Simon Brette

Antropolog Marc Augé  “Yaşsız Zaman” isimli kitabında “Hayal gücümüzün hammaddesi zamandır” diyor. O hayalperestlerden biri de 36 yaşındaki Simon Brette. 

Mekanizma tasarımcısı Brette’in çocukluğu Fransa’nın Auvergne bölgesinde marangoz babasıyla birlikte diğer zanaatkarları izleyerek geçti. Brette, ahşaptan çok mekanik araç gereçlerin kullanımıyla daha çok ilgileniyordu. Kendisini saat yapımına götüren bu merakı günün birinde bildiği bütün büyük saat şirketlerine e-postalar göndermesine neden oldu. Gelen cevaplarda saatçilik eğitimi alması gerektiği yazıyordu. O da İsviçre’ye gidip bir saat yapım mühendisi oldu. 

Simon Brette 2011’de mezun olunca ünlü saat ustası Jean-François Mojon’un kurucusu olduğu Chronode’da mekanizma uzmanı olarak çalıştı. Sonra MB&F dönemi başladı. Bu dönemde yapımına katkıda bulunduğu LMX modelinin başarısı üzerine kendi adını bir saatin üzerinde görme hevesine kapılmış olabilir çünkü Nisan 2021’de MB&F’den resmi olarak ayrıldı. 

Cenevre’de yaşayan Simon Brette, İsviçre saat endüstrisindeki entegre üretim eğiliminin küçük atölyeleri ve uzman zanaatkârların işlerini etkilediğini ve müşteri kaybettiklerini görmüş. Gerçekten de öyle, 2000 sonrası giderek artan sayıda markanın entegre saat üretimine geçmesiyle başlayan süreçte kendi mekanizmasını kendisi üretemeyen firmalar küçümsenmeye başlandı. Bu durum halen devam ediyor, üstelik mekanik saatlerin cazibesine yeni kapılan ve fikirleri henüz olgunlaşmamış bazı meraklılar  bile “şu marka kendi mekanizmasını kendi üretmiyor” cümlesini bir aşağılama olarak kullanıyor. Simon Brette’in büyük ilgi görmesinin nedeni de işte bu genel eğilime karşı çıkması ve bağımsız zanaatkârların durumuna dikkat çekmesi. 

Simon Brette, 18 ay boyunca piyasaya yaptığı küçük işlerle hayatını idame ettirip bir yandan yapmak istediği saat üzerine düşünmüş. Yeni bir mekanizma ve yeni bir kasa fikri olgunlaşınca hiç tanımadığı 20 koleksiyonere e-posta yoluyla yeni saatin çizimlerini gönderip abonelik yöntemiyle saat üreteceğini açıklamış. Toplam 12 kişi abone olmaya karar verince prototip geliştirilmiş ve 12 Nisan 2023’te 13 bağımsız zanaatkârın emeğiyle üretilen 39 mm çapındaki Chronomètre Artisans modeli resmen duyuruldu. Coşkuyla karşılanan saat üretimin zahmetli oluşu nedeniyle yıllar süren bir bekleme listesine neden oldu. Üstelik bu saat hiç ucuz değil vergiler dahil 60 bin CHF! Yılda ancak 12 saat üretilebiliyor. 

Chronomètre Artisans, yani zanaatkâr işi kronometrenin birçok özelliği var. Ejderha pulu adı verilen özgün desenli kadran en önemlisi değil, şaşırtıcı olan şey işleyişi görülebilen, kendine özgü tıklama sesi duyulabilen ve parmaklarda hissedilebilen kurma mekanizması. Özgün mekanizma çift zemberekli olduğu için 3 günlük güç rezervi sağlıyor. Eşapman ise modern saatlerin aksine eski denizci kronometrelerinde olduğu gibi geleneksel bir hızda çalışıyor. Saat kasası işlenmesi zor bir metal olan zirkonyumdan yapılıyor. Kimilerine göre ise asıl büyük olay yapılması son derece zor olan içbükey vidalarda.  

Zanaatkârları kurtaracak mı bilinmez ama Chronomètre Artisans, 2023 yılının ilham uyandıran saati ödülünü kazandı ve şimdiden yıldızlaştı.