Teknoloji pek çok günlük alışkanlığımızı değiştiriyor. Eskiden müzik dinlerdik şimdi kulaklıktan müzik dinliyoruz. Eskiden topluca bir odaya tıkılır müzik dinlerdik. Şimdi kulaklıktan müzik dinliyoruz. Aslında biz hep kulaklıktan müzik dinliyoruz. En son ne zaman kulaklık takmadan müzik dinlediniz? Şöyle detayları duyacak kadar müziğin sesini en son ne zaman açtınız? Böyle bir şey artık kalmadı. Sanırım komşuların şikâyet etmesi de mazide kaldı çünkü kulaklıklarımız var.Teknoloji pek çok günlük alışkanlığımızı değiştiriyor. Eskiden müzik dinlerdik şimdi kulaklıktan müzik dinliyoruz. Eskiden topluca bir odaya tıkılır müzik dinlerdik. Şimdi kulaklıktan müzik dinliyoruz. Aslında biz hep kulaklıktan müzik dinliyoruz. En son ne zaman kulaklık takmadan müzik dinlediniz? Şöyle detayları duyacak kadar müziğin sesini en son ne zaman açtınız? Böyle bir şey artık kalmadı. Sanırım komşuların şikâyet etmesi de mazide kaldı çünkü kulaklıklarımız var.
Artık CD satın almıyoruz, bazen plak alıyoruz ama rakamlar sembolik. Yaptığımız şey, aboneliklerimiz üzerinden müzik stream etmek. Video izlemek.
Televizyon bildiğimiz anlamda artık pek yok. Neredeyse tamamen stream’e dönüldü. Reklamsız falan dizi ya da belgesel izleniyor. Gazete kâğıttan değil internetten okunuyor. Haberler sosyal medyadan alınıyor. Bunların hepsini çoktan kanıksamış durumdayız ama bir 10 yıl önce hiçbiri yoktu.
Geçenlerde okuduğum bir yazıda kitap okuma alışkanlıklarından bahsediliyordu. Dünyada şu anda trend beklenenin aksine e-kitap değil audio book. Yani Kindle ve benzeri tabletler üzerinden kitap okumak kâğıdın yerini alamadığı gibi “sesli kitap” formatına da yenik düşmek üzere.
Şu anda en fazla büyüyen pazar sesli kitap pazarı. Yıllık 5 milyar dolarlık hacmi olan bir pazardan söz ediyoruz. Çin ve Avrupa büyümeye en fazla açık alanlarmış. Amerika’lar bu iki pazarın toplamından da büyük bir hacme sahip deniyor.
Hayatımıza ne getirir ne götürür kestirmek zor. Ama kitap okumak, hatta e-kitap okumak eski kafalılık olarak algılanabilir yakında.Her şey bir yana, bir kere yepyeni bir iş kolu var artık. Kitap seslendirmek. Milyonlarca indirilen kitapları seslendirmek cidden iyi telif gelirleri getiren bir iş.İnsanların bir iş yaparken aynı anda başka bir işi daha yapma arzusu yani “multi task” denen zamanın ruhuna uygun sesli kitaplar. Araba kullanırken, ev işleri yaparken kitap dinleyebilirsiniz. Bu çok cazip ama acaba formatın kendisini deforme eder mi sesli kitaplar? Bunu henüz bilemiyoruz. Bildiğimiz şey her gün daha fazla sayıda kitabın audio book seçeneğiyle sunulması.
(Yazarının sesinden dinlenebilen kitaplar giderek artan bir uygulama. Bu alan büyüdükçe çeşitlenecek orası kesin.) Aynı kitabı farklı seslendirmelerle okumak gibi seçenekler yakındır.
Öte yandan, mesela klasiklerin seslendirmeye uygun olup olmadıkları ayrı bir tartışma konusu. Yani seslendirmeye uygun kitaplar var, uygun olmayan kitaplar var. Bu durumda format kendi içeriğini de üretecektir.Bundan 10-15 yıl kadar önce bugünlere dair pek çok öngörüde bulunuluyordu. Bir kısmı isabetli oldu, bir kısmı hiç tutmadı. Bir kısmı komik bile kaldı.Kitaplar ve yayıncılık yepyeni mesafeler kaydederken teknolojinin aslında eski âdetlere hiç de düşman olmadığı fark ediliyor sanırım.Sizi bilmem ama denedimse de kitap dinlemeyi başaramadım. Ben okumaya devam edeceğim. Bir noktada kitap dinlemenin kitap okumaktan daha popüler olacağından eminim. Ama “dinleyen” değil “okuyan” biri olmayı tercih edeceğim sanırım. Okumak ve dinlemek arasındaki felsefi farkı da bir başka yazıya bırakayım.
