Malum enflasyon Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından her ay hesaplanıyor. Ve eğer beklenenden farklı gelişirse faize, dövize ya da borsaya yansıyor. Kısacası, beklentiler çok önemli. Merkez Bankası, her ay iki kez beklentileri derliyor. Çünkü enflasyonist beklentiler faizin de en önemli belirleyicisi. Merkez Bankası gecelik faizleri belirlerken bu parametreye bakıyor. Öte yandan, ülkemizdeki CNBC-E kanalı da bazı finans kuruluşlarından enflasyon tahminlerini derliyor ve dağıtıyor. İki aydır enflasyon, bu tahminlerin çok altında gerçekleşiyor. Rasyonel beklentiler diye bilinen ekonomik yaklaşımın birkaç düsturu vardır. Bunlardan biri beklenmeyen her gelişmenin reel değişimlere neden olmasıdır. Beklenen gelişmeler zaten hesaplanmış ve dengelere yansımıştır. Ancak her gelişme zamanla öğrenme süreci oluşturur ve tahmin edilir hale gelir. Nihayet etkisi de kalmaz. Ak Yatırım 0.6Bender Menkul -0.1Dış Yatırım -0.05Dışbank 0.1Eczacıbaşı Menkul -0.4Finans Yatırım 0.3Garanti Bankası 0.1Halk Yatırım 0.8HSBC Yatırım -0.4İş Bankası 0.9İş Portföy 0.4İş Yatırım 0.4Koç Yatırım 0.4Oyak Yatırım 0.3Pamuk Yatırım -0.1Raymond James -0.2Teb Yatırım 0.8TSKB 0.1GERÇEKLEŞME -0.1 Geçen ay bu tahminlerin ortalaması yüzde -0,2ydi. Gerçekleşme olarak ise daha düşük bir deflasyon yaşandı. Pamuk Yatırım ile Bender Menkul Kıymetlerin tahminleri doğru çıkarken, Dış Yatırım da yakın bir tahminde bulundu. Fakat gerisi bayağı şaşmış görünüyor. Demek ki, bu hesaplar el yordamından pek öteye gitmiyor.Enflasyonla ilgili ikinci önemli bilgi, bir önceki yılın aynı ayına göre gelişmeler. Geçen yılın ilk beş ayına göre bu yıl enflasyon hep daha düşük gerçekleşiyordu. Hem de dörtte biri kadar. Bu, ilk defa bu haziranda değişmiş görünüyor.Bu yılın enflasyon tahminlerine baktığımızda ise gerçekleşmenin yine arkada kaldığını, hatta yarısı kadar olduğunu gözlüyoruz. Hatta hepsinden önemlisi; haziran ayına ait tüketici enflasyonu yüzde 0.5 kadar beklenirken, yüzde 0.1 kadar deflasyon olması dikkat çekiyor. Kısacası, haziran ayı enflasyonu gerçekleşmesi Merkez Bankasının derlediği tahmin anketine göre daha düşük, CNBC televizyonunun derlediği ankete göre ise daha yüksek gerçekleşmiş. Mali piyasalar en saygın (kredibl) tahmine göre hareket eder. Ancak buna göre de pek bir değişim olmamış gözüküyor. Haziran ayında deflasyonun daha yüksek çıkmasına üç kalem engel olmuş. Birincisi, petrol zammına ve kura bağlı olarak özel ulaşım fiyatlarındaki yüzde 2ye varan artış, ikincisi giyim eşyasında sezonun başlamasına ilişkin fiyat artışları ve nihayet turizm mevsimi nedeniyle otelcilik fiyatlarındaki artışlar. Ancak bunların hemen hepsi geçici durumlar. Kısacası enflasyonda aslında çok daha önemli bir azalış gözleniyor. Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs HaziranTÜFE 2003 2.6 2.3 3.1 2.1 1.6 -0.2TÜFE TAH 2004 1.4 1.1 1.0 1.1 1.0 0.5TÜFE 2004 0.7 0.6 0.9 0.6 0.4 -0.1 hgunes@milliyet.com.tr
