‘Gentrification’ ve bir albüm

ABD’li prodüktör ve müzisyen Chaz Bundick’in (Toro Y Moi) yeni albümü “Outer Peace”i dinlerken konu kendiliğinden kentsel dönüşüme geldi.

En keskin dilli mizah dizilerinden biri olan “Southpark”ın bir bölümünde “gentrification” ele alınıyordu. Bu terimin Türkçedeki en yaygın karşılığı “soylulaştırma” sanırım. Şehrin, evsizlerin ve fakir fukaranın yaşadığı kıyı köşe mahalleleri, ucuz kiraları fırsat bilen üçüncü nesil mekanlar tarafından işgal edilirken mahalle halkı hafiften dışlanıp “yeni manzaraya uymayan yerel unsurlar” haline geliveriyordu. Hele hele şehre Whole Foods (ABD’de pek moda olan sağlıklı yaşam marketleri zinciri) açıldıktan sonra insanların hali tavrı iyice değişiyor, bir anda herkes kahve ve şarap uzmanı oluveriyor, sağlıklı yaşam, fit olmak en önemli konu haline gelirken, habire avokadolu bir şeyler yenmeye başlanıp bu standartları tutturamayanlara demode, muhafazakar ya da geri kalmış gözüyle bakılıyordu.

İçe dönük dışa kapalı mekanlar

Bir sonraki aşamadaysa inşaat sektörünün olaya el koyduğunu görüyorduk. Ortalık bir anda “yaşanılası mekanlar” gibi kuru laflar altında sitemsi alışveriş merkezli, restoranlı içe dönük dışa kapalı mekanlarla doluyordu. “Yepyeni bir yaşam enerjisi” gibi laflar havada uçuşuyordu. İşte bu modern ve herkesin sözde aşırı cool, mutlu olduğu, kadınların adamların devamlı tuvaletler ve takım elbiselerle dolaşıp bir çeşit üst seviye yaşam sürdüğü hayal edilen mekanlarda çalan müzikler hep aynı ritimlere seslere efektlere sahip sabit ritimli şeylerdi. “Southpark”çılar bu mekanlardan birinde geçen sahnelerin tamamında bahsettiğim türden müzikleri, yani kuru kuru funky house’u ya da disco house’u dayıyorlardı arka plana. Ve bence haksızlık ediyorlardı. Bu kadar ayrıntı arasında en fazla bu beni etkilemişti. Çünkü ben house severim ama hadiseyi bu bağlam içinde görünce insan hem üçüncü nesil şeylerden (ki kahveyi de severim) , hem de beraberinde gelen kültürden ve tabii ki müzikten de soğuyor. “Southpark” yazarları çok zeki insanlar ve en büyük başarıları insanları nasıl rahatsız edeceklerini çok iyi bilmeleri.

Bu bölüm 2015’te yayınlanmıştı yani gentrification sürecinin ayyuka çıktığı zamanlarda. Ben bu bölümü izlediğim dönemde ABD’li prodüktör, müzisyen Toro Y Moi’nın (Chaz Bundick) “Still Sound” diye bir şarkısına bayağı sarmıştım. Ve bu şarkıya çok benzer şeyleri bu bölümde duyunca bayağı canım sıkılmıştı. Yıllar geçti bugün gentrification olmayan yerimiz kalmadı. Toro Y Moi bu arada üç albüm daha yaptı. Geçen hafta da yeni albümü önümüze geldi. Bu albümden bahsetmek için yola çıkıp kentsel dönüşüm retrospektifi gibi bir yazı yazdığımın farkındayım ama “Outer Peace” adlı bu albümü ve ait olduğu tarzı, size kültürel bağlamıyla anlatmak istedim.

“Pozitif” parçalar bunlar

Toro Y Moi aslında chillwave denen bir alt türde yakın duruyor. Aklı fikri ‘70’lerin ‘80’lerin ritim ve sound’larında olan ama çağdaş efektler ve müzikal estetiklerle donanmış “pozitif” parçalar bunlar. Amaç iyi şeyler düşünmek, iyi hissetmek.

Her notasında bunu alırsınız. “Southpark”ın tespiti çok ince ve isabetli aslında. Çünkü bu tip alt türler, bahsedilen yaşam tarzlarının da talep ettiği, bir manzarayı tamamlayıcı unsurlar olarak görülen “urban”, yani kentli müzikler.

Bu durum, bu tür müziklerin kayda değer niteliklere sahip örneklerine gölge düşürmez elbette. Bundick bütün iyi prodüktörler gibi çok iyi müzik dinleyen biri. Satır aralarında şahane referanslar bulmak mümkün. Ben keyif aldım. Meraklısına tavsiye ederim. Kentler, toplumsal dönüşüm ve müzik üzerine saatlerce konuşulup, kitaplar dolusu yazılsa gene mevzu bitmez.

Single masası

“Ibrik” Bonobo: “Migration” albümü ve VW Arena’daki canlı performansı henüz unutmadık. Üzerinden iki yıl geçmiş bile. Bonobo’nun ilk yeni malzemesi Fabric Presents serisi çerçevesinde geldi. Bu seride yayınlanmayı bekleyen 21 şarkı daha var.

“All I Want” Broken SocIal Scene: Kanada çıkışlı müzik platformu Broken Social Scene’in yeni albümü 5 Şubat tarihinde piyasada olacak. Geçen hafta piyasaya verilen single ekibin zengin müzikal arka planını ve moda tabirle “insan kaynağı”nı güzel yansıtıyor. Vokaller, armonik çeşitlemeler, synthe ve gitarların uyumu yerinde. Albümü aperitif ya da uvertür olarak kabul ettik, keyifle dinledik.

“DAWAN” Apparat: Alman techno entelektüeli Sascha Ring (Apparat), yeni bir single verdi yayına. Ring’in Moderat’tan bu yana ilk yeni malzemesi bu. Drum’n bass altyapılarıyla “DAWAN”, ‘90’lar nostaljisine neden oldu. Sayesinde eski drum’n bass CD’lerini bulup çıkardık kısık ateşte dinlemeye geçtik.

“Harmony Hall” VampIre Weekend: Vampire Weekend’in yeni albümüyle ilgili bilgileri daha önce duyurmuştum. Baharda çıkması planlanan albümün ilk single’ı “Harmony Hill” grubun aşina olduğumuz melodi ve ritimlerine dönüş şarkısı olmuş açıkçası. B yüzünde yer alan balad formatındaki “2021” için de aynısı geçerli. Balad dediysem, Vampire Weekend usulü balad.

“Exits” Foals: “Everything Not Saved Will Be Lost” adındaki yeni “Foal” albümü yakında piyasada olur. Aslında iki albüm demeliyim. Çünkü Vol 1 ve Vol II şeklinde bir yıla yayılarak gelecek bu albüm. Foals’un rock / dans coşkusu hafif dinmiş, synthe’leri bol yeni bir sound gelmiş. En azından “Exits”i dinledikten sonra ilk izlenim bu şekilde.