Hurşit Güneş

Hurşit Güneş

hgunes@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı



Cumartesi günü DİE enflasyon rakamlarını açıklayınca şaşkınlık yarattı. Çünkü şubat ayında ilk defa tek haneliye düşen (yüzde 9.1) toptan eşya enflasyonu bu kez daha aşağıya yüzde 8'in altına iniyordu. Gerçi enflasyon deyince, aklımıza satın alma gücü, yani TÜFE enflasyonu geliyor.
TÜFE'de bu yılın hedefi yüzde 12'ydi. Ancak daha üçüncü ayda bu hedef aşıldı bile; yüzde 11.8. Bu işlerin tahminlerin de ötesinde iyi gittiği izlenimi veriyor. Aslına bakılırsa, geçen yıl Irak savaşı çıktığı süreçte enflasyon yükselmeye başlamıştı. Mart enflasyonu bir önceki yıla göre 2.5 kat artmış, nisanda aynı kalsa da, mayısta neredeyse 3 misline çıkmıştı. Şimdi ise bir yandan uygulanan sıkı maliye ve para politikası sayesinde, diğer yandan da Irak sıkıntısının atlatılmasıyla enflasyonda ciddi düşüşler gözleniyor.
Önce Tüketici Fiyatlarına bakalım:

200220032004
Ocak 5,32,60,7
Şubat1,82,30,55
Mart1,23,10,89
Nisan 2,12,1
Mayıs0,61,6
Haziran0,6-0,2


Dikkat edilirse, artık DİE aylık enflasyon verilerini bindeli olarak açıklıyor. Ölçütün nereye vardığını görmek bakımından son derece önemli. Yine dikkat çeken bir başka nokta da, düzeylerin geçen yılın aynı aylarına göre neredeyse dörtte bire inmesi.
TÜFE'nin bu denli hızlı düşmesinde hiç kuşku yok ki maliyetlerin düzenli hale gelişinin büyük payı var. Gerek döviz kuru, gerek enerji fiyatları, gerekse finansman maliyetinin hızla düşmesi önemli katkılarda bulunuyor.
Bu avantaj da talep baskısıyla birleşince enflasyon kafayı kaldıramıyor.

200220032004
Ocak 4,25,62,6
Şubat2,63,11,64
Mart1,93,22,10
Nisan 1,81,8


TÜFE'deki aylık artışlar yüzde 1'in altına inmesine rağmen, TEFE'deki aylık artışlar hala yüzde 2'yi aşıyor. Nedeni de merak konusu. Özellikle döviz kurunun gayet istikrarlı olduğu bir dönemde bu şaşırtıyor. Unutmayalım, maliyetler böyle sürekli artarsa bir süre sonra bu fiyatlara yansır. Ve hedef de şaşabilir. Nihayet bir noktaya dikkat etmeliyiz. Mart ayındaki TEFE yüzdesi geçen yıla göre bir hayli düşük olsa da, 2002 yılının mart ayına göre o denli düşük değil. Hemen hemen aynı.
Bu da çabuk rehavete kapılmamamız konusunda bize bir işaret. Üstelik tarım fiyatları ve zaman zaman tekel gibi devletin yaptığı zamlar enflasyon üzerinde etkili oluyor.
Yaz ayları çok önemli. Bundan böyle enflasyonun düşmesi kolay olmayacaktır. Çünkü geçen yıl mayıs - aralık döneminde aylık enflasyon (TÜFE) ortalama yüzde 0.77 olmuştu. Bu zaten oldukça düşük. Bunun elde edilmesi için de enflasyonla mücadelenin gevşetilmemesi gerekiyor.