Elon Musk’ın Twitter’da Ukrayna sorununun çözümü için önerdiği dört maddeye takipçilerinin “Evet” veya “Hayır” cevabını istediğini görünce önce bunun bir parodi hesap olduğunu düşündüm. Sosyal ağlarda, ünlü kişilerin isimlerini bir iki harf değiştirerek açılan ve eğlenceli mesajlar yayınlayan hesaplar var ve bunlara parodi (komik taklit) hesap deniyor. Ancak ismin yanına baktığınızda hesabın doğru olduğunu ve bunun Twitter tarafından onaylandığına ilişkin mavi damgayı görüyorsunuz.
Dünyanın en zengin insanı, Rusya’nın Ukrayna’nın dört vilayetini daha topraklarına katma kararı almasının hemen akabinde şu mesajı veriyordu:
“İlhak edilen bölgelerde oylama BM gözetiminde yeniden yapılsın; halk ilhakı reddederse Rusya gitsin. Kırım, 1783’ten beri Kruşçev’in hatasına kadar resmen Rusya’nın bir parçasıdır.
Kırım’a su sağlanması güvence altına alınsın. Ukrayna tarafsız kalsın.”
Bu mesajın altında da Evet/Hayır linkleri ile mesajı okuyan bunu onaylıyorsa Evet, onaylamıyorsa Hayır düğmesini tıklamaya çağrılıyordu.
Ben bu yazıyı kaleme alırken, 83 bin kişi mesajı sevdiğini belirtmiş, 40 bine yakın kişi paylaşmış, 2.748.378 kişi oy vermiş ve bunların yüzde 59.1’i beyefendinin siyasal çözümünü reddetmiş bulunuyordu.
Plato (Eflatun), hocası Sokrat’ın rejim tasnifini genişleterek, soylular yönetiminden demokrasiye, oradan da tiranlığa doğru yozlaşan sistemleri anlatırken, soylular yönetiminin bozulmasıyla ortaya zenginler yönetimi çıkacağını söyler. Plato, zenginlerin sadece soyluları değil halkı da “satın alabileceğini” ve kendi tiranlığını kuracağını yazar.
Elon Musk’ın Rus işgaline karşı internet hizmeti sağlamak için Starlink projesinin bir bölümünü Ukrayna’ya tahsis etmesi ne kadar övgüye layıksa, bu yaptığı siyasal çözüm önerisi ve bunu internet kullanıcılarına onaylatma girişimi de o kadar sakat. Başka kelime kullanmamak için “sakat” diyorum!
Kimi için Tesla’nın ve SpaceX’in sahibi olmak, cebinde 247.9 milyar dolarla dolaşması imrenilecek şeylerdir; ancak bu ona veya diğer uluslararası milyarderlere, bir küçük kasaba belediye başkanı kadar dahi bir halkın kaderiyle ilgili tek kelime söyleme hakkı vermez. Hele ülkelerin sınırlarının çizilmesi için Birleşmiş Milletler’in referandum düzenlemesi kadar çarpık bir öneri olamaz.
Ya Musk’ın Kırım konusundaki hükmüne ne dersiniz? Kırım’ın veya başka bir ülke toprağının “Orası bir tarihte benimdi!” diye işgal ve ilhak edilmesi kabul edilebilir mi? “Ukrayna NATO’ya mı girecek, tarafsız mı kalacak?” sorusunun tek muhatabı Ukrayna halkı ve onların yetkilendirdiği hukuki, meşru hükümettir.
Aslında bu saçmalığın maddelerini ele alıp değerlendirmeye teşebbüs bile şımarık bir iş adamının, haddini aşan tavrına değer vermek oluyor. Bu tepkiyi, “Zengin iş adamları dünya siyaseti hakkında fikir belirtemezler” anlamına almamak gerekir. Herkes gibi zengin iş adamlarının da fikirlerini beyan hakkı vardır. Ama bu beyanın dikkatle yapılması, haktan yana imiş gibi görünerek, elektrikli otomobil satacağın Rusya’nın halkla ilişkiler ajansı gibi çalışmamak şarttır.