırakarak ayrılıyor. Koruya gezmeye gelenlerin araçlarının yanısıra bazı uyanık araç sürücüleri de koru yolunu kestirme olarak kullanmaya başlayınca burada spor yapan bizler, çöpler ve egzost gazları arasında koşmaya başladık. Bütün bunlar yetmiyormuş gibi "Şelale Çay Bahçesi"nin elemanları, kendilerine boğaz manzarası açmak için düzenli olarak ağaç kesmeye başladılar. Eskiden boğazın hiç görülmediği bu yerde şimdiden kocaman bir gedik oluştu bile. Koruya sahip çıkmak isteyenlerin dikkatini konuya çekmek için astığımız afişten hoşlanmayan çay bahçesi elemanları spor yapanları taciz etmeye başladılar. Şu anda aramızda bir afiş yarışı sürmekte, biz asıyoruz, onlar kaldırıyorlar. Bu durumdan rahatsız olan bizler, kendi aramızda imza toplamaya başladık. Amacımız bu ağaç kıyımının önüne geçmek, Fethipaşa Korusu ve kar merkezi olarak görülen diğer tüm İstanbul korularını kirlenmekten kurtarmak. Şimdiden 200'den fazla imza topladık. Tüm İstanbulluların bu konuya duyarlık göstermelerini istiyoruz...
      Mimarlar Odası Başkanı Oktay Ekinci, gizli tutulan Taksim Meydanı projesiyle ilgili olarak sınırlı bilgi sahibiydi. Söylediklerinin bir bölümünü yandaki sütunda kaydettik. Projeyle ilgili kaba bilgiye dayanarak konuşan Oktay Ekinci şunları da ekledi:
     Â- Sözü edilen proje, Taksim Meydanı'nda trafiÄŸi yeraltına alıyor... Bu demektir ki Cumhuriyet Caddesi, Ä°stiklal Caddesi, Cihangir gibi istikametlerden geliÅŸlerde yollar tünelle yeraltına inecek. Viyadükler falan yapılacak. Tarihi bir bölge darmaduman edilecek.
      Bütün bu merakların giderilmesi için projenin açıklanması şart...
      Kentin yabancısı Alman uzmanlara yaptırılan projenin, kent üzerinde söz ve fikir sahibi uzman ve teknik adamların gözünden kaçırılması hangi demokrasi ve şehircilik mantığıyla bağdaşır?
      İstanbul Belediye Başkanı Tayyip Erdoğan önceki gün Milliyet'te kendi döneminde yapılan çalışmaları anlatırken bizim dikkatimizi en çok Taksim Meydanı ile ilgili proje çekti.
     ÂErdoÄŸan'ın anlattığına göre... Taksim Meydanı için bir Alman firmasına proje yaptırılmış, Anıtlar Kurulu'na sunulmuÅŸtu. Anıtlar Kurulu'nun onay vermesiyle projenin uygulamasına geçilecekti.
      Bu proje uyarınca trafik meydanın altına alınacak, bu alana ayrıca yeraltı çarşıları da kurulacaktı. Alman firması projede, üç ayrı noktada cami yeri göstermişti.
     ÂTayyip Bey'in verdiÄŸi bilgi bu kadar oldu.
      Fazlası da bilinmiyordu. Çünkü proje kamuoyu önüne çıkarılmamıştı.
      Biz şunu sorduk:
     Â- Bu proje onaylanıp adeta oldu bittiyle yürürlüğe konacak yerde Ä°stanbul halkının görüşüne sunulsa, Ä°stanbul'da yaÅŸayan insanlar, yani kentin gerçek sahipleri projeyle ilgili bilgi sahibi olsa; ÅŸehir plancıları, mimarlar, çevreciler, ulaşım uzmanları projeyi önceden tartışsa daha iyi olmaz mı?..
      Erdoğan, Alman firmasının projeyi hazırlarken çeşitli kaynaklardan görüş aldığını söyledi, peşinden,
     Â- Proje halkın onayına sunulursa her kafadan bir ses çıkar bunun önüne geçemeyiz, anlamına gelecek bir cümle sarfetti.
      Mimarlar Odası Başkanı Oktay Ekinci'yi arayarak bu projeyle ilgili bilgisi olup olmadığını sorduk.
      Bildiklerini anlattı Ekinci...
      Proje yarışmasına geçmişte Dalan döneminde Taksim Projesi yarışmasına katılmış 10 firma ile üç yabancı firma çağrılmıştı. Firmalardan, bu tür yarışmalarda adet olmayan biçimde, yapacakları tasarımla ilgili düşüncelerini bildirmeleri istenmiş, ayrıca projede trafiğin meydanın altına alınması şart koşulmuştu.
      Bu dayatma üzerine 10 Türk firması yarışmadan çekilmişti.
      Sonunda proje Alman firmasına verilmiş... Kimlere danıştığı, hangi görüşten ne kadar yararlandığı belli olmayan bu firma da bir proje yaparak vermişti.
     ÂOktay Ekinci projenin geçmiÅŸte Semavi Eyice'nin BaÅŸkan olduÄŸu dönemde 1 No:lu Koruma Kurulu'nun önerisi üzerine ısmarlandığını ekledi. Eyice BaÅŸkanlığındaki Kurul'un kararında Taksim Meydanı'na "prensip olarak cami yapılabileceÄŸi" kaydedilmiÅŸ, ancak bunun için daha önce bir kentsel tasarım projesi hazırlanması gerektiÄŸi belirtilmiÅŸti.
      Peki Büyükşehir Belediyesi'nin projeyi gizli tutmaya hakkı var mı?
     Â- Hayır, dedi Oktay Ekinci, Koruma Yüksek Kurulu'nun aldığı bir ilke kararına göre Koruma Kurullarına sevkedilecek projelerin Mimarlar Odası'ndan geçmesi zorunlu. Oda bu tür projeleri 22 uzmandan oluÅŸan ÇED Komisyonu'ndan geçirerek burada oluÅŸan görüşleri bir rapor halinde projeye ekleyerek Koruma Kurulu'na yolluyor. Agah Oktay Güner'in Kültür Bakanlığı sırasında bu ilke kararı iptal edilmiÅŸti. Danıştay bu iptali reddetti. Kararı yerine koydu. Kültür Bakanlığı'nın bu kararı uygulaması gerekir.
     ÂBu proje açığa çıkarılmalı ve tartışılmalı. Her Ä°stanbullu bunu talep etmelidir.
Yazara E-Posta: M.Asik@milliyet.com.tr
