Şarap evde de yıllanır

Buzdolabı boyundaki bir kav dolabında, yıllarca mahzen şartlarında şarap eskitmek mümkün

Geçen hafta bu sütunlarda Türk şaraplarının giderek daha da derin ve zengin şaraplar haline geldiğinden söz ettik, yeni çıkan birçok gövdeli şarabın adını vererek, “Bunları şu günlerde içmek, neredeyse onları ziyan etmek demek... Çoğu en az iki-üç yıl daha dinlendirilmeli” dedik. Ve ardından da bir soru bombardımanıyla karşılaştık: “Diyelim ki bu şarapları aldık ve birkaç yıl dokunmamaya karar verdik. Nasıl saklayacağız?”
Eğer bir şato sahibi değilseniz ya da en azından bodrum katında bir mahzen yaptıracağınız müstakil bir taş eviniz yoksa, bu iş zor. Zira şarap yıllanabilmek, bozulmadan senelerce durabilmek için özel koşullara ihtiyaç duyuyor. Sabit sıcaklık bunların başında geliyor. Şarabın dinlenmek ve olgunlaşmak için istediği ideal sıcaklık 13 derece. Bunun altındaki sıcaklıklar şarabın olgunlaşmasını geciktiriyor, üzerindekiler de hızlı yaşlanmasına, yıpranmasına neden oluyor. Kuşkusuz sabit sıcaklıkla da iş bitmiyor. Bu istikrarlı derecenin yanı sıra şarabın titreşim de görmemesi gerekiyor. O yüzden karayolu kenarlarında, metro istasyonlarının yakınlarında bir mahzeniniz de olsa pek fayda etmiyor. Normal buzdolapları da kompresörleri çalışırken dolabı titreştirdiği için şarap saklamaya uygun değil.

Nemli ortam şart
Şarabın ideal koşullarda olgunlaşabilmesinin bir başka “olmazsa olmazı” da uygun nem oranında tutulması. Yüzde 60-80 nem şarap için ideal. Zira dış ortam çok kuru olursa, yatık tutulan şarabın mantarı içeriden ıslanıyor ama dışarıdaki kuruluk mantarı büzüştürüp şaraba hava girmesine yol açabiliyor. Şarabın en büyük düşmanı da oksijen; mantarından hava sızdıran bir şarap oksidasyona uğrayarak hızla bozuluyor. Şarabın doğrudan güneş ışınlarına maruz kalmaması ve içine sinebilecek kötü kokulardan uzakta tutulması da şart.
Neyse ki teknoloji şarapseverlerin emrinde ve kav dolapları sayesinde apartmanlarda da mahzen koşullarında şarap yıllandırmak mümkün. Miele, Gaggenau, Liebherr, Siemens, Eurocave gibi firmaların ürettiği dolaplar, şarap için özel tasarlanıyor. Sıcaklığı sabit tutuyor, özel izolasyonları sayesinde titreşim de yaratmıyorlar. Nem ayarları var, kokuları içeri geçirmiyor, havayı karbon filtrelerinden geçirerek dolaştırıyorlar. Bunca özellikten dolayı 150-200 şişelik buzdolabı boyundaki bir kav dolabının fiyatı
6 bin lirayı buluyor ama değerli şarapların bozulma riskini göze aldığınızda, dolap yatırımı yıllar içinde kendini amorti ediyor.

Büyük dolaplar ideal
Şarap dolabı alacaklar öncelikle yerli sanayinin yaptığı ve gerçek kav dolabı özelliklerine sahip olmayan dolaplardan uzak durmalı. Bazı kurnaz firmalar, meşrubat dolaplarına ahşap süsler yapıp
kav dolabı gibi satıyorlar. Dünya markalarından dolap alacaksanız tek sıcaklık dereceli olanı seçmelisiniz. Zira beyazlar için 6-8, kırmızılar için de 16 derecelik bölümleri olan dolaplar şarapları bekletmeye değil, servis öncesinde kısa bir süre tutmaya yönelik, restoranlar için üretilen dolaplar. Uzun süre bekletmek için 6 derece çok düşük, 16 ise çok fazla.
Yine şarapseverlerin çoğu mutfaklarda tezgah altına bile giren 70-80 şişelik küçük dolaplara meyledebiliyor, sonra da pişmanlık duyabiliyorlar. Bu dolaplar motor teknolojisi nedeniyle büyüklere çok yakın fiyatlarda. Üstelik o kadar şişeyi de ancak en küçük boylardan ve tıkış tıkış koyarsanız alıyor, şarap seçme zevkini azaltıyorlar. Üstelik dolabı olan şarapsever koleksiyon tutkusunu artırdığından, bu hacim kısa sürede yetersiz kalıyor.