Yeni şarkıları nerede keşfediyoruz?

Dijital platformlar, YouTube, radyo, konser salonlarının programları, festivaller, müzik mağazaları, mekanlar, müzik yazarları...Hayır, hiçbiri değil

Bir ajans için yapılmış araştırmanın sonuçlarından ilgimi çeken bilgileri paylaşmak istiyorum. Son bir buçuk yılda Türkiye’de dijitalden müzik dinleme oranı yüzde 30 artmış. Yani telefon üzerinden data kullanımına bağlı alışkanlıklar tam gaz devam. İlginç bir bilgi: 15 Temmuz darbe girişiminin ardından müzik stream rakamlarının bir anda yüzde 50 artması. “Politik ve sosyal buhranlarda daha fazla müzik dinliyoruz” diyor araştırma. İşler sarpa sardığında müziğin sesi yükseliyor galiba. (Eminim başka açıklamaları da vardır stream’deki artışın.)

Türkiye’de 2016 yılında en fazla stream edilen şarkılar Türkçe rap şarkıları. Pop şarkıları değil. Her gün magazin basınında gördüğümüz “ünlü”lerin müzikleri de değil. Onlar belki radyolarda en fazla çalınan ya da müzik kanallarında ne fazla gösterilen isimler olabilirler. Ama kişinin gidip sevdiği şarkıyı bizzat tıklayarak dinlediği stream platformlarında bu isimler gerilerde. Türkçe şarkıların stream edilme ortalamasından 14 kat fazla stream edilen rap şarkıları var.

İlginç bir bilgi armoniyle ilgili. Türkiye’de en fazla tutan şarkılar F minör tonunda bestelenmiş. Stream istatistikleri bunu gösteriyormuş. Minör, Türk halkının tercihidir onu biliyorduk ama Fa minör tutkunluğunu bilmiyorduk. Uzmanların bir açıklaması olmalı. Daha sonra Do minör ve Mi minör geliyor. La minörün olmaması beni şaşırtmadı desem yalan. Doğada en fazla bulunan ses “La” neticede.

Türk insanının müzik zevki ve şarkı seçimi neye göre şekilleniyor? Sevdiğimiz şarkıları nerede duyuyoruz da takipçisi oluyoruz? Nerede öğreniyoruz? Onlarla ilk nerede karşılaşıyoruz? Bu başlıktaki soru aynı zamanda. Yanıtı basit. Diziler. Dizilerde çalan müzikler, dizilerde yer alan şarkılar, dizi karakterlerinin söylediği seslendirdiği ya da o karakterlere önemli sahnelerde eşlik eden şarkılar.

Durum dünyada da bizdeki gibi

Türk insanı yeni müzikleri dizilerden keşfediyor. Dünyada da bu durum benzer. Ne listelerden, ne müzik programlarından, ne radyodan, ne müzik yazarlarının önerdiklerinden, ne de mağazalardaki raflardan bakıp görüyorlar. Elbette genelleme yaparak, çoğunluk bu şekilde davranıyor demeye getiriyorum. İstisnalar vardır. Bana kalırsa araştırmada yer almayan “eş, dost, arkadaş tavsiyesi” olabilir bir diğer önemli müzik keşif yolu. Verilere göre ikinci önemli müzik keşfi reklamlar aracılığıyla yapılıyor. Reklamlarda kullanılan müzikler sanatçıların seslerini geniş kitlelere duyurması için çok etkili.

Google aramaları ve sosyal medyanın etkisine gelince elbette buradan da insanlar pek çok türde müzik ve sanatçı görüp öğreniyor. Gelen bilgilere göre Türkiye’de geçen yıl bu alanların kralı Kalben ve şarkıları olmuş. Stream verilerini analiz etmek, insanların sadece neyi ne kadar dinlediğini değil, ne zamanlar dinlediğini de ortaya koyuyor. Bir nevi duygusal haritamız da bu şekilde ortaya çıkıyor. Neyi ne zaman dinliyoruz bunu başka bir yazıya saklayayım izin verirseniz.

Son bir bilgi: Hafta başında ve cumaları daha fazla müzik dinliyoruz. Hafta içi tercihler enstrümental müzik yönündeymiş. Elektronik, house ve türevlerini, klasik müziği de katmak lazım bu hesaba. Bu bilgiler sizi tarif etti mi, size uydu mu bilmiyorum. Veriler böyle gösteriyor.

Kitap gibi dergi: Headbang

Edİtörlerİ Çağlan Tekil ve Doğu Yücel’in elinde görünce hemen elime alıp inceledim. Gayet güzel bir boyutta, kaliteli bir baskıyla hazırlanmış yepyeni, kitap boyutlarındaki özel Headbang. Dergi ve gazete standlarında değil kitapçılarda yer alacak. Ve umuyorum ki yeni sayıları gelecek. Müzik dergiciliği sırf Türkiye’de değil dünyada da çok zor günler geçiriyor. Headbang, okurlarıyla ayakta kalmayı bilen, sırtını sadık kitlesine dayayarak varolan bir dergi. Şekil ve format değiştirse de yoluna devam ediyor. Bu çok değerli. Kitapçınızdan ısrarla isteyiniz.

DİNLEMENİZ GEREKEN 5 ŞARKI

- “Lemon To A Knife Fight” / The Wombats: İngiliz ekip The Wombats’ın “Beautiful People Will Ruin Your Life” adını taşıyan albümü platformlarda ön satışa sunuldu. İlk single radyo dostu bir pop şarkısı. The Wombats radyoları, radyolar da onları seviyor.

- “Matter of Time” / Sharon Jones and the Dap-Kings: 2016’da hayatını kaybeden soul ve funk vokali Sharon Jones’un grubu The Dap Kings ile kaydettiği son albümden. İyi soul!

- “Pick Yourself Up” / Gregory Porter: Amerikan caz vokalisti Gregory Porter, Nat King Cole’a olan ilgisini onun şarkılarını yorumlayarak kayda geçiriyor. Birinci sınıf.

- “All Night 1” / Romare: Sanatçının geçen geçen hafta Live Sessions serisinde yer alan parça aklınızın bir kenarında bulunsun. 9 Aralık’ta Garaj’daki performansa kadar.

- “The Next Time We Wed” / The Fratellis: İngiliz alt-rock ekibinin yeni albümü 2018 Mart’ta bekleniyor. İlk single “The Next Time We Wed” neşeli parti / rock titreşimleri yayıyor. Her zamanki gibi…