Güneşin lobicisi; Kezban Teyze başardı!

Çatı tipi güneş enerjisinde bu hafta çok ama çok önemli bir gelişme yaşandı. Artık herkes çatısından topladığı güneşi, elektriğe çevirip, faturasından düşebilecek. Bunda, Sinoplu Kezban Teyze’nin payı yadsınamaz...

İklim değişikliğinin de baskısıyla dünyada ciddi bir enerji rönesansı yaşanıyor. Birçok Avrupa ülkesi 2020 hedefine şimdiden ulaştı bile. Artık, rüzgar eken fırtına değil elektrik biçiyor. Güneşi içenler, türkülerini yazıyor. Türkiye de bu rönesansı yakalamaya çalışan ülkelerden. Öyle güzel portreler var ki bu çabada, geleceğe dair büyük umut aşılıyorlar. Onlardan biri, belki de en dikkat çekeni Sinop Gerze’nin Gürsökü Köyü’nden 59 yaşındaki Kezban Karaman. O, mikro GES’çilerin (Güneş Enerjisi Santrali) “Kezban teyze”si. Tek başına büyük bir lobi gücü var. Heyecanı, girişkenliği ve samimiyetiyle her kapıyı açtırıyor. Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na davet edilecek, enerji kongresinin “onur konuğu” olacak kadar etkili bir portre o. Güneş enerjisi hikayesi ise Almanya’da başlıyor.

Devletin zirvesine ulaştı

Almanya’da yaşadığı yıllarda, halkın güneşten, rüzgardan elektrik üretip kullandığına, fazlasını da şebekeye sattığına tanık oluyor. “Bizde niye olmasın?” diyerek Gerze’deki köy evine güneş paneli kurduruyor. Yaklaşık 26 bin lira harcıyor ve günlük 4 kilowatt elektrik üreten bir mikro santral sahibi oluyor. Artık buzdolabını da güneşten çalıştırıyor, televizyonunu da. Hatta yakın zamanda aldığı elektrikli motosikletini de güneşten şarj ediyor. Ama son 2 aya kadar maalesef eve elektrik faturası gelmeye devam ediyor. Çünkü, kuralları belirleyenler maalesef Kezban Teyze kadar ileri görüşlü değil.

Mevcut düzenlemeler, çatısında, bahçesinde lisanssız enerji üretenlere, üretim fazlasını şebekeye satma hakkı tanımayınca Kezban Teyze’nin lobi faaliyetleri de başlıyor. Mücadelesini STK’lar sahiplenince tanınır olmaya başlıyor ve 30 Ağustos resepsiyonu için Beştepe’ye davet ediliyor. Orada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan da eşi Emine Erdoğan’dan da, Başbakan Binali Yıldırım’dan da ürettiği elektriği satabilmek için düzenleme istiyor ve “Halledilecek” sözü alıyor. Onur konuğu olarak Uluslararası Enerji Kongresi’ne çağrılıyor. Ama “Önce düzenleme” diyerek plaketi geri çeviriyor. Orada da yetkililerden çözüm sözü alıyor.

Ve Kezban Teyze’nin bu girişimleri, verilen o sözler bu hafta yürürlüğe giren bir düzenlemeyle hayata geçiyor. Artık, çatısına güneş enerjisi paneli kuran herkes, kullandığının fazlasını sisteme satabilecek. Tek şart mikro santralin saatte 10 kw sınırını aşmaması. Bir evin ihtiyacının saatlik 2-3 kw olduğu düşünülürse, fatura ödemekten çok fatura tahsil edebileceğimiz bir döneme giriyoruz. Bunda Kezban Teyze’nin rolü yadsınamaz.

Faturasız dönem

Zaten çabalarının sonucu mudur bilinmez ama iki aydır elektrik faturası gelmiyormuş Kezban Teyze’ye... Hafta içi kendisiyle konuştuğumda henüz düzenleme yürürlüğe girmemişti. Kendisine 140 lira şebeke kullanım faturası geldiğini ve bunu ödedikten sonra sistemden 2017 yılı verdiği elektriğe dair parasını alacağını söylüyordu. Geçtiğimiz yıl da 400-500 liraya yakın elektrik parası kazanmış. “Herkes kendi elektriğini kendi üretecek, halk bunu bekliyor yaz” diyen Kezban Teyze, aldığı sözlere rağmen düzenlemenin yapılmamasına kızgındı: “2 ay öncesine kadar herkes gibi ödüyordum. Mahsuplaşma mı diyorlar onu yapmıyorlar işte. Artık hükümeti mi tanımıyor o yetkililer, çalışmak mı istemiyorlar... Var bir yerde sıkıntı. Ama bunlar düzenlemeye girmezse söyleyeceğim Başbakan’a. Kim milletin işini görmüyorsa yerini değiştirsin. Biz hükümete kazandırmak için depiniyoz. Hükümet de halkın işini yapmayınca olmaz işte.” Kezban Teyze’nin şu sözleriyle tamamlayalım yazıyı: “Rüzgar da güneş de bizim ülkenin her yerinde var. Teknolojiyi de bulan bulmuş. İmkan var. Bunu yapamayınca bize aptal Türk derler.. Petrol ülkelerine bağımlı olmayalım.”

Sorularınızın cevapları burada

Bu köşede her hafta sürdürülebilir bir yaşama ve doğaya dair konuları ele alıyoruz. Yeşili, toprağı, ağacı kısaca çevreyi gündemin ilk sırasına koyup, ekosisteme, insan ve diğer tüm canlılara zarar verebilecek uygulamalara dikkat çekmek amacımız. Siz de sorularınızı, konu önerilerinizi ve merak ettiklerinizi gurkan.akgunes@milliyet.com.tr adresine gönderebilirsiniz. Gelin her pazar siz de doğaya ses verin...