Bir toplumda en önemli sorun işsizliktir. Çünkü işsiz olan insanın hiçbir geliri kalmayınca aç kalıp her türlü sapıklığa girişebilir. Yüzyılın en ünlü iktisatçısı Keynes de sosyalizmin çözmek istediği sosyal adalet sorununun aslında bir istihdam sorunu olduğunu düşünerek, buna çare aramıştır. Gerçekten tam istihdam olsa ücretsiz kimse kalmaz, gelirler yükselir. Böylece adalet de sağlanmış olur.Ülkemizde işsizlik 2001 krizinde birdenbire artmadı. Krizin derinliğini kestiremeyen işverenler 2001 yılı boyunca çalışan sayısını korumaya çalıştı. Kaldı ki, işten çıkarma zaman alır. İşverenler krizde bunun yerine, nominal ücretlere zam yapmayarak, reel ücret maliyetini düşürmeye çalıştı. Fakat ertesi yıl dayanma güçleri kalmadı ve işten çıkarmalar baş gösterdi. İşsizlik de haliyle arttı. Aynı yıl itibariyle büyüme oluşmaya başlamasına rağmen, işsizliğin artması bir emeğin kullanımında verimlilik artışı sağlamış oldu. Dün açıklanan TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) verilerine göre, işsizlik yüzde 11.2 çıktı. Yani işsizlik oranı, düşmek bir yana, giderek yükseliyor. 2003 yılında işsizlik yine düşmedi. Oysa artık büyümenin belli bir istihdam yaratması bekleniyordu. 2004 yılında da rekor büyüme performansına rağmen aynı yapı sürdü. Şimdi, aynı yapının 2005 yılında da sürdüğü gözleniyor. Hatta yılın ikinci yarısında işsizlikte yeniden artışlar baş göstermiş. Demek ki, elde edilen büyüme istihdam yaratmıyor.Dün açıklanan verileri biraz yorumlayalım. Bu veriler kasım, aralık ve ocak aylarının ortalamasından oluşuyor. Bu nedenle bir ölçüde aylık gelişmelerden arınmış (mevsimsellikten değil) nitelikte. İşsizlik azalmıyor Ortaya çıkan tabloda hem işgücü arzının artışı, hem de işgücü talebinin düşüşü rol oynuyor. Birincisi, 2004 yılında 21.9 milyon olan istihdam düzeyi yıl sonunda 21.3 milyona düşmüş. Yani işgücü talebi düşmüş. Bu düşüş özellikle haziran ayında başlamış ve 1.7 milyon kişi iş kaybetmiş.İkincisi, 15 yaş üstü nüfus geçen yıldan bu yana 1.3 milyon kişi artmış. Böylece işsiz sayısı 2.4 milyondan 1.7 milyona çıkmış. Bu gelişme özellikle hazirandan sonra başlamış. 15-24 yaş grubunda işsizlik geçen yıl yüzde 20'nin altındayken, şimdi yüzde 21.5'e çıkmış. Geçen yıldan bu yana işsizlik artışı kadınlarda ve erkeklerde aynı oranda olmuş. Yani artan işsizlik cinsiyet farkı gözetmemiş. Tarımdaki çöküş İşsizlik % 2003 2004 2005 Kent 12.5 13.3 13.2 Kır 7.5 5.6 8.2 Yukarıdaki tabloda 2003 yılından bu yana kır-kent ayrımlı işsizlik verileri gösteriliyor. Özellikle tarımdaki çöküşün işsizliği hızlandırdığı gözleniyor. Konuya yarın devam edeceğiz. 2004 2005 (IV) Mart Haziran Eylül Aralıkİşgücü durumu Türkiye toplamı 1. Kurumsal olmayan sivil nüfus (000) 70.949 71.294 71.558 71.827 72.0852. 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus (000) 50.189 50.530 50.777 50.991 51.2023. İşgücü durumu (000) 24.297 23.784 25.363 24.989 24.0343.1 İstihdam edilenler 21.870 21.190 23.058 22.566 21.3323.1.1 Eksik istihdam 764 823 883 813 8353.2 İşsiz 2.428 2.594 2.305 2.423 2.7024. İşgücüne katılma oranı (%) 48.4 47.1 50.0 49.0 46.95. İşsizlik oranı (%) 10.0 10.9 9.1 9.7 11.26. Eksik istihdam oranı (%) 3.1 3.5 3.5 3.3 3.57. İşgücüne dahil olmayanlar (000) 25.891 26.746 25.413 26.002 27.168 hgunes@milliyet.com.tr
