Türkiye Ezhel mi dinliyor?

Ezhel, Spotify üzerinde 2018’de Türkiye’de en fazla dinlenen isim olmuş. Peki bu ne gösteriyor? Türkiye’nin Ezhel dinlediğini mi, yoksa Spotify verilerinin aslında para ödeyerek stream platformu üzerinden müzik dinleyen belli bir kitlenin müzik zevkini yansıttığını mı?

Baştan söyleyeyim. Doğru yanıt ne ilki, ne de ikincisi. İlla gerçeğin peşine düşüyorsak o zaman şöyle demeliyiz, biraz ilki, biraz ikincisi. Nitekim Spotify pek çok istatistik paylaşmasına rağmen Türkiye’de kaç premium üyesi olduğunu açıklamıyor. Bu üyelerin profillerine dair de elimizde pek bir bilgi de yok. Bu açıdan bakarsak ve dünyadaki genel verilerden hareket edersek spottaki ikinci cümleye yaklaşıyoruz. Ancak şu da bir gerçek ki Türkiye’de bugün müzik sahnesindeki en heyecan verici şeylerden biri rap. Ve Ezhel bu müzikte dev salonları doldurabilen, farklı kesimlerden, yaş ve özelliklerden kalabalıkları peşinden sürükleyebilen bir iki isimden biri. Yani bu ilk cümle de gerçeğe aykırı değil.

Daha çok alternatif ve en çok da rap

Önce Spotify 2018 verileri ne diyor ona bakalım. Türkiye’de en çok Ezhel stream edilmiş. Bu, yıl toplamında da böyle ay bazında da böyle. En çok stream edilen şarkılar listesinde de ilk üç sırada Ezhel’in şarkıları var. Listelere en fazla eklenen şarkı kategorisinde de Ezhel’in “Geceler” isimli şarkısı görülüyor. Yaşlara göre en fazla dinlenen şarkılar arasında da gene Ezhel’in şarkılarını görüyoruz .

En çok takipisi olan sanatçılar hangileri diye bakılınca Sezen Aksu, Tarkan, Sıla, Ahmet Kaya gibi isimler sıralanıyor. En çok paylaşılan şarkılar listesinde ilk iki sıra Yüzyüzeyken Konuşuruz’un. Ezhel ve Yüzyüzeyken Konuşuruz dışında ben bakınca listelerde şu ana kadar adı geçenler ve rap dışında sadece Aleyna Tilki görüyorum. İyi de nerede bu YouTube’da milyonlarca kez tıklanan popçularımız? Hadi onları bırakın en azından bir Duman ya da Mor ve Ötesi görmek neden mümkün olmuyor? Yanıtını vereyim; Spotify kullanıcısı bu müzikleri dinlemiyor. Bu tablodan çıkan en net sonuç herhalde budur. Spotify’da daha çok alternatif ve en çok da rap dinleniyor. Pop dinleyicisi daha çok YouTube’da.

Her mecranın kralları kraliçeleri farklı

Daha önce denk geldi değindik, mecralar kendi dinleyicisini ve içeriğini oluşturuyor dedik (“Viral 50 listesini kurcalarken” 11 Ağustos, “Viral 50 listesinden notlara devam” 12 Ağustos). Dolayısıyla her mecranın kralları kraliçeleri farklı. Birinde büyük olan diğerinde hiç olmayabilir bile. Spotify’ın viral listelerini takip eden biri için bu durum sürpriz değil, çünkü bu listelere bakarsanız Türkiye’nin bambaşka bir yer olduğunu düşünebilirsiniz. Baştan aşağı alternatif isim doludur bu listeler. Oysa araba radyosunda çalan sanatçı, kuruyemişçideki ekranda videosu dönen sanatçı, kuaförde çalan radyo istasyonu size başka şeyler dinletir. Türlerle mecralar arasında yakın ilişki var. Pop eski ya da geleneksel mecraların müziği. Yeni mecra, kullanıcısının zevkine ve davranışına uygun olarak yeni müziklerin daha fazla dinlendiği yer. Spotify verileri bize bunu söylüyor. Diğer rakamsal büyüklükler ilgi çekici olabilir ama Türkiye şöyle böyle demek için yeterli değiller. Bazı istatistikler ise hakikaten komik. Yaş gruplarına göre en çok dinlenenler listesinde 30-54 yaş aralığına bir bakarsanız gülmekten yere yatabilirsiniz.) Spotify’da odaklanmamız gereken en önemli veri dinlenme oranları değil playlist’lere eklenme oranlarıdır. Spotify’da global anlamda en fazla albümler değil listeler dinleniyor. Bunlar ya editörlerce hazırlanıyor, ya algoritmalar tarafından öneriliyor veya kişiler tarafında kendi profilleri altında farklı amaçlara uygun olarak yaratılıyor. Liste öne çıkınca bir diğer önemli konu da “listelere uygunluk” oluyor. Bu kavram müziğe stream sonrası giren bir kavram sayılabilir. Yani çok takipçisi olan listelere şarkı sokabilmek önemli bir tanıtım. Bu listelere girebilmek için ister istemez bu listelere uygun nitelikte şarkılar hazırlandığı yolunda haberler var. Milyonlarca takipçili bir listeye o hafta yeni eklenen bir şarkınızın, albüm tanıtımınıza ne kadar katkıda bulunacağını hayal edebilirsiniz. Teknoloji, dinleyici davranışı, şarkılar ve türler arasındaki ilişki her zamankinden daha hareketli ve heyecanlı.

Türkiye’de 2018 yılında Spotify’da en çok paylaşılan şarkılar

- Boş Gemiler
(Yüzyüzeyken Konuşuruz)
- Dinle Beni Bi’
(Yüzyüzeyken Konuşuruz)
- Mary Jane (Bueey Soprano)
- Yalnız Çiçek (Aleyna Tilki)
- Bodrum (Yüzyüzeyken Konuşuruz)

Spotify’da 2018 yılının ilk 10 ayında Türkiye’de her ay en çok dinlenen sanatçılar

- Ocak Ezhel
- Şubat Ezhel
- Mart Edis
- Nisan Ezhel
- Mayıs Ezhel
- Nisan Ezhel
- Mayıs Ezhel
- Haziran Ezhel
- Temmuz Ezhel
- Ağustos Ezhel
- Eylül Ezhel
- Ekim Ezhel

Türkiye’de 2018 yılında Spotify’da çalma listelerine en çok eklenen şarkılar

- Geceler (Ezhel)
- Heyecanı Yok
(Gazapizm)
- Yalnız Çiçek
(Aleyna Tilki)
- İmkansızım (Ezhel)
- Hiç Işık Yok (No.1)

Spotify’da 2018 yılında Türkiye’de yaş gruplarına göre en çok dinlenen şarkılar

- 0-17: Geceler (Ezhel)
- 18-24: Geceler (Ezhel)
- 25-29: Geceler Ezhel)
- 30-34: Yalnız Çiçek
(Aleyna Tilki)
- 35-44: Yalnız Çiçek
(Aleyna Tilki)
- 45-54: Havana (Young Thug & Camila Cabello)