İsveç’in yeni “soft power” hamlesi: First Aid Kit

İsveç çıkışlı sanatçı ve müzik insanlarının dünya popüler müzik piyasasında hatırısayılır bir yeri var. Klara ve Johanna Söderberg kardeşler bu dalganın en yeni üyeleri olabilir

First Aid Kit, folka gönül vermiş bir ekip. İsveçliler, Stockholm çıkışlılar. Ama hedef kitleleri kendi şehirleri Stockholm’deki dar bir indie camiası değil. Onlar sıradan Amerikan halkının müzik kulağına hitap ediyorlar. Ve bu işte hayli başarılılar.

Müziklerini doğru aktarmak için sanırım öncelikle Fleedtwood Mac etkisinden bahsetmek gerekiyor. ‘70’lerin popüler folk sound’unu en iyi tarif eden şarkılara onlar imza atmış olabilir, o bakımdan.

Stevie Nicks’in büyüleyici vokallerine ve Fleetwood Mac’in büyüleyici bir berraklıktaki grup sound’una biraz Joni Mitchell ekleyelim, America’nın “Ventura Highway”de kullandığı gitarları da kullanırsak sanırım ne demek istediğim anlaşılacaktır.

Kategori farkını göreceğiz

First Aid Kit, İsveçli olmalarına rağmen zihinleri ve kalpleri Amerikan kırsalında, sonsuz ovaları ve ufku kesen bir yolda yoluna devam eden eski tip bir arabada ya da yol üstündeki bir diner’da olan iki kızkardeş.

Zaten şu anda turnede oldukları yerlere bakarsanız Oakland, Portland, Seattle, Vancouver, Nashville, Amerika’yı baştan başa kat ettiklerini görebilirsiniz.

Referanslarını onları dinleyince tahmin etmek zor değil ama ben sayayım. Çocukken çok fazla Bob Dylan, Johnny Cash, Gram Parsons, Leonard Cohen dinlediklerini ifade etmişler. Geçen martta Stockholm’de Leonard Cohen şarkılarını seslendirdiler bir anma konserinde.

Müziyen babalarının izinden giderek şarkı söylemeye başlayan, Stockholm metrosunda müzisyenlik de dahil, buldukları her yerde şarkı söyleyip müzik yapan ikili bugünlerde yeni albümü “Ruins”i yayınladı.

Bu onların dördüncü, Sony Columbia ile anlaştıktan sonra yayınlanan ikinci uzunçaları. Sony detayını veriyorum çünkü dünya çapında olmaları bu imzanın ardından oldu.

Ama elbette Sony’nin dikkatini çeken ilk çıkışlarını, yeteneklerini ve dikkat çekici vokallerini bir kenara koyarsak, Fleet Foxes’a olan hayranlıklarına ve “Tiger Mountain Peasent Song” cover’ına borçlular.

Teknik olarak “Amerikan folk şarkıları söyleyen romantik kızlar” gibi bir görünümden, bugün artık referans aldıkları isimlerle aynı kulvarda yürümeye başlamış, klasik Amerikan folk müziğinin popüler yanlarını öne çıkararak dünya çapında bir şöhrete doğru uzanan başarılı bir ekip görünümündeler.

Burada altı çizilmesi gereken bir nokta varsa o da First Aid Kit’in “Ruins”de uluslararası bir sound elde etmiş olması. Bu sound’da İsveçli ya da indie hiçbir şey yok. Bu net ve katıksız bir Amerikan folk sound’u. Orta Amerikalı bir grup da olabilirdi bu iki kardeş, İsveçli ya da Bulgar. Hiç fark etmez. Bu yönüyle bu müzikle ekip artık çıkış referansları olan folk revival ekibi Fleet Foxes’ın ele alındığı “indie” kategorisinden “pop”a geçmiştir.

Bence bu yıl sonunda bir sürü ödüle aday olurlarken de bu kategori farkını göreceğiz.

Folk anlayışıyla kaydedilmiş

Albüme odaklanırsak, 10 şarkılık bu albüm baştan sona akustik gitarın hakim olduğu minimal bir folk anlayışıyla kaydedilmiş. İsveç’te falan değil Portland’da keydedilmiş. Bu albümün prodüktörü Tucker Martin. Kendisi Nashville’de doğan Colorado’da yaşayan, sonradan Seattle’a yerleşmiş, yolların tozunu yutmuş bir müzik adamı. Çalıştığı bazı grupları sayayım ki First Aid Kit albümüne dair kafanızda bir imaj oluşsun. R.E.M., Stephen Malkmus, The Decembrists, Beth Orton, Sufjan Stevens, Iron & Wine, She & Him. Dediğim gibi bu albümle ilgisi olduğu fikrine kapıldığım isimleri aradan seçtim.

Bu albümün ilk videosu “Fireworks” adlı şarkıya çekildi. Video bir Amerikan lisesinin yılsonu balosunu anlatıyor. Hikaye tabii ki ‘70’ler sonunda. Sırf buradan bile tarzı ve referansları tahmin edebilirsiniz. Açılış şarkısı “Rebel Heart”, “It’s a Shame”, “Postcard” klasik anlayışta folk şarkılarına benziyor. “My Wild Sweet Love”da ancak çağdaş folk revival gruplarında olabilecek vokaller ve melodi yapısı var. “Ruins”, “Hem of Her Dress”, ”Nothing Has To Be True” buna benzer anlayışta şarkılar.

İsveçli müzisyenlerin ve müzik insanlarının dünya pop müziğindeki etkisi Abba’dan bu yana devam ediyor. Amerikan ana akım pop müziğine beste veren Max Martin gibi piyasanın kurdu isimlerden, Avicii gibi EDM starlarına geniş bir yelpaze var işin mutfağında ve sahnelerde hayli aktif görevlerde bulunan.

First Aid Kit, İsveçlilerin dünya piyasasına ve dolayısıyla uluslararası dinleyicinin kalbine olan erişim imkanlarını iyi kullanıyor. Avantajlardan faydalanıyor.

İki de ders veriyor. Bir, kim olursan ol uluslararası piyasada sesini duyurabilirsin. Bunu illa yerel değerlerine dayanarak yapmak zorunda falan da değilsin. Kalbinin sesini dinle.

İki. Sahneni büyük tutar, hikayeni düzgün anlatırsan, seni ve şarkılarını kabul edebilecek koskoca bir dünya var önünde.