Caretta carettaların Seher annesi

Manavgat sahilinde, caretta carettaların, fokların, zambakların koruyucusu, “kaplumbağaların Seher annesi”, güneşin ufkuna koyduğu hedeflerine ulaşmaya çabalıyor

Manavgat’ta oğluyla yaşama tutunma mücadelesi veren Seher Akyol’un hayatı, bir gün sahilde karşılaştığı manzarayla baştan aşağı değişmiş. Minicik kaplumbağa yavrularının güç bela denize ulaştığı plajda, parçalanmış bir caretta caretta yatıyormuş. Üzerinden geçen araç, yanı başındaki yumurtalarına da zarar vermiş. Yürek burkan bu görüntü, anne ile oğlunu o denli yaralamış ki, Seher o günden sonra o plajdan bir daha ayrılamaz olmuş. Çadır kurup oğluyla oraya yerleşmiş ve sahilde gece gündüz nöbet tutmaya başlamış. Her gün kilometrelerce yürüyüp bölgeyi kolaçan etmek de cabası. Yavrulama dönemlerinde bazen 30 dereceyi aşan sıcakta 10 kilometreden fazla yürümek zorunda kalmış. Hem de sırtında caretta carettaların yuvalarını işaretleyeceği sırıklarla.

Çadırdan merkez

Bir yandan da deniz kaplumbağalarının dünyasına dalmış Seher. Onların davranış biçimlerini, rotlarını, uğradıkları sahilleri, yavrulama alanlarını ve yaşam gereksinimlerini araştırmış. Yasal metinlerden edindiği bilgiyle Manavgat Belediyesi’nin kapısını çalıp deniz kaplumbağalarının korunması için destek istemiş. Belediye de ona çok daha geniş bir çadır vererek, derme çatma da olsa bölgedeki ilk ve tek caretta caretta izleme ve koruma merkezinin doğuşuna imkân sağlamış.

Şimdi o çadır, Seher Akyol’un kurucu başkanı olduğu Deniz Kaplumbağaları Akdeniz Fokları Kum Zambakları Koruma ve Yaşatma Derneği’nin (DEKAFOK) merkezi. Dernek, Manavgat sahilinde hem deniz kaplumbağalarını hem bölgede yaşayan 2 foku hem de endemik kum zambaklarını korumak için faaliyet gösteriyor. Foklara zarar gelmemesi için alandaki balıkçılara yönelik bilgilendirme çalışması yapıyorlar. Caretta carettaların yaşam alanlarını temizleyip, bu alanları araçlara kapatıyorlar. Yol inşaatında yok olacak 6 bin kum zambağını da kökleriyle başka bir alana taşıyıp kurtarmışlar. Aynı zamanda ilçedeki okullardan öğrencileri orada ağırlıyorlar ve “Kaplumbağaların Seher annesi”, onlara çevre bilincini aşılamak için sunum yapıyor.

Güneşin doğuşunda hedefler

Seher’in şimdiki hedefi ise çadırdan bozma merkezi, teraslı ahşap bir yapıyla kalıcı hale getirmek. Bir de 2 bin 300 metrelik Batı Mendirek Yarımadası’nı ağaçlandırmak. Tabii tüm bu çalışmalar için maddi desteğe ihtiyaçları var. Neyse ki hem o hem de kaplumbağalar çok şanslı. Karavanla dünyayı gezen İngiliz çiftin o sahile uğramasıyla para sorunu da birkaç günde çözülmüş. Seher’in hikâyesini çiftin YouTube’daki “Tread the Globe” kanalında paylaşmasının ardından Manavgat’a dünyadan adeta yardım yağmaya başlamış. İnternetteki yardım hesabında 1 haftada 20 bin sterline yakın para toplanmış. Merkezin yapımına bu parayla başlayacaklarını söyleyen Seher, bir de kilometrelerce yürümek zorunda kalmamak için ATV almayı planladıklarını anlatıyor: “Kısa sürede dünyanın her yanından gelen yardım ve duygu yüklü mesaj, bana büyük güç verdi. Oğlumla o gün o parçalanmış anne kaplumbağayı gördüğümüzde uyuyamamıştık. Bana anne, ‘Bir şey yapamaz mıyız’ deyince ertesi gün soluğu tekrar sahilde almıştım. O günden bugüne çok yol kat ettik ve aynı facianın tekrarlanmamasını sağladık. Bugüne kadar 930 adet yuva işaretleyip binlerce yavrunun düzenle denize ulaşmasına vesile olduk. Hep diyorum; ömrüm önce evladıma sonra da carettalarıma feda olsun. Benimle bu sürece katılan çok sayıda kişi ve kurum oldu. Hepsine teşekkür ediyorum.”