Çiçeğinizi nasıl yersiniz?

Süleyman Dilsiz “Salataya Dair Her Şey” kitabında Anadolu florasına has çok sayıda ve çeşitte çiçeği tat ve özelliklerine göre listelemiş.

Çocukken birçoğumuz denemişizdir çiçek yemeyi. Özellikle hanımelinin içindeki o balın tadına bakmayanımız yoktur. Dolmasıyla ünlü kabak çiçeği mesela... Ege sofralarının vazgeçilmezidir. Şimdilerde çiçek şeklindeki meyve sepetleri yenilse de aslında onlarca çiçek var yiyebileceğimiz. Birçoğu da vitamin ve mineral deposu. Hazır enflasyon böyleyken ve pazarda file doldurmak gün geçtikçe zorlaşıyorken, bu çiçekler neymiş bilelim istedim.Liste, gastro kültür yazarı Süleyman Dilsiz’in Alfa Yayıncılık’tan çıkan “Salataya Dair Her Şey” adlı kitabından. Güzel bir derleme yapmış Dilsiz. Soğan, sarımsak çiçeği, enginar, brokoli ve karnabahar çiçekleri gibi Anadolu florasına has çok sayıda çiçeği listelemiş. Çiçeklerin tat ve özellikleri de var kitabında:

Alman papatyası (Anthemis nobilis) Elmamsı aromalıdır; çayı geleneksel mutfağımızın parçasıdır.
Aspir (Carthamus tinctorious) Hafif ve narin bir tadı vardır.
Ayçekirdeği (Çiğdem) (Helianthus annuus) Yaprakları acımsıdır.
Aynısefa çiçeği (Calendula officinalis) Bibersi, acımsı aromalıdır.
Cam güzeli (Impatiens walleriana) Narin aromalıdır.
Elma çiçeği (Mallus spp.) Çekici ve narin bir lezzeti ve kokusu vardır.
Fuşya (Fuschia x hybrida) Keskin mayhoştur.
Gardenya (Gardenia jasminoides) Tatlımsı tonlardadır.
Glayör (Gladiolus spp.) Tadı marulu andırır.
Gülhatmi (Malva sylrestris) Tadı, yumuşak lezzetlidir.
Japon hanımeli (Lonicera japonica) Narin ve yumuşak aromalıdır.
Hercai menekşe (Viola X wittrockiana) Hafif otsu bir tadı vardır.
Hodan (Borago officinalis) Salatalık tadında, serinletici bir aromaya sahiptir.
Kabak çiçeği (Cucurbita pepo) Tatlımsı, yumuşak aromalıdır.
Kadife çiçeği (Tagetes tenuifolia) Baharlı, narenciye aromalıdır.
Karahindiba/radika (Taxacum officinalis) Yeni toplandığında tomurcuklarında şaşırtıcı biçimde balı andıran tatlı bir aroma vardır.
Yabani karanfil (Dianthus caryophyllus) Baharatsı, bibersi aromalıdır; damakta yakıcıdır.
Kırmızı bergamot (Monarda) Hafif keskin kekik ve nanemsi aromalıdır; damakta yakıcıdır.
Koyungözü (Bellis perennis) Yumuşak, narin aromalıdır.
Latin çiçeği (Tropaeolum majus) Biberimsi aromaya sahiptir
Lavanta (Lavandula angustifolia) Oldukça kokulu ve tatlıdır.
Leylak (Syringa vulgaris) Çok kısa ömürlü, hafif tatlı ve aromatiktir.
Limon çiçeği (Citrus lemon) Hafif mumlu kıvamdadır; garnitür olarak yenilebilir.
Melekotu (Angelica officinialis) Buruk, hoş kokulu, beyaz ve pembemsidir.
Menekşe (Viola) Tatlı ve aromatiktir.
Peygamberçiçeği (Centaurea cynaus) Tatlı ve baharatlıdır; yalnızca yaprakları yenmelidir.
Sarıpapatya/dağlama (Chrsanthemum coronarium) Hafif acımsı aromalı, damakta yakıcıdır.
Salatalık çiçeği (Cucumis sativus) Buruk aromalıdır.
Şakayık (Paeonia lactiflora) Kısa ömürlü ve tatlıdır.

Renk demek sağlık demek

Kitapta salata malzemeleri renk ve sağlık kategorisine göre de sınıflandırılmış. Kalp ve kan sağlığı ile ilişkilendirilen ‘Kırmızı’ listesinde şu sebze meyveler var: Ahududu, çilek, elma, kapya biber, vişne, kırmızı lahana, guava, papaya, kırmızı portakal, greyfurt, radika, kırmızı üzüm, domates, turna yemişi, karpuz, kızılcık, kurt üzümü, pancar, böğürtlen, turp, kırmızı soğan.

Turuncu/görme becerisini artırıyor: Kayısı, havuç, mango, balkabağı, greyfurt, cennet hurması, şeftali, nektarin, tatlı patates, portakal, kavun

Sarı/güzellik, eklem sağlığı, kolestrol düşürücü: Muz, karnabahar, kabak, kayısı, mısır, baklagil, limon, greyfurt, ananas, kaju, yer fıstığı, kinoa, badem, şeftali, ceviz, zencefil

Yeşil/ kanser önleyici, detoks, bağışıklık destekleyici: Yapraklı yeşillikler, ıspanak, pırasa, kabak, armut, elma, biber, brokoli, lahana, avokado, bezelye, karalahana, yeşil soğan, yeşil üzüm, kuşkonmaz, kivi

Mor/sindirim güçlendirici, iltihap azaltıcı; saç ve hücre destekleyici: Böğürtlen, mürdüm eriği, üzüm, nar, yaban mersini, murt, mor incir, mor üzüm, patlıcan, pancar, lavanta, alabaş

Beyaz/ mide ve bağırsak için: Soğan, patates, sarımsak, soya, karnabahar, hurma, yer elması, enginar, zencefil, mantar, turp.